Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 2975 artikulu
Javier Duoandikoetxea Zinemak egin zuen ospetsu John Forbes Nash matematikaria. 2001eko film onenaren Oscar saria irabazi zuen A Beautiful Mind filmak erakutsi zigun Nashen bizitza, hiru urte lehenago Pulitzer sariko finalista izan zen izenburu bereko liburuan oinarrituta[1]. Munduan den onenetakoa […]
Arnas ariketak onuragarriak dira, birikietako ebakuntzaren ondoren
Birikietako erresekzioa (organo zati bat edo osoa erauztea) ebakuntza mingarrienetako bat da. Honako ebakuntza kirurgikoetan, birikari airea ateratzen zaio, eta berriz sartzen, ebakuntza amaitu ondoren. Baina, organoak ez du arnas ahalmen osoa berreskuratzen eta horrez gain, interbentziorik izan ez duen […]
Asteon zientzia begi-bistan #72
Uxue Razkin Honatx aste honetan zehar Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Literatura eta teknologia Jaron Lanierren ¿Quién controla el futuro? liburua gerturatu digu Arantxa Arzamendik Zientzia Kaieran. Oro har, teknologia digitalak etorkizunean arlo ekonomiko eta sozialean […]
Ezjakintasunaren kartografia #80
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Descartesen filosofia sasoi hartan nagusi zen aristotelismoaren kontrako erasoa izan zen. Jesús Zamora Bonillak azaltzen digu: Skepticism, a short uncertain history (5): Descartes’ evil daemon […]
Rita Levi-Montalcini (1909-2012): sasi guztien gainetik
Uxue Razkin “ Ez etsi zailtasunen aurrean, onena hortik sortzen da eta” esaldiari men egin zion Rita Levi-Montalcinik bere bizitza guztian zehar. Bereziki bere aitak ikasteko debekua ezarri zioenean. Baina horrek ez zuen geldiarazi, eta kementsu, aurrera jarraitu zuen bere […]
Zientziak txiripaz aldatzen du mundua noizbehinka
Maria José Moreno Gizakiak egindako aurkikuntza guztiak ez dira beti ahaleginaren eta arretaren ondorio izan. Ezta gutxiagorik ere. Zenbaitetan zortea izan da eragilea, ez zientzia-metodoa. Penizilina, tefloia edo dinamika dira horren adibide onak, eta badira ehunka aurkikuntza gehiago, eguneroko bizitza […]
Kultura ere ez da gizakien bereizgarri
Amaia Portugal Galapagoen bueltan bizi diren bi kaxalote multzo aztertuta, ikertzaile batzuek antzeman dute talde bakoitzak bere dialektoa darabilela elkarren artean komunikatzeko. Transmisio kulturalaren moduko prozesu bati esker garatu dituzte soinu aldaera horiek; gizakien antzera, beraz. Zer da kultura? Gizakiak […]
Elefanteak eta LSDa
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Tamainak badu garrantzia ———————————————————————————————————– Itxura ez da tamainak baldintzatzen duen animalien ezaugarri bakarra; funtzioa ere haren menpe dago. Denok dakigu, jakin, animalia handiek txikiek baino gehiago jaten dutela, eta oxigeno gehiago behar dutela […]
Nork kontrolatzen du etorkizuna?
Arantxa Arzamendi Aipamen honetan Jaron Lanierren ¿Quién controla el futuro? saiakera aztertuko dugu, aurretik 2011n Contra el rebaño digital idatzi zuen, eta bi liburuetan oso kritiko agertzen da mundu digitalaren hainbat alderdirekin. Liburuak arrakasta izan du eta aldi berean Lanierrek […]
Disfuntzio neurologikoa oinarrian duen gaitza, dislexia
Irakurtzen ikasteko zailtasunak dituzte haur dislexioek, izan ere, dislexia duten haurrei asko kostatzen zaie hitz idatziei antzematea. Dislexiak ez du sendabiderik, baina tratamendu egoki eta goiztiar batek nabarmen hobetu dezake asaldura pairatzen dutenen irakurtzeko eta ulertzeko gaitasuna. Disfuntzio hau ikusmeneko […]