Dibulgazioa Archives - Page 273 of 361

Miguel de Cervantes Saavedra (1547-1616), Espainiako eleberrigilea, poeta eta antzerkigilea. Ezaguna da mundu osoan “On Kixote Mantxakoa” liburuari esker. Kritikari askoren esanetan lan hori da lehen eleberri modernoa eta literatura unibertsalaren obrarik onenetako bat. Biblia alde batera utzita, historian, gehien […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Bigarren Mundu Gerraren ostean latitude guztietatik hedatu zen Ameriketako Estatu Batuetako armada eta munduko azken mugaldetan kokatu zituen bere goarnizio, kuartel, kantonamendu edo base militarrak. Horri esker, era askotako datuak bildu […]

Ray Bradbury (1920-2012), Estatu Batuetako idazlea izan zen, eta zientzia fikziozko, fantasiazko eta beldurrezko generoak landu zituen. Ezagunak dira, batez ere, Marteko kronikak izeneko kontakizun-sailak eta Fahrenheit 451 eleberria. Ray Douglas Bradybury: “Zientzialaririk onena esperientziara irekita dago, eta horren hasiera […]

Severo Ochoa de Albornoz (1905-1993), Espainian jaiotako biokimikari eta biologo molekularra. 1956. urtean Estatu Batuetako nazionalitatea eskuratu zuen. 1959. urtean Fisiologia eta Medikuntzako Nobel saria jaso zuen azido erribonukleikoaren (RNA) eta azido desoxirribonukleikoaren (DNA) sintesi biologikoaren mekanismoari buruz egindako aurkikuntzengatik […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Pinguino enperadoreak Aptenodytes forsteri du zientzia-izena eta Antartikan bizi da. Munduan ez dago toki hotzagoan bizi den hegaztirik. Beharbada horregatik da hain harrigarria pinguino horren bizimodua. Aptenodytes forsteri, arrainjalea izanik, itsasoan […]

Uxue Razkin Ingurumena Rotterdamgo (Herbehereak) parke publiko batean ipini dute zazpi metroko eraikin berezi bat, Smog Free Tower izenekoa. Zer da, bada? Aire garbigailu erraldoi baten modukoa da eta bertan dauden partikula kutsakorrak xurgatu egiten ditu. Daan Roosegaarde diseinatzailearen proiektua […]

Pentagrafenoa 2015. urteko hasieran proposatu zen eta agian ez litzateke karbonoaren alotropoa izango, grafenoaren birorientazio kristalografikoa baizik. Francisco R. Villatorok azaltzen digu zergatik Penta-graphene: to be or not to be artikuluan. Zientzia modernoarekin harremana duen arazo filosofiko garrantzitsuenetarikoa izan da […]

Uxue Razkin Itsaso usaina. Olatuen mugimendu zorabiagarria. Izua galtzaileen begiradetan; beste bandoan, harrokeria. Bizkaiko Matxitxako lurmuturra paraje ederra zatekeen, ondoren jazoko zen gertakaria odoltsua eta krudela izan ez balitz. Hura Espainiako Gerra Zibil garaiko itsas-borroketako bat izan zen. Alde batetik […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Hainbat ikertzaileren arreta jaso du hartzen lozorroak azken urteotan, negua igarotzeko modu berezi hori antzinatik ezaguna bada ere. Arrazoia? Aldi horretan gertatzen diren hainbat prozesuren etenaldi itzulgarrien oinarrian dauden mekanismoen ezagutzak […]

Amaia Portugal Smog Free Tower eraikinak aireko partikula kutsakorrak xurgatzen ditu, eta hondakin horietan metatutako karbonotik abiatuta, bitxiak sortzeko aukera ematen du. Ordu betean 30.000 metro kubiko aire garbitzen dituela diote proiektuaren sustatzaileek. Rotterdamen jarri dute lehen prototipoa, eta Txinara […]

Hurrengo ekitaldiak

Bilbo Zientzia Plaza 2025

Aurten ere, Bilbo zientzia-dibulgazioaren hiriburu bilakatuko da irailean.17tik 30era, zientzia protagonista izango duten hitzaldiekin, erakusketekin, tailerrekin eta ikuskizunekin itzuliko baita Bilbo Zientzia Plaza (BZP). Zortzigarren edizio honetako plater nagusia Naukas Bilbao izango da, aurten bere 15. urteurrena ospatuko duena eta Euskalduna Bilbao zientziaz eta umorez beteko duena irailaren 19an eta…

2025ko irailaren 17a — 2025ko irailaren 30a

Bidebarrieta Kulturgunea, Bizkaia Aretoa - EHU eta Euskalduna Bilbao

Bilbo

Osasun sistemikoa gizakiaren potentzial biologikoa garatzeko oinarri gisa

Zerk bihurtzen du aparta kirolari bat? Zeintzuk dira eliteko atletek konpartitzen dituzten ezaugarri fisiologikoak eta metabolikoak, esate baterako Everest oxigenorik gabe eta sei egunen buruan bi aldiz igo zuen Kilian Jornet mendi-lasterkari bikainarenak? Jesús Álvarez-Herms fisiologoak Jorneten ibilbidearen erronkarik gogorrenetakoentzat elikadura programak diseinatu ditu. Garaipenak eta errekorrak lortu ditu atleta…

2025ko irailaren 17a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Naukas Bilbaoaren 15. urteurrena

Beste urtebetez -hamabost, dagoeneko-, irailean itzuliko da Bizkaiko hiriburura Estatu espainolean egiten den dibulgazio zientifikoko ikuskizunik handiena, Naukas Bilbao. Bere formula paregabearekin itzuliko da, zientziaren ezagutza era samur eta askean zabaltzeko eta gerturatzeko helburuarekin. Naukas dibulgazio zientifikoko plataformak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak elkarlanean antolatutako ekimenak Euskal Herriko eta Estatuko…

2025ko irailaren 19a

Euskalduna Bilbao

Bilbo

Fernando G. Baptista. Infografia zientifikoaren esploratzailea

Infografia ezinbesteko tresna da zientziaren komunikazioan. Informazio konplexua ulergarri egin dezake eta hori lortzeko hainbat elementu erabil ditzake: ilustrazioak, diagramak, mapak edo grafikoak, betiere era ulergarri batean baina zehaztasunari uko egin gabe. Arrazoi honengatik, ilustratzaile zientifikoaren lana funtsezkoa da begiratu batean ikusezinak diren prozesuak ulertzeko eta zientzia modu argi, bisual…

2025ko irailaren 20a — 2025ko irailaren 30a

Bizkaia Aretoa-EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo