Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3071 artikulu
Uxune Martinez Haren aitonaren bertso batetik abiatuta, Magdalena Mouján Otaño matematikari argentinarrak “Gu ta gutarrak” zientzia-fikziozko ipuina idatzi zuen. Hau da, egun, etxean “beltxa” ezizena jarri zioten matematikari distiratsuaren lanik ezagunena. Matematikan doktorea zen emakume honek letrak, zenbakiak eta euskal […]
Berraurkikuntzaren zientzia
Mariajo Moreno Zientzia ezinbestekoa da gizarteak aurrera egin dezan. Izan ere, “zientziaren aurrerapenak” esan ohi da behin eta berriz, baina batzuetan, aurrera egin ahal izateko, atzera egin behar da apur batean, aurkikuntza berriak ez baitira beti informazio berriek sortuak. Urrunera […]
Noraezean edo bide onetik ibiltzearen arteko aldea
Amaia Portugal Londresko University Collegeko zenbait ikertzailek ikusi dutenez, garuneko eremu zehatz batek aktibitate handia du norabait iristeko zer bide hartu erabakitzen ari garen unean. Kortex entorrinala da eremu hori, gure burua kokatzeaz arduratzen den burmuineko zati berbera. Aurtengo Fisiologiako […]
Ia seguru hemen ezetz
Javier Duoandikoetxea Aritz eta Beñat Donostiako autobus batera sartu dira. Lekua hartzera doazenean konturatu dira bidaiari batek guardasol bat utzi duela ahaztuta. —Itzuli egingo diogu, —esan du Aritzek. —Itzuli? Ez dakizu eta norena den, —erantzun dio Beñatek. —Saiatuko naiz. Etxera […]
Ametzagainako silexak asko daki lehen gizakietaz
Donostiako Ametzagaina parkea 2010eko maiatzean inauguratu zuten. Intxaurrondo, Loiola eta Martutene auzoen artean kokatua dago eta guztira 39 hektareaz osatuta dago. Bertan, Goi Paleolitoko cromagnon gizakiek euren kanpamenduak jarri zituzten pare bat milurtekoz, aire zabaleko aztarnategiko hondarrek agerian uzten duten […]
Asteon zientzia begi-bistan #38
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Estatu Batuetako zientzialariek bost urtez aritu dira aztertzen nola tolesten den bi metroko genoma zelularen nukleo barruan. Emaitzen arabera, DNAk osatzen dituen begiztak gako dira geneen erregulazioan. Izan ere, begiztak […]
Ezjakintasunaren kartografia #44
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Errusiar panpinen edo matrioxken antza du bakterio patogeno batek nola erregulatzen duen, haren birulentzian eragiten duen, proteina ekoizpena. Ignacio López-Goñiren artikuluan ikus daiteke: RNAs, proteins […]
Zientzialari (19) – Leire Urkidi
Zientzialari 19 – Leire Urkidi from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Leire Urkidi UPV/EHUko ikertzaileak ekologia eta ekonomia uztartzen ditu bere lanean. Alegia, ekonomiaren ustiapenak ingurumenean duen eragina aztertzen du, eta gehiago zehazteko, ‘zor ekologikoa’ deritzona aztertzen du, hau da […]
Futbol-baloiaren zientzia
Javier San Martín Baloi bat erabiltzen dute saskibaloiak zein eskubaloiak, waterpoloak zein boleibolek. Errugbiak, oso gizonezkoena delarik ere, baloia erabiltzen du; balio bitxia baina baloia azken batean. Baloi txikiagoak erabiltzen dituzten kirolak ere badira. Hau da, pilota erabiltzen dute tenisak […]
Dengeari aurka egiteko balizko bide berri bat
Amaia Portugal Londresko Imperial College unibertsitateko ikertzaileek orain arte identifikatu gabeko antigorputz talde bat aurkitu dute, dengearen gaitza gainditu duten 145 lagunen odol laginak aztertuta. Birusaren lau serotipoei erasotzeko gai dira, eta emaitza honek ate bat zabal dezake etorkizunean gaitzaren […]