Atalaren araberako artxiboa: Emakumeak zientzian

Uxune Martinez Savoiako Amadeo erregeak baimena eman zion 1872. urtean Maria Elena Maserari medikuntza ikasteko Bartzelonako Unibertsitatean. Bera izan zen, estatuko unibertsitate baten matrikulatu zen lehen emakumea. Matrikulatu bai, baina ezin izan zuen klaseetara joan lehen urteotan, ikasketak modu pribatuan gauzatzeko baimena eman baitzion bakarrik erregeak. Horrela hasten da medikuntzaren historian lehen emakume medikuen bidea.
XIX. mendearen amaieran eta […]

Baliteke aurrean dituzun aurpegiak ezagunak izatea edo agian ez. Zientzia asko duten emakumeen irudiak dira baina hauen izenak ez dira testuliburuetan azaltzen, eta zientziaren lorpenen ondoan ere ez. Ba al dakizu nortzuk diren? Egizu klik argazkietan, harrituko zaituzten istorioak aurkituko dituzu atzean.
Sus rostros pueden resultarte familiares o quizás no. Son rostros de mujeres con mucha ciencia pero sus nombres […]

Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Maialen Garmendia klima-aldaketari buruzko BC3 zentroko ikertzaileetako bat da. Bere lana oso gustukoa izateaz gain, aitortu du, BC3n hastera bultzatu zuen beste arrazoi nagusia Euskal Herrira itzultzea izan zela. Izan ere, tesia AZTI-Tecnalian egin ondoren, Pasaian, Bartzelonako Unibertsitate Autonomora joan zen. Han urtebete egin ondoren, baina, Euskal Herrira bueltatzea erabaki zuen: “Une hartan gogoeta egin nuen zeri […]

Uxune Martinez Cádizen jaio eta hazi zen. Ingurugiro Zientziak ikasi zituen haren herriko unibertsitatean eta oporraldietan hainbat borondatezko praktikak egin zituen ingurugiro alorrean. Boluntario sasoi bat Migres Fundazioan egin zuen, honek, hegaztien migrazioak aztertzea du helburu eta bertan piztu zitzaion ornitologiarekiko interesa. Universitat de Valèncian espezializatu zen Kontserbazio eta Biodibertsitate graduondokoa eginez, hegaztiei eraztunak ipintzeko lizentzia lortzeko prestatzen zen […]

Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Saioa Alvarez Sabatel emultsioen gantza nola gutxitu ikertzen ari da AZTI-Tecnalian. Ikertzen ez ezik, egiten duen lana zabaltzen ere ahalegintzen da, eta arrakasta handiarekin egiten du, gainera. Horren adierazle da iazko Dance your PhD (Dantzatu zure tesia) lehiaketan jasotako saria. Science aldizkariak antolatzen du lehiaketa, eta, bertan, doktoregaiek dantzaren bidez azaldu behar dute tesiaren gaia.
Alvarezek […]

Uxune Martinez Gure amama Mallabikoa zen eta sarritan kontatzen zizkigun herriko pertsonai ilustratuen inguruko hainbat kontakizun. Baina ez nion sekula entzun Luz Zalduegiri buruzko ezer. Luz Zalduegi Gabilondoren berri txiripaz izan nuen, hemeroteka baten nenbilenean artikulu zahar baten bila. Horrela ezagutu nuen amamaren herri berdinekoa zen emakume hura, Euskal Herriko lehen emakume albaitaria. “Gure herriko emakumea irmoa da.” Luz Zalduegi […]

Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Fisika-ikasketen azken urteetan sortu zitzaion Irene Sendrari ikertzaile izateko gogoa. “Garai hartan egokitu zitzaizkidan irakasleak, irakasle onak ez ezik, ikertzaile ere baziren, eta haien lanak asko erakarri ninduen”, gogoratu du. Hala, Valentziako Unibertsitateko Fisikako bosgarren mailan, Astronomia eta Astrofisika sailean ikertzen hasteko beka bat jaso zuen.
Sendrarentzat, “ezagutzari ekarpenak egin ahal izatea” zen, eta da, ikertzaile izateko […]

Uxune Martinez Haren aitonaren bertso batetik abiatuta, Magdalena Mouján Otaño matematikari argentinarrak “Gu ta gutarrak” zientzia-fikziozko ipuina idatzi zuen. Hau da, egun, etxean “beltxa” ezizena jarri zioten matematikari distiratsuaren lanik ezagunena. Matematikan doktorea zen emakume honek letrak, zenbakiak eta euskal kultura zituen gogokoak.
Magdalena Mouján Otaño Buenos Aireseko Pehuajó herrialdean jaio zen 1926. urtean. Pedro Mari Otaño bertsolariaren biloba zen. […]

Uxune Martinez 2011. urteko lehen sei hilabeteetan Mercedes-Benz autoen markak haren historiako salmenta daturik hoberena izan zuen: 2.854 milioi irabazi zituen. Aurten, zenbakiak ez badira hain onak izan ere, aintzat hartzeko moduko kopurua eskuratu du, 2014ko lehen hiru hilabetetan: 1.183 milioi euro garbi irabazi ditu. Amazon enpresa ere ez da atzera gelditzen salmenta kontuetan. Amazon etxeko Kindle irakurgailu elektronikoa da […]

Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Enara Herran Martinez, Farmazian doktorea da. Madrilgo 12 de Octubre ospitaleko Neurozientzia Laborategian harrapatu dugu lanean. Berez, EHUko Farmazia eta Teknologia Farmazeutikoa Saileko ikertzailea da, eta Gasteizen aritzen da normalean, baina bolada luzeak egiten ditu Madrilgo laborategian, han egiten baitu lan esperimentalaren zati handi bat.
Herranen esanean, “oso aberasgarria” da bi laborategietan aritzea: “Ikuspuntu eta lan egiteko […]