astronomia Archives - Page 13 of 28

Bere uhartea inguratzen duten herrialdeetatik zenbateko distantziara dagoen kalkulatu ondoren, gure naufragoa emigratzeko prestatzen ari da. Zientzian eta ikerketan inbertitzen duen herrialderen batera igeri egin nahiko luke; etorkizuna duen herrialde batera, alegia. Zorionez, bere hondartzako fakturei esker, herrialde bakoitzeko ekonomiaren […]

Emakumeak Zientzian Linda Brown Buck biologo estatubatuarra ezaguna da usaimen sistemari buruz egindako lanengatik. 2004ko Fisiologiako edo Medikuntzako Nobel saria jaso zuen, errezeptoreei buruz egindako lanengatik. Bere hastapenetan, biologia molekularra ikastea erabaki zuen Buckek, eta Richard Axelen laborategian hasi zen […]

Emakumeak zientzian Ane Portillo Blancok irabazi du dibulgazio-artikulu orokorraren saria aurtengo CAF-Elhuyar sariketan, “Emakumeen libidoaren heriotza: epaiketa garaia” lanarekin. Biokimika ikasi zuen Portillok, eta gradua amaituta bigarren hezkuntzako masterra egin zuen. Orain, tesia egiten ari da hezkuntza-ikerketan. Dibulgazioa ere asko […]

Errudun ideala dira bideo-jokoak. Hainbat konturen errua dute: hasi bortxakeriatik eta obesitateraino, eskola-errendimendu baxua barne. Ikerketek baina, ez daude oso ados: Video games: study suggests they boost intelligence in children, Torkel Klingberg eta Bruno Sauce. Artizarra al da Lurraren etorkizuna? […]

Teknologia Metabertsoa etorkizuneko teknologiatzat jo dute dagoeneko. Gaur egun, metabertso batzuetara errealitate areagotuko betaurrekoen bidez sartzen da, eta harreman sozialetatik harago doaz erabilgarritasunak. Batzuen ustetan, metabertsoa baliagarria izango da ikerketa arlo askotarako; osasungintzarako, hezkuntzarako eta industriarako, esate baterako. Alabaina, eztabaida […]

Terapia genikoa bezalako tratamendu sofistikatuak krema bat bezain sinplea izan daiteke. Healing from the skin: the first topical gene therapy is out Rosa García-Verdugorena. Imajinatu estralurtar inteligenteak badirela dakizula, Lurra non dagoen esango al zenieke? Zenbaitek uste dute hobe dela […]

Kevin Wagner eta lantaldeak aurkitutako ustezko planeta hori ez zen planeta bat, urrutiago kokatutako izar baten argi-seinalea baizik. Gertakari hau, zalantzarik gabe, zientziaren metodoei buruz hausnartzeko baliagarria da. 2016ko udan Wagnerrek eta bere lankideek planeta oso berezi baten aurkikuntzaren berri […]

Medikuntza Rose Frisch, emakumeen ugalkortasunaren ikerketan aitzindaria izan zen. Hari esker ezagutzen dugu, hain zuzen, gorputzeko gantzak ugalkortasunarekin duen harremana. Leptina gantz-ehunean sortutako hormona da, eta funtsezko zeregina du gorputza erregulatzeko prozesuetan, hala nola, apetitu eta asetasun sentsazioa sortzen du […]

Lambda-CDM edo ΛCDM (ingeleseko siglak) eredua Big Bang eredu kosmologikoaren parametrizazioa da, estandarra kontsideratua. Proba asko gainditu ditu. Proba latza datorkio orain: The Hubble tension in perspective: A crisis in modern cosmology? Tomás Ruiz Lararena. Ukrainiako inbasioa baino lehen egin […]

Helduaroan ere neuronak sortzen dira. Jakin da oligoelementu batek, selenioak, efektua handitzen duela. Baina ez du modu isolatuan funtzionatzen. José R. Pinedak azaltzen du: Selenium supplement to reverse neurogenic decline in humans? Zelan da posible planeta nano eta hiperhoztu batek […]

Hurrengo ekitaldiak

Zientziaren Ertzetik: Bakterio ahaldunak? Antibiotikoekiko erresistentzia garatu duten bakterioak

Ohikoa da entzutea bakterioek geroz eta erresistzentzia handiagoa erakusten dutela antibiotikoen aurrean. Arazo hutsala eman dezake, baina antibiotikoekiko erresistentzia horrek badu bere garrantzia. Are gehiago, bakterio horien ugaritzea mehatxu biologiko bihurtu da eta horrek arriskuan jartzen du gure etorkizuna eta osasuna.

2025ko urtarrilaren 10a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8, Durango

Bertsomatika: matematika eta bertsoak uztartzen dituen ekimena

Bertsomatika 2025 urterako Bidebarrieta Zientifikoaren lehen proposamena da. Ekimen honek matematika eta bertsolaritza uztartuko ditu, ezagutzaren eta kulturaren adar horren arteko elkarrizketa sortuz. Proposamen honek bi elementu oso desberdin ditu. Alde batetik, María Ángeles García Ferrero Madrilgo Matematika Zientzietako Institutuko zientzialari titularrak, Kiko “Dr. Hipotenusa” Belchí irakasle eta dibulgatzaile zientifikoak…

2025ko urtarrilaren 15a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo