genetika Archives - Page 35 of 37

Koldo Garcia Theodosius Dobzhanskyk “Biologian ezerk ez du zentzurik ez bada eboluzioaren argipean” esan zuen. Edozein zientzia biologiko ulertzeko, eboluzioa beharrezkoa dugu eta genetika eboluzioa ulertzeko lanabesetako bat da, garai batzuetan uztarketa honek hautsak harrotu bazituen ere. 1859an Charles Darwin […]

César Tomé López Helize bikoitza izenaz ezagutzen da azido desoxirribonukleikoaren (DNA) egitura molekularra. DNA XIX. mendean isolatu zen eta 1909an identifikatu zen kimikoki, baina bere egitura ez zen 1953ra arte definitu; orduan argitaratu zuten Francis Crick-ek eta James Watson-ek bere […]

Uxue Razkin Ahaztuak gelditu dira haren ekarpenak. Ahaztuta bere ahotsa. Nettie Stevens ez da hain ezaguna. Zientzia-liburuetan agertzen da, noski, baina beti gizonezkoen ondoan, laguntzaile moduan, inoiz ez narrazio baten protagonista gisa. Bada, egindako ikerketa-lanak ozen eskatzen du bere lekutxoa […]

Oraindik hainbat urteko ibilbide luzea egin behar da datu guztiak ondo ulertzeko, baina azkenean finkatu ahal izango da zein diren Alzheimer edo minbizia bezalako gaixotasunak garatzeko probabilitateak. Izan ere, neurri handi batean herentzia dago gaixotasun hauen eragileen artean. Halaber, oso […]

Zientzialari 35 – Neskuts Izagirre from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. “Antzinako DNA ikertzen dugunean iraganerako leiho bat irekitzen dugu”. Hitz hauekin azaltzen du Neskuts Izagirre UPV/EHUko Antropologia irakasleak zientziaren esparru hori zertan datzan. Antzinako DNAren ikerketari esker gizateriaren iraganaz […]

Koldo Garcia Aurreko atalean ikusi genuen DNA kopiatzeko, irakurtzeko eta maneiatzeko teknika berriek genetikaren garapen handia eta azkarra ekarri zutela. Hurrengo urteetan genetikak jauzi egin zuen geneak banan-banan ikertzetik bizidun baten gene guztiak batera ikertzera. Material genetikoa bere osotasunean aztertzeari […]

Izortze Santin Mitokondrio izeneko organuluak amengandik heredatzen dira, eta zelulek behar duten energia ekoizten dute. Mitokondrien zeregin nagusia energiaren ekoizpena bada ere, parte hartzen dute zelulen metabolismoan garrantzia handia duten beste prozesu batzuetan ere: kolesterolaren metabolismoan, estrogeno eta testosteronaren sintesian […]

Angelman sindromeak munduan jaiotako 15.000 jaioberritik bati eragiten dio. Haurrek normal garatzeko arazoak izaten dituzte: garapen intelektualaren atzerapena, komunikatzeko zailtasunak, oreka eta mugimenduaren koordinazioan arazoak, lo egiteko arazoak, epilepsia eta hitz egiteko eragozpenak. Gehienetan bi eta bost urte bitartean antzematen […]

Amaia Portugal Sormenak eta psikosiak erro genetiko bera partekatzen dutela ondorioztatu dute Islandian egin berri den ikerketa batean. Izan ere, eskizofrenia edo desoreka bipolarra garatzeko arriskua handitzen duten zenbait aldaera genetiko ohi baino maizago aurkitu dituzte diziplina artistikoren bat lantzen […]

Koldo Garcia Aurreko atalean informazio genetikoak helize batean bidaiatzen zuela esan genuen. Baina nola kopiatzen zen informazioa? Nondik nora zihoan informazioa? Informazioa irakurtzeko gai izango ziren ikertzaileak? Eta informazio hori maneiatzeko? Urte gutxitan genetikak abiadura handia hartu zuen eta DNAren […]

Hurrengo ekitaldiak

“Generoa eta zientziaren komunikazioa” jardunaldia 2025

Maiatzaren 15ean bueltatuko genero-ikuspegia oinarrian duen zientziaren komunikazioari buruzko ekitaldi nagusia: Generoa eta Zientziaren Komunikazioa jardunaldia. Aurtengoa hirugarren edizioa da eta Bilboko Iberdrola Dorretxean egingo da. Jardunaldia elkarrizketarako eta hausnarketarako gunea da eta baita zientzia-komunikazioan genero-ikuspegia nola txertatu eta hobetu aztertzeko bilgunea. UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu du jardunaldia, eta…

2025ko maiatzaren 15a

Iberdrola Dorrea

Euskadi plaza, 5, Bilbo

Eboluzioa eta neurozientziari buruzko jardunaldiak 2025

Zerk egiten gaitu gizaki? Nola sortzen dira sinesmen irrazionalak? Edo nola eragiten du gure jatorriak gaur egun garen horretan? Galdera horiek eta giza portaeraren bilakaerari buruzko beste galdera batzuk izango dira Eboluzioa eta neurozientziari buruzko Jardunaldien edizio berriaren ardatz. Maiatzaren 22an eta 23an izango da, Bizkaia Aretoan (UPV/EHU), Bilbon. Eva…

2025ko maiatzaren 22a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

“Naturaren sekretua” dokumentalaren emanaldia eta ondorengo solasaldia Ondarroan

Euskal Herriko Unibertsitateko Kultura Zientifikoko Katedrak ekoitzitako eta José Antonio Pérez Ledok zuzendutako Naturaren sekretua dokumentala datorren maiatzaren 26an, astelehena, 18:30ean ikusi ahal izango da Ondarroako Kofradia Zaharrean. Sarrera librea lekuak bete arte. Ikus-entzunezko lan hau Pedro Miguel Etxenike, Euskal Herriko Unibertsitateko Materia Kondentsatuaren Fisikako katedradunaren eta Donostia International Physics…

2025ko maiatzaren 26a

Kofradia Zaharra

Azoka plaza, 35, Ondarroa