genetika Archives - Page 36 of 37

Galdera honi erantzun dio UPV/EHUko Saioa Lopez ikertzaileak egindako doktorego-tesiak. Honen arabera, europarren azaleko despigmentazioa hautespen naturalak lagundutako egokitzapen-prozesu baten bidez gertatu da. Zehazki, azala argitzea eragiten duten bi mutazio identifikatu ditu ikertzaileak. Izan ere, gure populazioan ageri diren pigmentazio-diferentziekin […]

Amaia Portugal Azken urteotan gehien zabaldu den hipotesiak dio hizkuntza indoeuroparrak duela 8.000 urte inguru iritsi zirela Anatoliatik. Antzinako DNA aztertuta egin berri duten ikerketa baten arabera, ordea, ondorioztatu dute hizkuntzetako batzuk behintzat duela 4.500 urte inguru zabaldu zirela kontinente […]

Koldo Garcia Aurrekoan ikertzaileak kromosomekin lanean utzi genituen eta mugarri baten ateetan geundela esan genuen. Kromosomak herentzia unitatea zirela jakina zen baina zein molekulatan garraiatzen zen informazio genetikoa? Urte askotan proteinetan garraiatzen zela uste zen, baina benetan horrela ote zen? […]

Koldo Garcia Genetikaren historiari buruzko sorta honetan aurrekoan ozpin-euliaren kromosomak aztertzen utzi genituen genetistak. Beranduago zer gehiago aurkitu zen herentzia eta aldakortasun biologikoa ikasten dituen zientziaren arlo honetan? Ozpin-euliaren kromosomak aztertzeaz gain beste izaki bizidunen kromosomen egitura aztertu ziren, eta […]

Zientzialari 20 – Felix Elortza from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Felix Elortza proteomikan aditua da. CIC bioGUNE ikerketa zentroko zientzialari honek azaldu digu proteomika zer den, proteinak nola aztertzen diren eta azterketa horiek zer nolako ondorioak izan ditzaketen gure […]

Uxune Martinez Naiara Rodriguez Ezpeleta Durangon jaio zen 1978. urtean. Gaztetik argi zuen biologia, albaitaritza edota zientziako arlo horietako zerbait ikasiko zuela. Animaliak gustuko ditu eta etxean txakur eder bi ditu. Baina jakin-mina gauza txiki-txikiek pizten diote, mikroorganismoek. Ikasten hasi […]

Koldo Garcia Genetikaren ibilbidearen aurreko atalean, ahaztuta utzi genuen Mendelen lana zientziaren kaxoi batean, eta esan genuen “Genetika” hitza ez zela 1905era arte erabiltzen hasi. Zer gertatu ote zen urte horietan? Darwinen eboluzioaren teoria zela eta, herentzia-mekanismoari buruzko eztabaida piztu […]

‘Ust-Ishim-eko gizona’ da jarri dioten izena, mendebaldeko Siberiako herri horretan aurkitu baitzituzten bere arrastoak. Zehazki, ia osorik topatu zuten bere izterrezur bat, eta haren gainean egindako lehen azterketek egiaztatu zuten duela 45.000 urte bizitako gizon bati zegokiola. “Hezurraren morfologiak iradokitzen […]

Amaia Portugal Gizakion garaieran inpaktua duten 697 aldaera genetiko identifikatu dituzte GIANT proiektuan, genomaren 423 erregiotan banatuta. Europar jatorriko 253.288 lagunen DNA aztertuta lortu dute emaitza. Horri esker, garaieran zerikusia duten faktore genetikoen %20 inguru daude identifikatuta gaur egun. Oro […]

Koldo Garcia Edozein zientzia ulertzeko, behar-beharrezkoa da bere historia. Gaur dakiguna bere garaian egindako galdera eta aurkikuntzei esker dakigu eta iraga n eko zehaztapen horiek oinarri hartuta, galdera eta aurkikuntza berriak egiten ditugu. Agian, pentsa daiteke orain dela mende eta […]

Hurrengo ekitaldiak

Mitoak argituz paleontologiaren eskutik

Paleontologia gure planetako bizitzaren iragan geologikoa aztertzen duen zientzia da. Iraganean bizi izan zirenen arrasto fosilen behaketan eta azterketan oinarritzen du bere ikerketa. Organismo organikoen arrastoak, esaterako, landareen eta animalienak, sarritan harkaitzei itsatsita gorde ohi dira, eta hauei esker duela milioika urte Lurreko bizilagunak eta haien ohiturak nolakoak ziren ulertzeko…

2025ko martxoaren 25a

Iurretako Herri Biblioteka

Bidebarrieta kalea, 4, Iurreta

2025eko “Olerkari, miope eta despistatuentzat geologia” jardunaldia

Zer dute komunean paisaia ikusgarri batek, milaka urteko fosil batek edo bertan behera utzitako harrobi batek? Ondare geologikoaren parte dira guztiak, Lurraren historiaren lekuko, eta balio zientifiko, hezitzaile, kultural eta estetiko handia dute. Hala ere, oraindik ez da oso ezaguna hauen garrantzia. Ondare geologikoaren ingurukoak hurbiltzeko gizarteari, martxoaren 26an, 27an…

2025ko martxoaren 26a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

Ingurumen erradioaktibitatea zaintzen

Ingurumenaren zaintza erradiologikoa funtsezko prozesua da ingurunean dagoen erradioaktibitatearekiko esposizioa kontrolatu eta minimizatzeko. Esposizio horren jatorria naturala edo instalazio nuklearren eta erradioaktiboen operazioetatik eratorritakoa izan daiteke. Herritarrentzako seguruak diren erradiazio-mailak mugen barruan mantenduko direla bermatzeko, airearen, uraren, lurzoruaren eta biotaren -flora eta fauna- analisiak eta neurketak egiten dira erradioaktibitate-iturritik hurbil…

2025ko apirilaren 9a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo