kimika
Etiketen artxiboa 461 artikulu
Zientzia Kaieran sarritan hartu ditugu sukaldeko produktuak ikergai modura. Zientziaz hitz egiteko eta ikasteko tresna modura. Gogoratzeko modukoak dira, esaterako, haragiari buruzko artikulu-sorta edota arrautzei buruzkoa. Gaurkoan sukaldean gordeta dagoen laborategia berriro irekiko dugu eta beste substantzia bat izango dugu […]
Kimika analitikoa historiaurreko artzain praktikak ikertzeko oinarri gisa
UPV/EHUko Arabako Analisi Zerbitzu Zentrala Gaur egungo arkeologia antzinako gertaerak aztarnen bidez berritzen saiatzen da, baita antzinako giza esperientzia zehazten ere; hau da, gizartean nola antolatzen ziren eta gizarte horiek zergatik aldatzen zituzten, nola ustiatzen zituzten euren baliabideak, zer jaten […]
Asteon zientzia begi-bistan #274
Uxue Razkin Astronomia UPV/EHUko lantalde batek ekaitz polarrak aurkitu ditu Saturnon. Hainbat gauza frogatu dute ikerketan: desplazatu egiten dira abiadura desberdinetan, eta elkarrekin topo egin eta elkarren albotik igarotzen dira, elkarri eraginez eta perturbazio atmosferikoak sortuz. Azaldu dutenaren arabera, orain […]
Ezjakintasunaren kartografia #280
Bryan Caplan ekonomialariaren iritziz, ikasteak dirua eta denbora galtzea dakar. Jesus Zamora Bonilla irakaslea ez dator bat horrekin: Caplan’s ‘case against education’ (1). Terminator etorkizuneko androidea izateaz gain, bere burua modu harrigarrian konpontzen duen polimeroa da. Mikel Irigoyenek kontatzen digu: […]
Asteon zientzia begi-bistan #271
Uxue Razkin Mikrobiologia Josu Lopez-Gazpiok argi hitz egin digu honetan: sukaldean dugun espartzua da etxeko lekurik zikinenean dagoen gauzarik zikinena. Elikadurarekin lotutako gaixotasunen eta etxeko kutsadura iturrien arteko erlazioak aurkitu dira. Sukaldean baditugu kutsatuak dauden objektuak, hala nola trapuak eta […]
Ines Mandl (1917-2016): Ehun konektiboaren gaixotasunak sendatzeko lan nekaezina egin zuen emakumea
Uxue Razkin Bizitzan zehar hartzen ditugun erabaki batzuk ez ditugu sobera pentsatzen; ustekabean sortzen dira baina horiek batzuetan erabakigarriak izan ohi dira. Hauxe izan liteke Ines Mandlen kasua. Hizkuntzak eta moda zituen gustuko, eta horietan abila zen gainera, baina bat-batean […]
Ezjakintasunaren kartografia #275
Bat datoz zientzialariak: klima-aldaketa erreala da eta giza jatorria du. Zergatik dago ukatzen duenik, orduan? Martha Villabonak aztertzen du Why is climate change denied? Plastikoak ingurugirorako arazo direla ezaguna da. Konpontzeko, plastikoak ez erabiltzeaz gain, berrerabiltzeko aukera dago eta, ezinezkoa […]
Asteon zientzia begi-bistan #267
Uxue Razkin Klima-aldaketa Klima larrialdiari aurre egiteko gizarteak zenbait neurri har ditzake, Berrian irakur daitekeenez. Hala nola, elikadura ohiturak aldatzea. Jendeak haragi gutxiago jan beharko lukeela dio IPCC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak ateratako azken txostenak, adibidez. Badira beste […]
Elikagaiak paketatze aktiborako polimeroen gainazal aldaketa
Jon Andrade del Olmo eta Leyre Pérez Álvarez Gizarte eta ekonomiaren hedapenak plastikoen erabileran eragin handia izan du. Plastiko hauetan erabiltzen diren jatorri petrokimikoko polimeroak (polipropilenoa PP, polietilen tereftalatoa PET edo polietilenoa PE), propietate onuragarriak erakusten dituztenez eta ekonomikoki merkeak […]
Zientzia begi-bistan #266: Udako bilduma
Uxue Razkin Genetika Ez dago erlazio garbirik sexu bereko pertsonekin sexu-harremanak izatearen eta geneen artean, ikerketa batean ondorioztatu denez. Ikusi dute DNAk dituen milioika markatzaileren artean, bostek badutela lotura jokabide ez-heterosexualarekin, baina haien eragina oso txikia dela. Horrez gain, ikertzaileek […]