Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

otsaila 2018

Hileko artxiboa 35 artikulu

Popeyeren akatsa

Dibulgazioa, Kolaborazioak

argitalpenak elikagaiak osasuna zientzia

Josu Lopez-Gazpio 1929an Elzie Crisler Segar komikigileak eginbehar berezi bat jaso zuen: Estatu Batuetako espinaka ekoizleek barazki horren kontsumoa sustatzeko komiki bat sortzea eskatu zioten. Komikiaren protagonista hain ezaguna den Popeye marinela zen eta barazkien kontsumoa handitzea zen komikiaren helburuetako […]

Bihotz-biriketako bizkortze eraginkorrerako algoritmoa

Dibulgazioa, EHUko ikerketa

matematika medikuntza

Algoritmo berri bat garatu dute UPV/EHUko ikerketa batean bihotz-biriketako bizkortzea eraginkorragoa izan dadin. Bularraren azelerazioa oinarri hartuta, konpresio torazikoak zein sakonerarekin eta maiztasunarekin egin behar diren kalkulatzen du algoritmoak. Bihotz-birikak gelditzen diren kasu errealetan jasotako azelerazio-seinaleekin algoritmoa baliozkoa dela bermatzen […]

Asteon zientzia begi-bistan #191

Dibulgazioa, Zientzia begi-bistan

antropologia biologia emakumeak ingeniaritza kimika medikuntza paleontologia psikologia zientzia zoologia

Uxue Razkin Astronomia Aurora taupakarien sorreraren mekanismoa argitzea lortu dute zientzialariek. Nola sortzen dira argi ikusgarriak? Testuan azaltzen zaigu: Eguzki haizeak bidalitako partikulak Lurraren eremu magnetikoaren poderioz planetara inguratzen dira, eta “autobide” magnetiko horren bitartez atmosferara heltzen dira. Bertan dauden […]

Arantxa Bodego: “Euskokantauriar arroko rifta duela 250 milioi urte inguru sortu zen” #Zientzialari (89)

Dibulgazioa, Zientzialari

bideoak emakumeak estratigrafia geologia zientzialariak

Riftak plaken tektonikaren ondorioz sortzen diren arro sedimentarioak dira. Jarduera sismiko eta bolkaniko handia duten sakonune hauei esker lurrazalean gertatzen diren hedapen eta mugimenduen inguruko informazioa lor daiteke. Gaur egun Euskokantauriar arroan eta Bizkaiko Golkoan azaleratzen diren arroka asko duela […]

Funtzio anitzeko polimero metal-organiko porotsuak (MOF): etorkizuneko material adimendunei begira

Argitalpenak, Dibulgazioa

Ekaia aldizkaria kimika molekulak

Javier Cepeda eta Sonia Pérez-Yáñez MOF (ingelesez Metal-Organic Frameworks) deritzen polimero metal-organikoek, azken bi hamarkadetan, material porotsuen munduan iraultza sorrarazi dute. Porositate itzelak (bolumen hutsak: % 90 arte) eta ikaragarrizko barne-azalerak (gaur egungo marka 7000 m2/g-tan kokatzen da) dauzkaten konposatu […]

Atunen berogailua

Animalien aferak, Dibulgazioa

biologia zoologia

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Igeri egiten, lasterka egiten, hegan egiten ———————————————————————————————————– Eskonbridoak etengabe igeri egiteko ahalmen handiena duten arrain teleosteoak dira. Beste zenbaiten artean, atunak eta berdelak dira talde horretako kideak. Iraupen laburreko ahalegin handiak egiteko gai […]

Zer dakigu minbiziaz? Minbiziaren markak

Dibulgazioa, Kolaborazioak

biologia medikuntza minbizia

Gorka Larrinaga, Iker Badiola eta José Ignacio López Zer dakigu minbiziaz? Artikulu-sortan, minbizia bere konplexutasunean aztertuko dugu hainbat ikuspuntutatik. Lehenengo, minbiziaren ezaugarri orokorrak deskribatuko ditugu. Gero minbizi ama-zelulen inguruan arituko gara. Hurrengo ataletan tumorearen mikroingurunean aurki ditzakegun zelula ezberdinen biologia […]