otsaila 2018
Hileko artxiboa 35 artikulu
Entropia ulertzeko oso argi izan behar da energia zer den eta, honekin lotuta, energiaren kontserbazioa eta dispertsioa zertan dautzan. Entropia ulertzeko oinarri batzuk ulertu behar dira: Energia lan bat egiteko gaitasuna da. Termodinamikaren lehenengo legea: energia ez da ez sortzen […]
Familia ingurunea, umeen garapen kognitiboaren iragarle
Haurren garapenaren lehen urteen garapen kognitibo, pertsonal, emozional eta sozioafektiboan gehien eragiten duen alderdietako bat familia da. Familiaren eragina hainbat urtean luzatzen da, baina lehenbiziko urte horietan funtsezkoa da. Familia taldea da haurrari maitasun, aintzatespen, onarpen edo gutxiespen, arrakasta edo […]
Asteon zientzia begi-bistan #190
Uxue Razkin Biologia NanoBioCel taldeko Haritz Gurrutxagaren ikerketaren arabera, zelula ama mesenkimalen ezaugarri onuragarriak babes daitezke tenperatura baxuetan gordeta. Zelulak biomaterialetan babesteko zenbait metodo daude eta ikerketa honetan kriobabeste geldoa izan da funtsa. Lan honek ate berria ireki dio zelula […]
Ezjakintasunaren kartografia #203
Disruptore endokrinoa, oreka hormonalean eragiteko gai den substantzia da bisfenol-A (BPA). Haurdunaldian zehar esposizioak diabetesaren antzeko sintomatologia eragin lezake, bai amarengan bai umearengan. NuRCaMein-en BPA and pregnancy: diabetes for you and your kids artikulua. Gaixotasun neuroendekatazile lazgarria da adrenoleukodistrofia. Terapia […]
Wangari Muta Maathai (1940-2011): Woman Tree – Zuhaitz-emakumea
Aitziber Lopez Joan den mendeko berrogeiko hamarkadan ez zirudien egokiena Kenya kolonialean emakume jaiotzea Wangari Muta Maathairentzat. Kikuyu etniako nekazarien alabak, Wangari barne, landa-eremuan lan egin, egurra pilatu eta ura ekartzera kondenatuta zeuden. Baina Wangarik zortea izan zuen; ikasketak egiteko […]
Eraikiriko ondarearen birgaitze energetikoaren onurak eta arriskuak: bost esku-hartze maila
Eneko Jokin Uranga Santamaria, Lauren Etxepare Igiñiz, Maialen Sagarna Aranburu eta Iñigo Lizundia Uranga Bi auzik eragingo diote datozen urteotan eraikiriko ondarearen birgaitze energetikoari: aurretiko eraikin eta bizitetxeen gainean energia-eskaera murrizteko helburuz esku hartzeko beharra, batetik, eta eraikiriko arkitektura-ondarea zaintzeko […]
Arrainen haragia
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Igeri egiten, lasterka egiten, hegan egiten ———————————————————————————————————– Arrainen haragiaren itxura oso desberdina da espezieen arabera. Mutur batean hegalaburrak edo hegaluzeak bezalako tunidoak ditugu, eta bestean mihi-arraina edo erreboiloa bezalako arrain zapalak. Tunidoen haragiaren […]
Hotzetik etorritako molekulek etorkizun oparoa izan dezakete
Juanma Gallego Planetako eremurik hotzenetako bakterioek sortutako molekula tentsioaktiboak industrian erabiltzeko modukoak izan daitezkeela proposatu dute Alemaniako ikertzaileek. Gizakiak apenas urratu ez dituen jatorrizko eremu basatietan benetako altxor biologikoak egon daitezke, norbaitek aurkitzeko zain. Mundu guztiari ondo datorkion klixe bat […]
Elikagaiei buruzko hausnarketa bat
Josu Lopez-Gazpio Duela bi urte inguru, MOE Munduko Osasun Erakundeak minbizia eragiten duten gaien artean sartu zituen haragi prozesatuak. Haragi gorria ere ziur asko kantzerigenoa dela adierazi zuen, baina, horren kasuan ebidentziak ahulagoak zirela jakinarazi zuten. Albisteak eztabaida handia eragin […]
Zelula amen kriobabeste geldoa
Zelula ama mesenkimalen ezaugarri onuragarriak babes daitezke tenperatura baxuetan gordeta, NanoBioCel taldeko Haritz Gurrutxagaren ikerketaren arabera. Zenbait metodo daude zelulak biomaterialetan babesteko eta horietako batean zentratu da ikerketa: kriobabeste geldoan. Laginak aldez aurretik tratatu eta profil zehatz bati jarraiki izozten […]