"euskara"
Bilaketaren emaitzak 1232 artikulu
Gotzone Barandika Duela urte batzuk, honako hau irakurri nuen plataforma ekologista baten pankarta batean: “Los químicos van a acabar con el planeta”. Kimikaria naizenez, izugarrizko ikara hartu nuen, nik honela ulertu nuelako: “Kimikariek akabatuko dute lur-planeta”. Argitu behar dut sustoa […]
Nola irakatsi eskolan ahozko euskara?
Euskara batuak laster 50 urte beteko dituen arren, oraindik ez da azentuari buruzko arau ofizialik. Gutxiago intonazioari buruz. Honek euskarara inguru erdaren ereduak sartzea dakar. Areago, euskaldun berrien kasuan. Euskara irakasten ari den jendea ahozko euskara irakasteko tresnarik gabe aurkitzen […]
Zientziaren dibulgazioa euskaraz. Lekuz kanpo gaude? (I)
Lehiaketak lortu duen irismenak gogoeta egitera eraman nau; izan ere, 2014. urtea benetan oparoa izan da euskara bidezko zientzia-dibulgazioari dagokionez. Horrek etorkizunari ilusioz begiratzeko itxaropena eman behar digu. Euskaldunok kultura zientifikoa gizarteratzeko masa kritiko garrantzitsua eta egokia dugu, zalantzarik gabe […]
Giza anatomiari buruzko terminologia osoa euskaraz
Medikuntzan eta osasun zientzietan erreferentziazko testuliburua da “Máster” Atlas de Anatomía. Lana argitaratzen duen Marbán argitaletxeak 4. edizioa argitaratu zuen 2013an eta aurten UPV/EHUk, nazioartean ere onespena jaso duen lan honen, itzulpena landu eta plazaratu du: Giza anatomiako atlasa […]
Animalien inbentarioa
Animalien inbentarioa irudiduna (2020) honek mundu osoko fauna ordezkatzen duten ehun bat espezie biltzen ditu, hala ornodunak -ugaztunak, hegaztiak, arrainak, anfibioak, narrastiak- nola ornogabeak, zeinak, 60 klase baino gehiagotan sailkaturik, animalia espezieen % 95 baitira. Animalia bakoitzari dagokionez, izen zientifikoa […]
Martikara mota berri bat
Hain zuzen ere, planeten azaleren gaineko talkek oso ikuspegi garrantzitsua eman digute gure Eguzki Sistemaren historiari eta bilakaerari buruz. Baina banakako informazioa ere eman diezagukete xehetasunez azter ditzakegun gorputzetako bakoitzaren bilakaerari eta jarduera mailari buruz. Izan ere, Marten, beste edozein […]
Fisikan arrakasta duten emakumeek gizonezkoen ezaugarriak hartzen dituzte beren gain?
Ikerketa askok aztertzen dute zergatik emakumeek ez duten fisikan parte hartzen edo zergatik jasaten duten hain neke handia diziplina horretan. Jaimie Miller-Friedmann-en, Judith Hillier-en eta Nicola Wilkin-en azterlanak, Erresuma Batuan egin dutenak, eliteko fisika akademikoa du ardatz, bai eta haren […]
Asteon zientzia begi-bistan #507
Glaziologia Ikerketa berri batek Everest mendia hazten duen faktore bat gehiago identifikatu du: “River piracy” edo ibai-harrapaketa. Fenomeno honek ibai baten arroak beste batena bereganatzea dakar, eta horrek inguruko mendiak gorantz bultzatzen ditu isostasia prozesuaren bidez, lurrazaleko pisua arintzean eragiten […]
Beatrix Potter, onddo eta likenen aztertzaile harrigarri eta eztabaidagarria (eta II)
Potterren eskuizkribua, izenburuak dioen bezala, esporen ernetzea eta ondorengo garapenari buruzkoa da, nahiz eta bera ez izan prozesu horiek aztertzen lehena. Australian National Herbarium en webgunean adierazten da ikerketa horien adierazle nagusia Heinrich Anton de Bary (1831-1888) izan zela, laborategiko […]
Dysonen esferak, argi tranpen errezelak
Horixe bera egin zuen Uppsalako (Suedia) Unibertsitateko astronomoen talde batek, eta aurten artikulu bat argitaratu dute Monthly Notices of the Royal Astronomical Society aldizkarian. Artikuluan, gure galaxiaren barruan megaegitura estralurtarrak izan ditzaketen zazpi izar izangai izendatu dituzte; eta egunen batean […]