Zientzialari 23 – Nestor Etxebarria from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Inguratzen gaituen airean edo gure araztegietako uretan, giza jarduerek sortutako kutsadurak eragin ugari sortzen ditu izaki bizidunetan. Portuetan bizi diren arrainek, adibidez, sexu aldaketak pairatu ditzakete produktu kimiko jakin […]
Ariketa fisikoak osasunean dituen onurak: zein, zenbat, nola eta noiz? IV. Giharrak eta hezurrak
Jon Irazusta eta Jon Torres-Unda Ariketa eta osasuna aipatzen direnean, gehienok bihotz eta odol hodietako gaitasuna hobetzen duten ariketetan pentsatzen dugu. Gaur egun , alabaina, indarra eta oreka mantentzeko gaitasunak osasun arloan garrantzi handia hartu dute . I zan ere […]
Sakelako telefono bat, GIBa eta sifilisa detektatzeko
Amaia Portugal Smartphone bati gailu bat konektatuta egiten den test baten bidez, garabidean dauden herrialdeetan oso zabalduta dauden bi gaitz antzemateko metodoa garatu dute Columbia Unibertsitateko ikertzaileek. Laborategietan egiten den test arrunta baino nabarmen merkeagoa da, eta ez du elektrizitaterik […]
Rosetta eta matematika
Javier Duoandikoetxea Urtero legez, 2014ko amaierak zerrendak ekarri zizkigun: pertsonaia aipagarrienak, kirolari onenak, berri deigarrienak… Zientzia eta teknologiaren gertaera garrantzitsuenek ere izan zuten beren lekua eta hainbat aldizkari eta web gunetan aurkitu genituen. Nire lagun zirikatzaile batek ez zuen abagunea […]
Guztiok ez dugu ingurumen-jarrera berdina
Ingurune naturalean eragina duten erabaki publikoak hartzeko, garrantzitsua da herritarren lehentasunak kontuan izatea. Egun, herritarrek lehenesten dutena ezagutzeko aukera diskretuko esperimentuaren metodologia erabiltzen da gehien bat. Honetan, analisi ekonomikoa erabiltzen da pertsonek ingurumen-egoeraren inguruan dituzten lehentasunen diru-balioa kalkulatzeko. UPV/EHUko David […]
Asteon zientzia begi-bistan #45
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Dena neurrian egin behar da eta arriskuak ere kontuan hartu behar dira. Ariketa fisikoa egiteko orduan neurri egokia eta arriskuak ere kontuan hartu behar direla esan zigun Jon Irazustak “Ariketa […]
Ezjakintasunaren kartografia #51
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Guztiok dakigu nola mugitzen den Spiderman hiritik, armiarma-sareak itsatsiz hormatik hormara. Baina noizbait galdetu diozu zeure buruari, ea ibilbiderik laburrena erabiltzen ote duen? Eta horrela […]
Saioa Alvarez: “Sariei esker, jendeak badaki zertan nabilen”
Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Saioa Alvarez Sabatel emultsioen gantza nola gutxitu ikertzen ari da AZTI-Tecnalian. Ikertzen ez ezik, egiten duen lana zabaltzen ere ahalegintzen da, eta arrakasta handiarekin egiten du, gainera. Horren adierazle da iazko Dance your PhD (Dantzatu zure tesia) […]
Mendia itsasoa zenean
Javier San Martín Legendak egiazkoak izaten dira batzuetan, eta barne aldeko herrietako jende adinduak kontatzen dituen legenden artean, nahiko maiz entzuten da tunel bat dagoela elizako aldare nagusiaren azpitik hiriaren kanpo alderaino. Tunel hauek gerra zibileko soldaduek erabiliko zuten. Batzuk […]
Fosilak, El Hierroko sumendiak jaurti zituen opariak
Amaia Portugal 2011n La Restingako itsas hondoan gertatu zen erupzioari esker, Kanariar Uharteen azpiko geruzetatik eratorritako antzinako mikrofosilak agertu ziren ur azalean. Horiei esker, artxipelagoa nola sortu zen gero eta garbiago dute Uppsalako Unibertsitateko ikertzaileek: puntu magmatiko bakar batek du […]