Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Uxue Razkin Honatx aste honetan zehar Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Medikuntza eta neurozientzia Garunaren eta honen antolamendu estrukturalak ezagutzeko eta ulertzeko ikerketa asko egin dira. Oraingoan, garunaren konplexutasunaren erronkari heldu dio Biocruceseko Neuroirudi Konputazionala ikerketa-taldeak […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Bateria hobeagoak lortzean datza gailu mugikorren etorkizuna (automobilena barne). Ibili badabiltza arlo honetan lanean eta Francisco R. Villatorok azken aurrerapenak birpasatzen ditu: Recent advances in […]

Zientzialari 35 – Neskuts Izagirre from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. “Antzinako DNA ikertzen dugunean iraganerako leiho bat irekitzen dugu”. Hitz hauekin azaltzen du Neskuts Izagirre UPV/EHUko Antropologia irakasleak zientziaren esparru hori zertan datzan. Antzinako DNAren ikerketari esker gizateriaren iraganaz […]

César Tomé López Robert Hooke-k erabili zuen zelula terminoa, Micrographia (1665) liburuan, mikroskopio bidez landare-ehunetan ikusi zituen paretaz inguratutako barrunbeak deskribatzeko. Espazio horiek ikusita, monasterioetako gelak (cella) etorri zitzaizkion gogora. Baina terminoa ez zen guztiz onartua izan. Izan ere, XVIII […]

Amaia Portugal Aspaldiko partez, El Niño azaltzen hasia da aurten, eta goia joko du datozen hilabeteetan. Munduko Meteorologia Erakundearen arabera, fenomeno honen agerraldi indartsuena izango da 1997tik. Klima-aldaketaren inpaktu gero eta agerikoagoekin bat eginda, ikusteke dago ea zer arrasto utziko […]

Koldo Garcia Aurreko atalean ikusi genuen DNA kopiatzeko, irakurtzeko eta maneiatzeko teknika berriek genetikaren garapen handia eta azkarra ekarri zutela. Hurrengo urteetan genetikak jauzi egin zuen geneak banan-banan ikertzetik bizidun baten gene guztiak batera ikertzera. Material genetikoa bere osotasunean aztertzeari […]

Javier Duoandikoetxea Udako ariketak amaitu ziren eta hemen datoz erantzunak. Soluzio bila aritu zaretenoi, buruari eragin diozuenoi, gure eskerrak ahaleginagatik. Emaitza zuzena lortu baduzue, zorionak! Eta, Zientzia Kaieran zuen ahaleginen ondorioa erakutsi diguzuenoi, erantzunak bidaliz, esker bereziak. 1) Zenbat gozoki […]

Garuna oso sistema dinamiko konplexua da. Alde batetik, substantzia grisa du eta, bestalde, substantzia zuria. Substantzia grisean egoten dira neuronak, alderdi sentsorialetatik eta garuneko beste alderdi batzuetatik datorren informazioa prozesatzen. Substantziak grisak dituen alderdiak zuntzen bidez elkarrekin lotzen ditu zuriak […]

Uxue Razkin Honatx abuztuan eta aste honetan zehar Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Paleontologia eta eboluzioa Eskuaren morfologia beti izan da axolazko giltzarria giza eboluzioa ulertzeko. Ildo horretatik, aurkikuntza esanguratsu baten aurrean gaude: gizaki modernoaren eskuaren […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Denok dakigu gure eskuetako eta oinetako azala tximurtzen dela uretan denbora asko egon ondoren. Baina egia esan, gutxik dakite zein den nerbio-sistemak fenomeno honetan duen […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo