Kolaborazioak
Kategorien artxiboa 1213 artikulu
Oskar Gonzalez Whilhelm Röntgen XIX. mendearen bukaera aldean hasi zen tutu katodikoetan saioak egiten. Garai hartan ezin zuen susmatu bere lanak irauli egingo zituela zenbait zientzi esparru, eta bereziki medikuntza. Azarean gertatu zen iraultza, beste hainbatetan bezala. Röntgen izpi katodikoekin […]
Gezurrak esatera ohitu egiten da garuna
Amaia Portugal Lehenbizikoz ziria sartzen dugunean, burmuineko amigdalak sentipen negatiboak eragiten dizkigu, baina erreakzio hori ahuldu egiten da gezurretan jarraitu ahala. Orduan eta erosoago gaude iruzurrarekin, eta orduan eta handiagoak eta ugariagoak izan daitezke gure gezurrak. Hala ondorioztatu dute, Londresko […]
Splicing bidez eginiko zuzenketa genetikoa: trans-splicinga
Amets Sáenz Gaixotasun askok jatorri genetikoa izanik, DNA edo RNA mailan gertatzen diren akatsen edo mutazioen ondorioz, bizidunek ez dute fisiologikoki beharrezko den proteina sortzen edo sortzen duten proteina ez da funtzionala izaten. Terapia genikoek gaixotasuna eragiten duen arazoa errotik […]
Basoen biodibertsitatea aberasgarria da, zentzu guztietan
Amaia Portugal Inoiz egin den zuhaitzen inbentario handiena bildu dute nazioarteko ikerketa batean. Ondorioztatu dutenez, basoak espezieen aldetik zenbat eta anitzagoak izan, orduan eta azkarrago eta gehiago hazten dira zuhaitzak, eta beraz, egurrari merkatuan ateratzen zaion etekina ere handiagoa da […]
Flatulentziak, hots, puzkerrak
Behin norbaitek galdetu zidan zer den puzkerra, eta hona nik erantzun nuena: halaxe da puzkerra aireaz gorpuztua, haizea bihotzean penatan dabilen arima batzuetan putzetan, batzuetan trumoietan ura, isurian dabilena beti indarrez eta korrika doakiguna Francisco de Quevedo , ‘Olerki bat […]
Denon arbasoaren arrastoen atzetik
Amaia Portugal Organismo guztiek partekatzen dugun oso aspaldiko senidea da LUCA, edo azken arbaso komun unibertsala. Hark zituen 355 gene familia identifikatu ditu ikerketa talde batek, eta horietan oinarrituta, bere profila irudikatu: beroa eta hidrogenoa maite zituen eta oxigenoa gorroto […]
Behobia-Donostia lasterketako matematikak
Josu Doncel Behobia-Donostia lasterketaren antolatzaileek Urtzi Ayestaren matematikari taldearen laguntza dute lasterketaren inguruan, ageri diren optimizazio-problemak ebazteko. Aurtengo edizioan gauzatuko dira elkarkidetza honetako ikerketa-egitasmoak. Behobia-Donostia lasterketa oso ezaguna da. Azaroko bigarren igandearen goizean korrikalariak Behobiatik irteten dira eta 20km egin […]
Lurrak lurra irentsi zuen
Amaia Portugal Eurasia eta Indiako plakek talka egin zutenean, bion gainean zegoen lurrazalaren masaren erdia galdu egin zela kalkulatu dute Chicagoko Unibertsitateko ikertzaile batzuek. Azalpen posible bakarra aurkitu diote desagertze horri: material hori guztia hondoratu egin zen, eta mantuarekin nahastu […]
Zika birusa ezagutu eta aurre egin
Miren Basaras Ibarzabal 2016ko otsailaren 1ean Munduko Osasun Erakundeak Zika birusak nazioarteko larrialdia eragin duela ebatzi zuen. Zergatik ote? Birusa arriskutsua izan liteke emakume haurdunentzat eta herrialde askotara hedatu da denbora laburrean. Zika birusa Rhesus tximinotik isolatu zen 1947an Ugandako […]
Antzinako egiptoar bat, hezur-haragizkoa balitz bezala
Amaia Portugal Bi mila urte baino gehiago dituen burezur momifikatu baten erreplika egin dute hiru dimentsiodun inpresioaren bidez, eta haren gainean, bere aurpegia berreraiki du eskultore batek. Emaitza oso errealista da: Meritamun da, Egiptoko faraoien garaian bizi izan zen emakume […]