Kolaborazioak
Kategorien artxiboa 1222 artikulu
Uxue Razkin Anopheles generoko eltxo emearen ziztada txiki batekin hasten da benetako gainbehera. Eltxoa odolaz gose da eta hori xurgatzeaz gain, listua sartzen dio gizakiari. Horrela, malaria sortzen duten protozooak gorputzean sartzen dira; hondamendia gertu, eraikina eraistear: lehenik, gibelean sartzen […]
Biziaren osagaiak, zerutik erorita
Juanma Gallego Bi meteoritotan materia organikoa aurkitu dute, gatz kristaletan babestuta. Zientzialariek proposatutakoaren arabera, ura zegoen ingurune batean sortu ziren biziaren osagai hauek, eguzki-sistema jaio eta gutxira. Seguruenez, zientziak eta gizateriak aurrean duten erronkarik zirraragarrienetakoarekin lan egiten dute Lurretik kanpo […]
Nekazaritza ekologikoa konbentzionala baino hobea al da ingurumenarentzat?
Josu Lopez-Gazpio Munduko biztanleria handitzen doan neurrian, nekazaritza intentsiboa ere hedatzen doa munduko txoko guztietara. Horren aurrean, geroz eta gehiago dira dietak ingurumenean dituen eraginak kontuan hartu eta txikitu nahi dituzten kontsumitzaileak. Hori egiteko aukera hori duten kontsumitzaileak haien dietak […]
Kodetu al daiteke Historia? Kliodinamika baiezkoan dago
Juanma Gallego Historian garatu diren gizarteak modu zientifikoan ikertzeko modua dagoela diote Kliodinamika lantzen dutenek. Azterketa horiek errazteko, 400 gizarteren baino gehiagoren erradiografia erraldoia osatu dute. Historia ezagutu beharra dago, behin egindako akatsak berriro ez errepikatzeko. Mendetan zehar errepikatu izan […]
Gizakia izarretara bidean
Naiara Barrado eta Itziar Garate Batzuek uste dute Lurra galdutzat eman eta beste planeta batera alde egin beharko genukeela. Baina badaude urrutiago joan beharko genukeela uste dutenak ere. Izarretara, hain zuzen. Baina posible al da gizakia Eguzki-Sistematik atera eta beste […]
Maddi Ibarbia: “Parte-hartzaileekin harremana dut, eta hortik ere asko ikasten dut”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Maddi Ibarbia Garate ingeniari biomedikoa bere saltsan dabil BCBL kognizioa, garuna eta hizkuntzari buruzko ikerketa-zentroan, tesia egiten. Aitortu duenez, bide zuzenetik iritsi da hara. Hain zuzen, betitik erakartzen zuen medikuntzak eta giza gorputza ezagutzeak, eta […]
Onddoei esker ere eratu zen gaurko atmosfera
Juanma Gallego Lehen landareen bilakaeran gaur egungo atmosferaren eraketan onddoek izan zuten rola nabarmendu dute ikertzaileek. Onddoek egindako “sukalde lanari” esker garatu ahal izan ziren landareak. Gainerako bizidunekin alderatuz, zeharo xumeak dira onddoak, baina biosferaren eboluzioan bete duten rola uste […]
Usteak erdia ustel (I): antioxidatzaileen kalteak eta dilisten bromuroa
Josu Lopez-Gazpio Homeopatiak funtzionatzen du. Produktu ekologikoek ez dituzte pestizidak. Txertoek autismoa eragiten dute. GIBak ez du HIESa eragiten. Antioxidatzaileak onak dira. Nekazaritza tradizionalak ekologikoak baino gehiago kutsatzen du. Elikagai organikoak tradizionalak baino osasungarriagoak dira. Minbizi mota guztien diagnostiko goiztiarrak […]
Sinesteko jaioak al gara?
Juan Ignacio Pérez Iglesias Zein da sinesmen erlijiosoen jatorria? Zein da horiek izatearen arrazoia? Sinesmen erlijiosoak izatea gure burmuinaren egiturari atxikita al dago? Berezkoak al ditugu? Zein funtzio betetzen dute? Galdera horiei ondo bereizitako bi erantzun eman izan zaizkie, baina […]
Dinosauroek ere kaparrak zituzten
Juanma Gallego Anbar fosil batean kapar bat eta dinosauro baten luma batera ageri dira, duela 100 miloi urte izandako parasitismoaren adibide. Bigarren ale batean odola xurgatu berri zuen kaparra ageri da ere. Ezagunak dira hainbat ikastetxetan eta erakundetan prestatzen dituzten […]