Emakumeak zientzian
Kategorien artxiboa 284 artikulu
Uxue Razkin Europako Arkeobotanika arloko espezialistarik onenetarikoa izan zen Lydia Zapata Peña doktorea. Arkeologoa izateko asmoz, Deustuko Unibertsitatean hasi zen bere ibilbidea osatzen. Bertan Historia ikasi zuen. Horren ostean, Londresko University Collegera joateko beka bat eskuratu zuen eta bertan Arkeobotanikari […]
Ane Wyssenbach: “Ikerketan ezer ezin da bukatutzat eman”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Wyssenbachek hasieratik aitortu duenez, txikitatik du gustuko biologia: “Ikastolan flipatu egiten nuen zelulekin: nolakoak diren barrutik, zer funtzio dituzten… Gure funtzioak haiek egiten dituztela ikusteak txunditzen ninduen. Gero, zalantza izan nuen medikuntza ala biologia ikasi […]
Ellen Swallow Richards (1842-1911): Ingurumen zientzietan bide-erakusle
Uxue Razkin Ingurumen zientzietan bide-erakuslea izan zen Ellen Swallow Richards. Emakumeak ere mundu zientifikoaren parte badirela aldarrikatu zuen eta hori modu bikainean frogatu zuen ekologia alorrean egindako ikerketa lanei esker. MITen (Massachusetts Institute of Technology) onartu zuten lehen engo emakumea […]
Ostaizka Aizpurua: “Horrelako erakunde batek gai izan beharko luke, irtenbide egokia eskaintzeko”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Emakumezko ikertzaileek beren ibilbide profesionala garatzeko topatzen dituzten zailtasun eta oztopoen adibidetzat jo daiteke Ostaizka Aizpurua Arrietari gertatutakoa. Hala ere, lasai kontatzen du, uste osoa baitu egin duen eskaera guztiz zentzuzkoa dela eta erantzuna jasotzeko […]
Inge Lehmann (1888-1993): Lurraren bihotzerainoko bidaia kinka larrian utzi zuen sismologoa
XIX. mendean Julio Verne idazleak Lurraren bihotzerainoko bidaia aurkeztu zigun eleberri baten bitartez. Autorearen arabera, Lurra barnetik hutsik zegoen. Hori dela eta, posiblea izan zen eleberriko protagonistentzat Lurraren bihotzeraino iristea eta espedizio hori irakurleei ezagutaraztea. Agerikoa izan zen Inge Lehmann […]
Nettie Stevens (1861-1912): ahazturiko biologia-ahotsa
Uxue Razkin Ahaztuak gelditu dira haren ekarpenak. Ahaztuta bere ahotsa. Nettie Stevens ez da hain ezaguna. Zientzia-liburuetan agertzen da, noski, baina beti gizonezkoen ondoan, laguntzaile moduan, inoiz ez narrazio baten protagonista gisa. Bada, egindako ikerketa-lanak ozen eskatzen du bere lekutxoa […]
Naiara Perurena: “Ez baduzu dirurik, ezin duzu aurrera egin ikerketan”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Naiara Perurena Aizkorbek oso gaztetatik nahi izan zuen izan ikertzaile, eta zertan ikertu ere garbi zuen: minbizian. Nonbait, batxilergoan zegoela, gaixotasun bat aukeratu behar izan zuten hari buruzko lan bat egiteko, eta huraxe, minbizia, aukeratu […]
Rita Levi-Montalcini (1909-2012): sasi guztien gainetik
Uxue Razkin “ Ez etsi zailtasunen aurrean, onena hortik sortzen da eta” esaldiari men egin zion Rita Levi-Montalcinik bere bizitza guztian zehar. Bereziki bere aitak ikasteko debekua ezarri zioenean. Baina horrek ez zuen geldiarazi, eta kementsu, aurrera jarraitu zuen bere […]
Estitxu Villamor: “Zientzia modu arduratsuan erabili beharko genuke”
Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Nonbait, irakasle baten eraginez hasi zen Fisika ikasten Estitxu Villamor. Haren hitzetan, “fisikarekiko pasioa kutsatu zigun, eta benetan gustuko nuen; horregatik erabaki nuen hori ikastea. Eta hasieratik piztu zitzaidan tesi bat egiteko gogoa eta ikertzeko jakin-mina”. Dioenez […]
Dorotea Barnes (1904-2003): Ulisesen bidaia hasi zuen kimikari nafarra
Uxune Martinez “Semeak ezkon daitezela, baina nire alabek ikas dezatela” Francisco Barnes Salinas (1877-1947), II. Errepublikako Hezkuntza ministroa. Francisco Barnes sevillarra institutuko Historiako katedraduna zen. Lau alaba izan zituen Dorotea Gonzalez madrildarrarekin: Dorotea, Adela, Petra eta Angela. Ideia liberalak zituen […]