Kiñuren begirada Archives - Page 3 of 4

Plateretik laborategira eraman ditu gaurkoan Kiñuk gurean hain ondo ezagutzen ditugunak: piperrak. Horien atzean dagoen kimika azaltzen digu ulertzeko haien ezaugarriak. Piperrak kapsaizina izeneko molekula dute: kolorerik, zaporerik, usainik eta lipofilorik gabeko konposatu alkaloidea, hau da, gantzetan disolbatzen dena. Barietate […]

Mahaiko gatzak, sodio kloruroa (NaCl) izenekoak, gure zentzumenak pizten dituen zapore gazia du. Egunean 2-3 gramoko dosia gomendatzen da, eta 6 gramora iristea ariketa bizia egin ondoko egunean. Baina mineral honen presentzia ez da gure sukaldeetara mugatzen, neguan ohikoa baita […]

Astronomia eta astrofisika izan dira unibertsoa ezagutzen eta ulertzen lagundu gaituzten zientziak. Baina ez al dira berdinak? Edo zertan ezberdintzen dira? Galdera hauek erantzuten daukagu gaurkoan Kiñu. Argitzen digu astronomia eta astrofisikaren arteko alde nagusia bi diziplinen helburuetan dagoela. Halere […]

Nola jakin genezake zer gertatu zen Lurrean duela 66 milioi urte? Besteak beste, paleontologia bezalako zientziei esker. Ikerketa arlo honek aztarnategietan edo arroketan aurkitzen diren izaki bizidunen arrasto fosilak aztertu eta interpretatzen ditu. Gobi basamortuko Nemegt arroan fosil asko daudenez […]

Baleek eta gizakiek aspalditik izan dituzten harremanak. Izan ere, duela 6.000-8.000 urteko arroketan aurkitu dira horren inguruko irudiak Alaskan, eta 9.000-10.000 urteko arroketan Norvegian. Euskal Herrian duela 13.000 urteko balea-arpoi aurkitu dira Lekeitioko Lumentxa kobazuloan . Euskaldunek, bereziki, harreman estua […]

Behin baino gehiagotan jorratu da kafearen gaia Zientzia Kaieran. Zientzia muina artuta, edari honen ikuspegi ezberdinak ikus ditzakegu blogean eta gure Kiñuk artikulu sorta horren errepaso egiten digu. Kontsumitzen dugun kafe gehiena Arabika kafea da, Coffea arabica espeziea, hain zuzen […]

Gizakiak antzinatik izan du jakin-mina Ilargiarekiko eta hamaika ikerketa egin dira Lurreko satelite natural bakarra hobeto ezagutzeko. Eklipseak behatzen, izar bitarren argia analizatzeak bi izarren tamaina eta argitasunaren inguruko informazioa lortzea ahalbidetzen du. Ilargi eklipseekin K.a. III. mendean, Samoko Aristarkok […]

Txakurrak, etxekotutako beste animalia batzuk bezala, gizakiarekin lotu ziren seguru aski komentsalismo harremanen bidez. Ez dakigu zehatz-mehatz noiz gauzatu zen harreman hau, baina duela hamabost mila urte izan omen zen, gutxienez. Txakur horietako batzuekin, gainera, gure arbasoek komentsalismotik haragoko harremanak […]

Eduardo Angulo biologoak tomatearen nondik norakoak azaldu dizkigu artikulu sorta batean. Fruituak dituen osagaiak aparte, bere jatorria eta etxekotze hipotesiak ere aurkeztu dizkigu. Patataren ondoren, bigarren baratze labore garrantzitsuena da. Asian ereiten da gehien eta, haren atzetik, Afrikan, Europan, Amerikan […]

Blanca Martinez geologoak latinezko albus (zuria) errotik datorren hitz bat izan du ahotan egunotan: albedoa. Albedoa gainazal bati eragiten dion argi-energiaren eta islatzen denaren artean dagoen proportzioa da. Albedoa dimentsiorik ez duen propietate bat da, eta bere balioa 0 eta […]