Kiñuren begirada Archives - Page 2 of 3

Bizitzaren oinarria osatzen duen unibertso mikroskopiko harrigarrian murgildu da gure kirikiñoa gaurkoan zelulak aztertzen. 1665ean Robert Hooke zientzialariak lehen aldiz zelula hitza erabili zuenetik, hauei buruzko ezagutzak handituz joan dira. Adibidez, Bigarren Mundu Gerraren ostean, mikroskopio elektronikoari esker mitokondrioaren eta […]

Naturan, hirietan, gure etxeetan eta gure plateretan daude. Landareak gure eguneroko bizimoduaren parte dira, eta, askotan, ez gara konturatzen. Oraingo honetan, Kiñuk, gure mundua partekatzen duten kide isil horietan erreparatu du. Aniztasun harrigarritik gure planetan bizi diren landare kopurura, horietako […]

Plateretik laborategira eraman ditu gaurkoan Kiñuk gurean hain ondo ezagutzen ditugunak: piperrak. Horien atzean dagoen kimika azaltzen digu ulertzeko haien ezaugarriak. Piperrak kapsaizina izeneko molekula dute: kolorerik, zaporerik, usainik eta lipofilorik gabeko konposatu alkaloidea, hau da, gantzetan disolbatzen dena. Barietate […]

Mahaiko gatzak, sodio kloruroa (NaCl) izenekoak, gure zentzumenak pizten dituen zapore gazia du. Egunean 2-3 gramoko dosia gomendatzen da, eta 6 gramora iristea ariketa bizia egin ondoko egunean. Baina mineral honen presentzia ez da gure sukaldeetara mugatzen, neguan ohikoa baita […]

Astronomia eta astrofisika izan dira unibertsoa ezagutzen eta ulertzen lagundu gaituzten zientziak. Baina ez al dira berdinak? Edo zertan ezberdintzen dira? Galdera hauek erantzuten daukagu gaurkoan Kiñu. Argitzen digu astronomia eta astrofisikaren arteko alde nagusia bi diziplinen helburuetan dagoela. Halere […]

Nola jakin genezake zer gertatu zen Lurrean duela 66 milioi urte? Besteak beste, paleontologia bezalako zientziei esker. Ikerketa arlo honek aztarnategietan edo arroketan aurkitzen diren izaki bizidunen arrasto fosilak aztertu eta interpretatzen ditu. Gobi basamortuko Nemegt arroan fosil asko daudenez […]

Baleek eta gizakiek aspalditik izan dituzten harremanak. Izan ere, duela 6.000-8.000 urteko arroketan aurkitu dira horren inguruko irudiak Alaskan, eta 9.000-10.000 urteko arroketan Norvegian. Euskal Herrian duela 13.000 urteko balea-arpoi aurkitu dira Lekeitioko Lumentxa kobazuloan . Euskaldunek, bereziki, harreman estua […]

Behin baino gehiagotan jorratu da kafearen gaia Zientzia Kaieran. Zientzia muina artuta, edari honen ikuspegi ezberdinak ikus ditzakegu blogean eta gure Kiñuk artikulu sorta horren errepaso egiten digu. Kontsumitzen dugun kafe gehiena Arabika kafea da, Coffea arabica espeziea, hain zuzen […]

Gizakiak antzinatik izan du jakin-mina Ilargiarekiko eta hamaika ikerketa egin dira Lurreko satelite natural bakarra hobeto ezagutzeko. Eklipseak behatzen, izar bitarren argia analizatzeak bi izarren tamaina eta argitasunaren inguruko informazioa lortzea ahalbidetzen du. Ilargi eklipseekin K.a. III. mendean, Samoko Aristarkok […]

Txakurrak, etxekotutako beste animalia batzuk bezala, gizakiarekin lotu ziren seguru aski komentsalismo harremanen bidez. Ez dakigu zehatz-mehatz noiz gauzatu zen harreman hau, baina duela hamabost mila urte izan omen zen, gutxienez. Txakur horietako batzuekin, gainera, gure arbasoek komentsalismotik haragoko harremanak […]

Hurrengo ekitaldiak

Bidebarrieta Zientifikoa: Garuneko aldaketak haurdunaldian eta amatasunean

Haurdunaldiak emakumearen gorputzeko ia organo guztiak aldatzen dituela gauza jakina da, baina aldaketa horiek garunari ere eragiten diete. Hau da, haurdunaldiarekin eta amatasunarekin lotutako aldaketa fisiologiko eta neuronalak gertatzen dira. Gai horren inguruan arituko da Susana Carmona, psikologo klinikoa eta Neurozientzietan doktorea “Garuneko aldaketak haurdunaldian eta amatasunean” hitzaldian, Euskal Herriko…

2024ko urriaren 16a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo