biologia Archives - Page 64 of 93

Uxue Razkin Biologia NanoBioCel taldeko Haritz Gurrutxagaren ikerketaren arabera, zelula ama mesenkimalen ezaugarri onuragarriak babes daitezke tenperatura baxuetan gordeta. Zelulak biomaterialetan babesteko zenbait metodo daude eta ikerketa honetan kriobabeste geldoa izan da funtsa. Lan honek ate berria ireki dio zelula […]

Disruptore endokrinoa, oreka hormonalean eragiteko gai den substantzia da bisfenol-A (BPA). Haurdunaldian zehar esposizioak diabetesaren antzeko sintomatologia eragin lezake, bai amarengan bai umearengan. NuRCaMein-en BPA and pregnancy: diabetes for you and your kids artikulua. Gaixotasun neuroendekatazile lazgarria da adrenoleukodistrofia. Terapia […]

Aitziber Lopez Joan den mendeko berrogeiko hamarkadan ez zirudien egokiena Kenya kolonialean emakume jaiotzea Wangari Muta Maathairentzat. Kikuyu etniako nekazarien alabak, Wangari barne, landa-eremuan lan egin, egurra pilatu eta ura ekartzera kondenatuta zeuden. Baina Wangarik zortea izan zuen; ikasketak egiteko […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Igeri egiten, lasterka egiten, hegan egiten ———————————————————————————————————– Arrainen haragiaren itxura oso desberdina da espezieen arabera. Mutur batean hegalaburrak edo hegaluzeak bezalako tunidoak ditugu, eta bestean mihi-arraina edo erreboiloa bezalako arrain zapalak. Tunidoen haragiaren […]

Juanma Gallego Planetako eremurik hotzenetako bakterioek sortutako molekula tentsioaktiboak industrian erabiltzeko modukoak izan daitezkeela proposatu dute Alemaniako ikertzaileek. Gizakiak apenas urratu ez dituen jatorrizko eremu basatietan benetako altxor biologikoak egon daitezke, norbaitek aurkitzeko zain. Mundu guztiari ondo datorkion klixe bat […]

Zelula ama mesenkimalen ezaugarri onuragarriak babes daitezke tenperatura baxuetan gordeta, NanoBioCel taldeko Haritz Gurrutxagaren ikerketaren arabera. Zenbait metodo daude zelulak biomaterialetan babesteko eta horietako batean zentratu da ikerketa: kriobabeste geldoan. Laginak aldez aurretik tratatu eta profil zehatz bati jarraiki izozten […]

Uxue Razkin Astronautika Azken 45 urteotan bidali den espazio-ontzirik handiena eta “ahaltsuena” espazioratu dute aste honetan: SpaceX enpresak diseinatu du eta Falcon Heavy izena jarri diote. Bere potentziari esker, giltzarria bilaka daiteke gizakia Martera bidaltzeko asmoan. Saiakera gaizki irten zitekeela […]

Neurona bakoitzeko hamar glia zelula daudela kalkulatzen da. Zelula mota hauek ezinbestekoak dira neuronen eta giza garunaren funtzionamendu egokirako. Izan ere, neuronak ezingo lirateke bizi glia zelulek ematen dizkieten baliabiderik gabe. Azken hamarkadetan egindako ikerketek glia zelulak neuronen euskarri fisiko […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Igeri egiten, lasterka egiten, hegan egiten ———————————————————————————————————– Zefalopodoek milaka urte daramatzate itsasoetan. Arrainak sortu baino lehen, haiek ziren itsasoetako harrapari nagusiak. Zefalopodoak ziren aktibitate-maila altuena garatzen zuten animaliak. Baina gero arrainak sortu ziren […]

Uxue Razkin Kimika Josu Lopez-Gazpiok aurreratzen digu laster taula periodikoak lerro bat gehiago izango duela. Izan ere, Japoniako Riken ikerketa zentroko zuzendariak iaz jakinarazi zuen 119. elementua bilatzeko ikerketak abiatu zituztela. Bost urteko epean, bi elementu -119 eta 120 zenbaki […]

Hurrengo ekitaldiak

“Generoa eta zientziaren komunikazioa” jardunaldia 2025

Maiatzaren 15ean bueltatuko genero-ikuspegia oinarrian duen zientziaren komunikazioari buruzko ekitaldi nagusia: Generoa eta Zientziaren Komunikazioa jardunaldia. Aurtengoa hirugarren edizioa da eta Bilboko Iberdrola Dorretxean egingo da. Jardunaldia elkarrizketarako eta hausnarketarako gunea da eta baita zientzia-komunikazioan genero-ikuspegia nola txertatu eta hobetu aztertzeko bilgunea. UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu du jardunaldia, eta…

2025ko maiatzaren 15a

Iberdrola Dorrea

Euskadi plaza, 5, Bilbo

Eboluzioa eta neurozientziari buruzko jardunaldiak 2025

Zerk egiten gaitu gizaki? Nola sortzen dira sinesmen irrazionalak? Edo nola eragiten du gure jatorriak gaur egun garen horretan? Galdera horiek eta giza portaeraren bilakaerari buruzko beste galdera batzuk izango dira Eboluzioa eta neurozientziari buruzko jardunaldien edizio berriaren ardatz. Maiatzaren 22an eta 23an izango da, Bizkaia Aretoan (UPV/EHU), Bilbon. Eva…

2025ko maiatzaren 22a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

“Naturaren sekretua” dokumentalaren emanaldia eta ondorengo solasaldia Ondarroan

Euskal Herriko Unibertsitateko Kultura Zientifikoko Katedrak ekoitzitako eta José Antonio Pérez Ledok zuzendutako Naturaren sekretua dokumentala datorren maiatzaren 26an, astelehena, 18:30ean ikusi ahal izango da Ondarroako Kofradia Zaharrean. Sarrera librea lekuak bete arte. Ikus-entzunezko lan hau Pedro Miguel Etxenike, Euskal Herriko Unibertsitateko Materia Kondentsatuaren Fisikako katedradunaren eta Donostia International Physics…

2025ko maiatzaren 26a

Kofradia Zaharra

Azoka plaza, 35, Ondarroa

Osasuna, hiria eta hirigintza

Osasuna beti egon da lotuta hirien garapenarekin. Izan ere, jada hiri zaharrenak diseinatu eta eraiki zirenean higieneari buruzko ezagutzak aplikatzen ziren. Kezka horren isla dira, adibidez, erromatar hirietan dauden akueduktu eta bainu publikoak. Hala ere, industria-iraultzaren ondorioz —eta jende pilaketa desordenatuak eragindako osasun-krisi larrien ondorioz— nabarmenagoa egin zen harreman hori…

2025ko ekainaren 11a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo