Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

biologia

Etiketen artxiboa 944 artikulu

40.000 proteinaren informazioa minutu bakarrean

Dibulgazioa, EHUko ikerketa

genetika informatika

Minbiziarekin lotutako mutazioen efektua aurreikusteko software bioinformatikoa sortu du UPV/EHUko diziplinarteko talde batek. Softwarea minutu bakarrean 40.000 proteina aztertzeko gai da eta, besteak beste, minbizia bezalako gaixotasunak eragin ditzaketen proteina mutazioak aztertzeko aukera ematen du. Biologiak eta informatikak bat egin […]

Hartzek ez hibernatzearen zergatia

Animalien aferak, Dibulgazioa

animaliak

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Groundhog day (“Marmotaren eguna”) filma 1993an lehen aldiz eman ondoren, Phil marmota ezaguna egin zen gure artean. Punxsutawney herrian eguraldia aurreikusteko erabiltzen dute marmota hori. Urtero, otsailaren bian, festa bat ospatzen […]

Milaka urtez munduaren sabaia zaintzen

Dibulgazioa, Kolaborazioak

antropologia genetika

Amaia Portugal Antzinako zortzi himalaiarren genomak sekuentziatu ditu AEBtako eta Suediako ikerketa talde batek. Haien DNAk lotura estua du gaur egungo sherpa eta tibetarrenarekin. Horrek erakusten duenez, kulturari dagokionez bilakaera izan bada ere, genetikoki, gaur egungo himalaiarrak garai batekoen ondorengo […]

Jaioberrien berogailua, argaltzeko tresna berria?

Animalien aferak, Dibulgazioa

animaliak haurrak

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Metabolismoa da animalia homeotermo guztien bero-iturri nagusia. Iturri hori gabe gorputz-tenperatura ezin izango lukete konstante mantendu. Metabolismo-jarduera osoari dagokio bero-ekoizpena, baina animalia homeotermo batzuek beroa ekoizteko berariazko zeregina duen ehun mota […]

Ugaztun (giza) kutsatzaileen atlasa

Dibulgazioa, Kolaborazioak

zoologia

Amaia Portugal Arratoi, saguzar, primate eta bestelakoek eragindako zoonosien mundu mapa osatu dute. Hau da, gizakioi gaitzen bat kutsatzeko ahalmena duten espezieak non bizi diren zehaztu dute. Emaitzen artean badaude ezusteko batzuk: espezie biodibertsitate ugariena duten zonalde tropikalak ez dira […]

Arrainak, ezohiko egoeren salatari

Dibulgazioa, EHUko ikerketa

arrainak itsasoa kutsadura teknologia

UPV/EHUko Plentziako Itsas Estazioan egindako ikerketa batean, lupia-multzoak monitorizatu dituzte estres-eragileen mende jartzean nola jokatzen duten aztertzeko. Arrain-multzoak sentsore biologiko gisa erabil daitezkeela frogatu dute irudi-analisi bidezko metodologia ez-inbaditzaile bat erabiliz. Akuikultura adimenduna lortzeko bidean urrats garrantzitsutzat jotzen du Harkaitz […]

Txerri-kortako zorua

Animalien aferak, Dibulgazioa

animaliak

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Lau hankako animalia gehienek ez dute bero gehiegi galtzen eroapenaz. Zorua ukitzen duten gorputzaren atalak oso txikiak izaten dira, edo hobeto esan, gorputzaren azalera osoaren zati txikia izan ohi dira. Baina […]

Etxetxorien lumajea

Animalien aferak, Dibulgazioa

animaliak

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Orain azalduko dugunak zerikusi handia du balearen istorioarekin, hasiera batean horrela ez dirudien arren. Isolatzeaz arituko gara kapitulu honetan ere, baina bestelako isolatze-moduaz jardungo dugu. Batzuetan, etxetxoriek oso potolo dirudite; egia […]

Fotosintesiaz

Zientziaren historia

fisiologia historia zientzia

César Tomé López Landareek elikagai-iturritzat baliatzen dituzten prozesu metabolikoez jardutean, esan ohi da Eguzki-energia (argia) karbohidrato itxuran finkatzen dela. Erreakzio multzo horri fotosintesi esaten zaio; izen hori 1893an erabili zen lehenengoz, prozesuaren urrats nagusiak identifikatu zirenean. Prozesua nola gertatzen den […]