ekologia Archives - Zientzia Kaiera

Gure basoak liburua mendi-gida bat da, eta Gipuzkoako basoen eta basoko landareen informazio ugari du. Mendiko gidetan ohikoa ez den arren, garrantzia bera eman dio landareei eta basoei; izan ere, landareak ez dira era isolatuan hazten, eta beraz, landare horien […]

Zuhaitzak izaki oso konplexuak dira; elkar komunikatzen dira, eta planetako gainerako organismoekin ere harremanak dituzte. Interdependentziak ezartzen dituzte, eta, noski, gizakiok ez gara salbuespen bat. Zuhaitzak behar ditugu bizitzeko eta osasuntsu egoteko. Arnasten dugun oxigenoa sortzen dute, tenperatura erregulatzen dute […]

Lehortearekin lotutako zuhaitzen heriotza masiboak mundu osoan ugaritu dira azken hamarkadetan, eta horrek eragina izan du basoko ekosistemen egituran eta funtzionamenduan. Dena den, lehorteak eragindako heriotzaren aurrean zuhaitzek duten banakako zaurgarritasunari buruzko ezagutza mugatua da oraindik. Orain dela gutxi ikerketa […]

Anna Botsford 1854ko irailaren 1ean jaio zen, Otto inguruan, New Yorkeko estatuan. Marvin eta Phebe Irish Botsforden alaba bakarra zen. Gurasoak kuakeroak ziren eta, beren doktrinaren baitan, naturarekin lotutako guztia maila goreneko sorkuntza gisa hartzen zuten. Amak sustatu zituen gehien […]

Gizakiak historian zehar eragin izan dizkien presioen ondorioz, biodibertsitatea galtzeko arriskua duen ekosistema zaurgarrienetako bat dira ur gezatako ekosistemak. Egoera hori hobetzeko hartu izan diren neurriek —araztegiak jartzea, oztopoak eraistea, etab.— ingurumenaren kalitatea hobetu dute eta ur gezatako biodibertsitatea berreskuratzea […]

Saguzarrak ugaztun hegalari bakarrak dira, eta bigarren talderik dibertsoena karraskarien ondoren. Munduan 1.400 saguzar-espezie daude. Euskal Herrian 27 saguzar-espezie ezberdin ditugu, eta erdiak daude mehatxatuta. Mehatxu horien jatorria gizakiak eragindako habitat-asaldura da (askotariko eragozpenak, kutsadura, habitat-galera, basoen ustiaketa…). Saguzarrek zerbitzu-ekosistemikoak […]

Ur zikinen araztegiek asko hobetu dute mundu osoko uraren kalitatea, ingurumen-arautegien prozeduren arabera asko murriztu baita ur-ekosistemetara iristen diren kutsatzaileen kantitatea. Nolanahi ere, zoritxarrez, araztegietatik isurtzen diren efluenteek, tratatuta egon arren, kutsatzailez, nutrientez eta patogenoz osatutako koktel konplexua izaten jarraitzen […]

Ariketa fisikoa egiteak osasunerako onurak dituela gauza ezaguna da. Onura kognitibo horiek odol-transfusio bidez transferi daitezkeela, agian ez da hain ezaguna. Eta orain arte ez da jakin nola izan daitekeen. Platelets participate in hippocampal neurogenesis and cognitive function, José R […]

Medikuntza Natalia Zylberlast-Zand Europako lehenengo neurologo akademikoetako bat izan zen. Natalia Varsovian jaio zen 1883an, eta Suitzara joan zen Genevako Unibertsitatean Medikuntza ikastera. Neurologiaz interesatu zen berehala, eta ehunetan eta garuneko eta bizkarrezurreko patologietan aditua egin zen. Bigarren Mundu Gerra […]

Gizakiaren eta ingurumenaren arteko harremanei buruzko gogoeta egiten du Aiora Zabalak Natura gure esku (2022) liburuan. Narrazioaren tresneria eta teknika dialogikoak erabiliz, eta bizipen pertsonalak, gaurkotasun osoko gertakizunak eta ikerketa lanetatik eratorritako ebidentziak tartekatzen ditu egileak. Kontakizunaren protagonista ez da […]

Hurrengo ekitaldiak

Zientzia Kalean erakusketa Lazkaon

Maiatzaren 17ra arte Zientzia Kalean erakusketa bisitatu daiteke Lazkaon. Hamaika infografiaz osatutako esposizioa Euskadi Enparantza plazan dago.

2024ko maiatzaren 7a — 2024ko maiatzaren 17a

Euskadi Enparantza

Lazkao

Adimen artifizialaren erronkak Zientziaz Blai jardunaldiko hitzaldietan

Adimen artifiziala azken urteetako teknologia entzutetsuenen artean dagoela esan daiteke. Aukera eta erronka asko ekarri dituen tresna da eta, horren ondorioz, hainbat dira jendartean sortzen dituen zalantzak eta kezkak. Horiei erantzuteko asmoz, Logos Elkarteak adimen artifiziala izango du eztabaidagai aurtengo Zientziaz Blai, Zientzia eta Gizartea jardunaldian. Bertan hiru adituk adimen…

2024ko maiatzaren 10a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Dinosauro haragijaleak ehizatzen iberiar penintsulan

Milioika urte igaro dira dinosauroak desagertu zirenetik, baina indusketek eta fosilek oraindik informazio berria eskaintzen dute gaur egun. Horren adibide da Euskal Herriko Unibertsitateko ikertzaileen lana eta Errioxan aurkitu duten dinosaurio haragilaje espezie berria. Erik Isasmendi Euskal Herriko Unibertsitateko Geologia Saileko ikertzailea eta doktoregaia da. Bere tesian Euskal eta Kantabriar…

2024ko maiatzaren 22a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Genero eta zientziaren komunikazioa 2024

Aurreko urteko harrera onaren ondoren, Generoa eta zientziaren komunikazioa jardunaldia bueltan da. Beste behin ere genero ikuspegian oinarritutako zientziaren komunikazioan interesa dutenei zuzendutako ekimena izango da.

2024ko ekainaren 4a

Iberdrola Dorrea

Euskadi Plaza, 5, Bilbo