matematika
Etiketen artxiboa 273 artikulu
Uxue Razkin Osasuna SARS-CoV-2 birusaren aurkako sendagaien bila ari dira laborategiak. Denbora aurrezteko, dagoeneko garatuta dauden sendagaiak erabili nahi dituzte; botika hauek beste koronabirus batzuek sortutako gaitzak tratatzeko (MERS eta SARS) sortu ziren. Horietatik guztietatik, OMEk lau aukeratu ditu maila […]
Asteon zientzia begi-bistan #294
Uxue Razkin Osasuna COVID-19 gaixotasunak mehatxupean jarri du Europako belaunaldi askoren bizimodua. Osasunari dagozkion ondorioez gain, beste batzuk ere sufrituko ditugu: politikoak, ekonomikoak… Baina badaude itxaropena ematen diguten datuak ere: potentzia zientifikoak buru-belarri ari dira lanean eta hori ezinbestekoa izanen […]
3n+1: iturri txiki baten emari handia
Javier Duoandikoetxea Betidanik ezagutzen dira matematikarien ahalegin guztiei iskin egin dieten itxura errazeko galderak. Batzuetan mendeak joan dira eta jende askoren lana behar izan da norbaitek erantzuna lortu arte, Fermaten azken teorema lekuko. Beste batzuetan hor daude, zain. Galdera horietako […]
Ezjakintasunaren kartografia #297
Garun erdiarekin bizi daiteke? Eta erdiarekin baino gutxiagorekin? Baiezkoa da erantzuna, baina, zelan? J.R. Alonsoren Living with half a brain Min kronikoa tratatzeko bezalako interbentzio medikuetan nahitaezko tresna bilakatzen ari dira simulazio matematikoak. BCAMekoek Heterogeneous sorroundings are critical in the […]
Ezjakintasunaren kartografia #293
Zientzia merkatua bailitzan aztertzea zientzia marketizatzea al da? Jesús Zamora Bonillaren The marketization of science and the ‘marketization’ of science studies (1) Testu batek, diskurtso idatzi batek dituen sentimenduak atzeman ditzake algoritmo batek, makina batek? BCAMekoek: An algorithm to discern […]
Estres-maila detektatzen lagun dezakeen algoritmoa
Kostu baxuko plataforma eramangarrien bidez, seinale elektrokardiografikoak argi eta garbi detektatzeko algoritmo bat garatu dute UPV/EHUko Kontrol Adimentsua ikertaldean. Lanaren helburua izan da patologia fisiologiko, arazo disfuntzionala edo ezgaitasun kognitiboren bat duten pertsonen estres-maila identifikatzeko tresna bat lortzea. Besteak beste […]
Asteon zientzia begi-bistan #284
Uxue Razkin Klima larrialdia Climate Transparency GKE gobernuzko kanpoko erakundeak Brown to Green (marroitik berdera) txostenean argi utzi du: tenperaturaren igoera hiru gradukoa izango den egoera baterantz doa planeta. Eta horri aurre egiteko beharrezkoa da G20 taldeko herrialdeen konpromisoa. Izan […]
Lore Zumeta, matematikaria: “Ikerketan hasi berria naiz, eta dena dut deskubritzeko”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Pertsona askok aitortzen dute umetan edo gaztetan gorroto zituztela Matematikak, baita zientziazaleak izanda ere. Lore Zumeta Olaskoaga ez da horietakoa: txikitatik ditu gogoko zientziak eta Matematika. Hala, unibertsitateko ikasketak aukeratzeko garaian, zalantzak izan zituen, Ingeniaritzaren […]
Ezjakintasunaren kartografia #289
Lurra laua dela uste dutenak ez dira ezjakinak, geneetan daramate. Literalki. Mikael Klintmanen Conspiracy theories: how belief is rooted in evolution – not ignorance Lurraldean zelan zabaltzen den ezagutzea ezinbestekoa da espezie inbatitzailea bera eta eragiten dituen ingurugiro kalteak eta […]
Hipatia: zientzialari aitzindariaren historia komiki egina
Hipatia Alexandrian jaio zen matematikari bikaina eta filosofo sutsua izan zen. 355ean jaioa, haren lanak matematika eta astronomia berrikusten eta eguneratzen lagundu zuen. Jaiotako herrian eman zuen bizia. Garai hartan nahaste eta gatazka ugari zeuden Alexandrian baina horrek ez zuen […]