soziologia
Etiketen artxiboa 64 artikulu
Osasunaren Gizarte Baldintzatzaile eta Aldaketa Demografikoa ikertzen duen Opik taldeak zer erlazio dagoen lan-prekarietatearen eta EAEko soldatapeko gizon eta emakumeen osasun mentalaren artean aztertu du dimentsioaniztuneko ikuspegi batetik. “Uste dugu beharrezkoa dela lan-prekarietateari ikuspegi dimentsioaniztun horretatik heltzea; bestela, kanpoan utz […]
Asteon zientzia begi-bistan #409
Osasuna IPCC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak apirilean atera zuen klima-larrialdiaren egoerari buruzko azken txostena. Bertan, osasun ondorioei atal bat eskaini diote. Beste hainbat arazoren artean, klima-larrialdiak buruko osasunean eragiten duela ziurtatu dute. Ondorio hauek ikusita, adituek diote politika […]
Laguna nor den baizik lagunak izatea da benetan garrantzizkoa
Robin Dunbar britainiarrak berriki zuzendu duen ikerketa batek neska-mutilen gizarte harremanen alderdi batzuk argitu ditu, baita batxilergoko ikasketen amaiera eta unibertsitate ikasketen hasiera barne hartzen dituen 18 hilabeteko aldian izaten dituzten gorabeherak ere. Adibidez, ikerketak ezagutarazi zuen ikasleen gizarte-sareko pertsonen […]
Ezjakintasunaren kartografia #412
Sare sozialek onurak dituztela gutxik jartzen dute zalantzan; arriskuak dituztela ere. Nerabeek eta gazteek dira arrisku gehien dituztenek. Social networks and risk behaviors of adolescents and young adults, Martha R. Villabona Aldizkako baraualdiak espero ez zitezkeen ondorioak izan ditzake. Eta […]
Ezjakintasunaren kartografia #408
Imaginatu hamster bat genetikoki editatzen duzula otzana izan dadin eta panpin diaboliko bilakatzen dela. Unexpected effects of gene editing: aggressive hamsters, Rosa García-Verdugok. Nekazal big data uste baino jende gehiago ari da biltzen. Elikaduraren etorkizunerako oso larria izan daiteke. The […]
Fisika egiten, generoa egiten
Sarritan, ezaxolaz hartzen dira nesken lan onak, ideia bikainak eta ebazpen burutsuak, eta horrek adorea kentzen die emakumezko ikertzaile gazte askori, Chandralekha Singh fisikariak dioenez. Chandralekha Patnan (India) hazi zen, eta 1988an Kaliforniako Unibertsitatera iritsi zenean, ikaskideen artean aniztasun handiagoa […]
Ezjakintasunaren kartografia #396
Gure eskuak bortizkeriarako ere eboluzionatu balute? Premisa horretan oinarritzen da Eduardo Anguloren Our Murderous Ancestors, Julio Nicanor Ozoresek itzulita. Leuzemia bezalako gaixotasunen tratamendu berritzaile eta eraginkorrak dira pertsonen sistema immunitarioa aprobetxatzen duten terapiak. Marta Irigoyenek estrategia esperantzagarrienak errepasatzen ditu: Immune-based […]
Emozioen goraldia, arrazionaltasunaren beheraldia
Egia-osteak, normalean, errealitatea desitxuratuz gizarte jarreretan eragiteko eta iritzi publikoa modelatzeko asmoz sortzen dira. Horretarako, hain zuzen, ni emozionalera jotzen da eta gertaerak alde batera uzten dira. Termino hori, esanahi pixka bat ezberdina eman arren, Steve Tesich antzerkigileak sortu zuen […]
Ezjakintasunaren kartografia #384
Duela 150.000 urte inguru, orduan gertatzen ari ziren aldaketa klimatikoetan bizirauteko gai izan ziren gizakiak Afrikako kostaldean lortu zuten. Muskuiluak janda. Errepikatu liteke? Could Mussels Save Humanity, again?, Xabier Irigoien. Epe motzeko interes politikoak osasun publikoaren gainetik jartzen direnean, interes […]
Taldea ez ezik, erritualek pertsonak aldarazten dituzte ere
Asko hitz egiten da azken belaunaldiko ibilgailuek daramaten pilotu automatikoei buruz. Adimen artifizialaren laguntzaz, gidatzeko modu berri horiek garraiatzeko modua aldatzen ari dira pixkanaka. Baina gutxiago aipatzen da gutako bakoitzak antzeko zerbait daramala barruan. Adimen artifizialak ez baizik adimen biologikoak […]