teknologia
Etiketen artxiboa 342 artikulu
Lan honetan diodo baten modeloa ikertzen dugu, baina elektrizitatearen garraioaren ordez bero garraioa aldatzen duena, alde baterantz bero eroalea eta besterantz isolatzailea izanik. Hau da, alde bat (adibidez ezkerra) bada beroen dagoena, beroa garraiatuko du alde hotzerantz, beste aldea (eskuina) […]
Asteon zientzia begi-bistan #446
Ingeniaritza Enedina Alves, Brasilgo ingeniari beltza erreferentea izan zen ibaietako presa hidroelektriko handien eraikuntzan. Paranáko estatuan jaio zen Enedina, 1913ko urtarrilean, eta Ingeniari zibil gisa graduatu zen 1945ean. Hala, 32 urterekin Brasilgo lehen emakumezko ingeniari beltza bihurtu zen. Graduatu ondoren […]
4.0 Industriako teknologien ondorioak langileen segurtasunean eta laneko osasunean
4.0 Industriako teknologiek abantaila ugari eta askotarikoak eskaintzen dituzte: prozesatze-denborak eta beharrezko baliabide eta tresnak murrizten dituzte, eragiketen kudeaketa hobetzen dute, produktibitatea areagotzen dute… Horrek guztiak pertsonen laneko segurtasunean eta osasunean nola eragiten duen aztertzeko, UPV/EHUren Adimen teknologikoa gizartean enpresaren […]
Ezjakintasunaren kartogragfia #450
Hizkuntza bat baino gehiago jariotasunez hitz egiteak onura kognitibo ezagunak ditu, eta are gehiago aurkitzen ari dira: Bilingualism and cognitive reserve: unlocking the benefits of multilingualism, Patricia Fuente García eta Victoria Cano Sánchez. Posible al da tona askoko kamioi-flota bat […]
Asteon zientzia begi-bistan #441
Ingurumen-ingeniaritza Arrate Santaolalla ingurumen-ingeniaria da, eta bere lanean mikroorganismoak erabiltzen ditu solubilizazio-prozesu batean, metalak berreskuratzeko. Bi alderditan aplikatu eta ikertu dute bioprozesu hori. Batetik, biomekanizazioan, eta, bestetik, biolixibiazioan. Santaolallak aitortu du pozik dagoela ikerketa-munduan egiten ari den lanarekin, baina ingurumen […]
Ezjakintasunaren kartogragfia #449
Ama-hizkuntzak, hitzez hitz, garuna zizelkatzen du. Literalki. How our first language shapes brain’s connectivity structure, Juan F. Trillok egina. Eta atmosferaren berotzean metanoaren eragina uste zena baino txikiagoa balitz? New insights on methane’s effects on climate warming Ruben Sousseren eskutik […]
Mia. Marteko robota
Mia. Marteko robota (2022) Josu Goiko eta Juan Rolleren liburua da eta planeta gorrira eramango gaitu bidaia liluragarri batean . Zientzia eta abentura uztartzen dituen istorio xarmagarria aurkezten dute eta, Mia izeneko robot baten bidez, haurrei Marteko ezaugarriak erakusten dizkiete […]
Asteon zientzia begi-bistan #440
Biologia Euskal Herrian ezagutzen diren anfibio espezieen erdiak mehatxatuta daude, eta %28 galzorian. Aranzadi zientzia elkarteko Herpetologia Saileko Ion Garin biologoak azaldu du mundu mailako eboluzioaren isla dela Euskal Herriko egoera, anfibioek gainbehera globala bizi baitute. Nabarmendu du gainbehera horren […]
Asteon zientzia begi-bistan #439
Ekologia Rosalie Barrow Edge (1877-1962) ornitologo amateurra eta ingurumenaren defendatzaile aitzindaria izan zen, eta bere ikuspegiak kontserbazioari heltzeko modua eta haren inguruan pentsatzen zena goitik behera aldatu zuen. Edgek bat egin zuen ornitologo eta behatzaile afizionatuen talde batekin, eta naturaren […]
Asteon zientzia begi-bistan #435
Astronomia James Webb Space teleskopioaren laguntzaz, inoiz behatutako galaxia nano urrunena hauteman dute. Azaldu duenez, Big Bang-a gertatu eta sortzen lehenetariko bat izan zen, 500 milioi urte soilik igaro ondoren. Bestalde, teleskopio bera eta grabitazio-lente ahaltsu bat erabiliz, ondorioztatu dute […]