otsaila 2016
Hileko artxiboa 34 artikulu
Ez da lehenengo aldia aurten Marte egunkarietan azaltzen zaiguna. Hilabete batzuk lehenago, Martxoaren 24an, planeta gorriaren esplorazioan beste pausu bat eman zen, maratoi baten luzerako pausu bat alegia. Lehenengo aldiz astroibilgailu batek, Opportunity deiturikoak, lasterketa hau osatzen duten 42.195 kilometroak […]
Hortzetako inplanteak optimizatzeko bideak
Faktore askok eragiten dute hortzetako inplanteek ahoan duten portaeran eta sor ditzaketen arazoetan, hala nola inplanteen osagaien materialek, diametroak, luzerak edo inplantea hezurrera lotzeko moduak. UPV/EHUko Ingeniaritza Mekanikoa Saileko Ugutz Garitaonaindia ingeniariak horiek guztiak aztertu ditu simulazio numerikoaren bidez, eta […]
Asteon zientzia begi-bistan #95
Uxue Razkin Asteon zientzia begi-bistan astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluen bilduma da. Zientzia Kaiera blogaren igandeetako gehigarria. Biologia eta fisiologia Metabolismoaren kontzeptua eta bere historia gerturatu dizkigu artikulu honen bitartez César Tomé Lópezek. Hasieran, mediku hipokratikoek “egosketa” […]
Ezjakintasunaren kartografia #103
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Nobleen odol urdina delako hori, hitz egiteko modu soil bat besterik ez da. Baina, egon badaude odol urdina duten animaliak. Urdin, urdina gainera. Jaime de […]
Zientzialari (45) – Ibon Galarraga: “Klima-aldaketaren aurka hartutako akordioa oso garrantzitsua da”
Zientzialari 45 – Ibon Galarraga: “COP21ean klima aldaketaren aurka hartutako akordioa oso garrantzitsua da” from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. 2015eko abenduan COP21 izeneko gailurra antolatu zen Parisen klima-aldaketaren kontrako neurriak hartzeko. Zertan datza han lortutako akordioa? Eraginkorra izango al […]
Metabolismoaz (I)
César Tomé López Metabolismoa da organismo bizietan etengabe gertatzen diren aldaketa kimikoen multzoa, zeinari esker elikagaietatik energia eta molekula sinpleak lortzen diren, eta horietatik molekula konplexuak sintetizatzen. Mediku hipokratikoek “egosketa” esaten zioten elikagaiak gorputzaren humore bihurtzeari, sukaldaritzarekin analogia eginez. Analogia […]
GPS seinaleak, itsasoaren mailaren ispilu
Amaia Portugal Autoetako nabigatzaileek erabiltzen dituzten satelite berberak baliatuta, ozeanoen garaiera ezagutu daitekeela erakutsi dute ikerketa batean. GPS seinaleek itsas azalean egiten duten islapenari buruzko informazioa biltzea da gakoa. GPS seinaleei esker, askoz ere gutxiagotan galtzen gara orain, ezezaguna zaigun […]
Giza genomaren entziklopedia
Jose Ramon Bilbao Homo sapiens espeziearen genomaren sekuentziazioak agerian utzi zuen oso urriak zirela gene proteina-kodeatzaileak eta horrek harridura eragin zuen zientzialarien artean, nolabait ezbaian jarri zelako genoma hitzaren jatorrizko esanahia, hau da, “gene guztien multzoa”. Izan ere, ordura arteko […]
Trafikoaren kutsadura metalikoa Pirinioetaraino heltzen da
Elementu metalikoak ez dira degradatzen, ez kimikoki ez biologikoki, eta, horren ondorioz, iraun egiten dute ingurumenean. Toxikoak izan daitezkeela kontuan hartuta, hauek arazo larriak sor ditzakete. Azibar Rodriguez UPV/EHUko IBeA ikerketa-taldeko ikertzaileak kutsadura metalikoa nora heltzen den aztertu du. Estuarioetako […]
Asteon zientzia begi-bistan #94
Uxue Razkin Asteon zientzia begi-bistan astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluen bilduma da. Zientzia Kaiera blogaren igandeetako gehigarria. Teknologia eta medikuntza Amaia Portugal kazetariak dakarkigu albiste hau: Wake Forest Unibertsitateko (AEB) ikertzaileek hezur eta giharrak sortu dituzte hiru […]