Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Josu Lopez-Gazpio Argitaratu berri den ikerketa baten emaitzen arabera, emakumeek parte hartze aktibo garrantzitsua izan zuten ehizako jardueretan Neolitoan. Aktiboa eta ez salbuespenezkoa; izan ere, adierazi dutenez ehiza taldeen erdia emakumeez osatuta egotea iritsi zitekeen garai haietan. Albiste horrek agian […]

Ainara Sangroniz, Leire Sangroniz Gutariko askori gertatu ohi zaigu hortzetan txantxarra sortzea eta enpaste bat egin behar izatea. Baina nola sortzen ote dira txantxarrak? Eta zerekin betetzen da ehun kaltetua kentzean gelditzen den hutsunea? Horren atzean uste baino zientzia gehiago […]

Goritasun-bonbillek argia eman ziguten XX. mendean. Bonbilla izan da, ezbairik gabe, historiako aurrerapen garrantzitsuenetako bat, eta harekin batera, seguru asko, Thomas Edisonen izena etorriko zaigu burura. Hala ere, goritasun-lanpararen ibilbidean ekarpenak egin dituztenen zerrenda luzea da. Robert Friedel eta Paul […]

Uxue Razkin Osasuna COVID-19aren eta hiesaren pandemiak izan ditu mintzagai Berriako testu honetan Ana Galarragak. Gaixotasun oso desberdinak dira baina badituzte antzekotasunak. Zeintzuk dira bakoitzaren ezaugarriak? Bi bakterio espezie berri identifikatu dituzte Osakidetzako ikertzaileek. Elhuyar aldizkariak azaldu digunez, Nocardia gipuzkoensis […]

Jesús Zamora idazten dabilen zientziaren filosofiaren historiaurrean Platon alde batera utzi eta Aristotelesekin hasten gara. Jakintza maila ezberdinek bere horretan jarraitzen dute. The ‘prehistory’ of philosophy of science (6): Plato’s best student. Atlantikoa ez da beti gaur bezalakoa izan. Laku […]

Polimero naturalak ekonomia zirkularra bultzatzeko tresna bikainak dira, merkeagoak eta ekologikoagoak baitira. Gaur egun, petroliotik datozen aplikazioak ordezkatzeko erabiltzen ditugu material hauek, edo, esaterako, litioa eta kobaltoa bezalako elementu urrien ordez erabiltzeko. Zelulosa biosferan daukagun polimero natural ugariena da eta […]

Juanma Gallego Grafenoa eta laser izpi bat erabilita, laborategian deskarga elektriko baten ibilbidea bideratzea lortu du ikertzaile talde batek. Etorkizunean teknologia hori tximisten norabidea eta jomuga aldez aurretik erabakitzeko baliagarria izango den esperantza agertu dute. Mundu osoko biztanleek haien bizitokitik […]

Josu Lopez-Gazpio Azaroaren 3an AEBtako presidentea aukeratzearekin batera, zenbait estatutan beste hainbat erabaki hartzeko aukera ere izan zuten. Horietako batek behintzat lotura zuzena dauka zientziarekin, hain zuzen ere, Oregonen psilozibina legeztatzeko aukera bozkatu zuten. Gutxigatik, baina, azkenean baiezkoa gailendu zen […]

Asier Gómez Olivencia, Joseba Rios-Garaizar, Mikel Arlegi Burunda bailara Sakanako korridoreko parte da, hau da, Arabako lautada Iruñearekin lotzen duen eta iparraldean Aizkorri mendigunearen bukaerak eta Aralar mendiak mugatuta eta hegoaldean Urbasa-Andiak mugatuta dagoen igarobide naturalaren parte. Izatez, Asturica Augustatik […]

1923an Raoul Husson (1901-1967) Parisko Goi Eskola Normaleko (École Normale Supérieure) ikaslea zen. Egun baten Husson mozorrotu egin zen, Nicolas Bourbaki izena zuen ustezko matematikari bizardun baten papera hartzeko. Eta, horrela jantzita, nahita ulertezina zen eta arrazoibide faltsuekin josita zegoen […]