Uxue Razkin XX. mendeko 80ko hamarkadan, epidemia batek beldurtu zuen mundua. Europan zein Estatu Batuetan, adibidez, ez ohiko pneumoniak eta Karposiren sarkomen kasu arraroak azaleratzen hasi ziren. Zientzialariek ez zekiten nondik zetorren ezta zerk sortzen zituen ere. Erlojupeko lasterketa abian […]
Ugaztunik arraroena
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Geroari begira ———————————————————————————————————– Somalia, Kenya eta Etiopiako larre elkorren azpian sator bat bizi da; sator biluzia du izena eta bera da ezagutzen den ugaztunik arraroena. Hartzen dugun ezaugarria ia edozein dela ere, ez […]
Ez pentsa guztia sena denik: migratzen ere ikasi behar da
Juanma Gallego Animalien migrazioan instintua oinarri garrantzitsua dela uste da, baina ungulatuekin egindako azterketa zabal baten ostean ekologo talde batek ondorioztatu du transmisio kulturala ere funtsezkoa izan daitekeela. BBC kateak ekoiztutako Planet Earth edo antzeko dokumental bikainak ikusi dituen lagun […]
Isabelle Rapin, amak autismoaren errutik askatu zituen neuropediatra
Rocío Pérez Isabelle Rapin neuropediatra, autismoaren esparruan espezializatu zen eta horren inguruan dauden ideia oker asko gezurtatu zituen. Horrela, frogatu zuen autismoa arazo biologiko bat zela, eta ez gurasoen, edo bereziki amen jokaeraren errua. Izan ere, luzaro pentsatu izan zen […]
Neandertalek hegaztiak eta haragijaleak jan zituzten lehen froga Kantauriar eremuan
Ebakidura markak dituzten hegazti eta haragijaleen fosilak topatu dituzte Axlor aztarnategi mousteriarrean (Dima, Bizkaia), neandertalak euren inguruarekin harreman konplexua izan zuteneko ideia indartzen duena. Tamaina ertaineko ungulatuak (ahuntzak, zaldiak, bisonteak, oreinak) ehizatuta bizi ziren neandertalak. Hala ere, landareen, ehiza xehearen […]
Asteon zientzia begi-bistan #220
Uxue Razkin Mikrobiologia Zalantzak sortu dira probiotikoen inguruan: badirudi agian ez direla uste zuten bezain eraginkorrak ezta onuragarriak ere. Bi esperimentu egin dituzte ondorio horretara iristeko. 15 boluntarioren mikrobiomaren laginak hartu dituzte, zuzenean hesteetatik, eta haien gorotzetako mikroorganismoekin alderatu dituzte […]
Ezjakintasunaren kartografia #228
Imaginatu Lego pieza bat, egitura izugarri eta erabilgarriak eraikitzeko balio duena. Antzeko gauza da hau, baina molekula batetik abiatuta: Pablo Ortiz-en High-performance supramolecular polymer from a simple molecule Mamitsuak izan ziren bizitzaren jatorri abiotikoaren inguruko lehen esperimentuak. Isabel Pérez Castrok […]
Juan Ignacio Pérez: “Kultura Zientifikoko Katedraren lana kultura zientifikoa gizarteratzea da” #Zientzialari (100)
Euskal Herriko Unibertsitateko Kultura Zientifikoko Katedra 2010ean sortu zen. 2011n zabaldu zuen lehenengo bloga eta harrezkero hamaika jarduera burutu ditu zientziaren ezagutza handitzeko eta kultura zientifikoa gizarteratzeko helburuarekin. Datorren urrian 8 urte beteko ditu Katedrak. Kultura zientifikoaren garrantziaz hitz egiteko […]
Txikiagotzen ari diren ardiak
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Geroari begira ———————————————————————————————————– Hirta uhartean bizi diren Soay ardien tamaina txikiagotzen ari da azken hogeita bost urteotan. Ez zekiten zergatik gertatzen ari den hori, baina orain ba omen dakite. Hirta uhartea St. Kilda […]
Dozena erdi ariketa 2018ko udarako: erantzunak
Javier Duoandikoetxea A eta B zenbaki arruntak dira. 10 zenbaki daude A baino handiagoak eta B baino txikiagoak direnak. 1000 zenbaki daude A2 baino handiagoak eta B2 baino txikiagoak direnak. Zenbat da B? Erantzun guztiak zuzenak izan dira. B=A+11 eta […]