Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Juanma Gallego 2.410 dataziotan oinarritutako ikerketa batek ondorioztatu du Europako megalitismoa duela 6.900 urte jaio zela Bretainian, eta ondoren kontinentearen gainerako lekuetara zabaldu zela, itsasoaren bidez. Mendeetan zehar gizakiak liluratu dituzte Europako toki askotan aurkitutako harritzarrek. Jakina da herri bakoitzeko […]

Sandra Galán eta Idoia Jimenez Kutsadura kimikoak hainbat esparruri egiten dio erreferentzia: substantzia kimikoek sortzen duten arriskuari, aizunketa-prozesuari edota arma kimikoen erabilerari [1]. Hain zuzen ere, talidomida kutsatzaile kimiko bat da eta, kutsatzailea izanik, ingurune baten egoera naturalaren eraldaketa kaltegarria […]

Haizea Ziarrusta, Maitane Olivares eta Olatz Zuloaga Gizakiaren jardueren garapena eta kutsaduraren handitzea elkarrekin doaz eskutik doaz, gizakiak, izaki denetik, bere ingurumena kutsatu baitu. Ingurumenaren kutsadura mailaren goranzko inflexio-puntua industria-iraultzak eragiten du baina, gizakiak gizarte moduan ez dio arazo larri […]

Uxue Razkin Klimatologia Zer dira Poloetako zurrunbiloak eta zer harremana dute Estatu Batuetan urtarrilaren amaieran izandako hotz-boladarekin? Hasteko, Poloetako Zurrunbiloa oso aire hotzez osaturiko zona da eta Poloen inguruan biraka dabil. Fenomeno hau estratosferan gertatzen da. Gure burua kokatzeko, Onintze […]

Zonako medikuntza popularra ikertu, ebaluatu eta katalogatzeko proiektua jarri du abian 2015ean sortutako Antilletako Unibertsitateak, Frantziarren Antilletan eta Guyanan dagoena. Proiektuko bi partehartzailek azaltzen dute. TRAMIL: Program of Applied Research to Popular Medicine in the Caribbean Badaude drogak, laket-drogak, erabilera […]

Uxue Razkin Oso zaila izan ohi da ikusten ez dugun zerbait nolakoa den imajinatzea. Antonio Martínez Ron kazetaria ikusmenak, gainontzeko zentzumenen aurrean, historian zehar izan duen garrantziaz (zergatik ikusten dugu ikusten dugun moduan?), begiez, koloreaz eta argiaz mintzo da El […]

Luis Bartolomé Duela urte gutxi, aitona dirudun baten oinordekoen arteko borroka judizialari buruzko albiste bat agertu zen Galiziako zenbait hedabidetan. Alzheimerra diagnostikatu ziotelako lege-gaitasuna galdu eta urtebetera hil zen gizon hura. Eta aitona bere bizitzako azken urteetan zaindu zuen bilobak […]

Juanma Gallego Atmosferan nitrogeno erreaktibo gehiago dagoen arren, landareetan gutxitzen ari da nitrogenoaren kopurua; zientzialariek uste dute horrek arazoak ekar ditzakeela elikadura segurtasunaren alorrean. Burua altxatu eta gorantz begiratu. Orain eskumara. Ezkerrera gero. Inguruan ikusten den gehiena nitrogenoa da. Egia […]

Onintze Salazar Estatu Batuetan urtarrilaren amaieran izandako hotz-bolada zerk eragin duen azaltzen saiatuko naiz. Hain tenperatura baxuak Poloetako Zurrunbiloak ekarri dituela entzun eta irakurtzen ari gara. Baina hori ez da erabat zuzena. Meteorologian, beste hainbat arlotan bezala, gauzak nahiko konplexuak […]

UNESCOk, 2017an, Cracking the Code: Girls’ and women’s education in science, technology, engineering and mathematics (STEM) txostena aurkeztu zuen; bertan, emakumeek zientzia eta teknologia diziplinetan parte hartzea eta lorpenak eta bilakaera izatea eragozten edo errazten duten faktoreak aztertzen dira, bai […]