Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Amaia Portugal Zientifikoki frogatuta dago nork bere hatz-markak dituela eta gainontzekoengandik desberdinak direla, baina oso ikerketa gutxi egin da iraunkortasunaren inguruan: aldatzen al dira denboraren poderioz? Galdera horri erantzuteko, gaiaren inguruan inoiz burutu den azterketa zabalena egin dute Michigango Estatu […]

Estitxu Txurruka eta Jesus Mari Txurruka Egin dezagun atzera 5.200 urte inguru eta koka gaitezen sumertarrak idazten eta kontatzen hasi omen ziren garaian. Mesopotamian idazkera kuneiformea erabiltzen zen eta zenbakietan kokapen bidezko notazioa erabiltzen hasi zen lehen aldiz. Kokapen bidezko […]

Angelman sindromeak munduan jaiotako 15.000 jaioberritik bati eragiten dio. Haurrek normal garatzeko arazoak izaten dituzte: garapen intelektualaren atzerapena, komunikatzeko zailtasunak, oreka eta mugimenduaren koordinazioan arazoak, lo egiteko arazoak, epilepsia eta hitz egiteko eragozpenak. Gehienetan bi eta bost urte bitartean antzematen […]

Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Medikuntza Ekialde Ertaineko Arnas Sindromea edo MERS birusa 2012an ezagutu zen lehen aldiz Saudi Arabian. Gripearen antzeko sintomak eragiten ditu birusak: sukarra, eztula eta arnasa hartzeko zailtasunak, eta, horregatik, zaila […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Soberan ikertuta dagoen arratoia bezalako animalia baten anatomiari buruz ezer gehiagorik ezin zitekeela jakin uste bagenuen ere, aurkikuntza berri bat ezagutu da. Ikerketa-talde batek antzeman […]

Zientzialari 32 – Maite Insausti from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Zertarako erabiltzen dira nanopartikulak, bereziki medikuntzaren arloan? Eta zeintzuk dira nanoteknologia erabiltzearen abantailak esparru honetan? Maite Insausti UPV/EHUko Kimika ezorganikoko irakaslearekin egon gara gai hauei buruz gehiago jakiteko. ‘Zientzialari‘ […]

Ana Ribera Azken hilabeteotan, eztabaida bat piztu da gizarte-sareetan eta blogetan. Eztabaidak ez du kasu guztietan emaitza interesgarririk eman, baina sutsua izan da beti ere: zientzia-ikasketetan emakume gutxi daude. Ikerketa batzuek agerian jarri omen dute adin txikiko ume guztiek erakusten […]

Amaia Portugal Bacillus generoko bakterioen esporak uzkurtu egiten dira ingurunea lehorra denean, eta zabaldu hezetasuna dagoenean. Mugimendu hori baliatuta, lurrunketa ere potentzial handiko energia iturri berriztagarria izan daitekeela egiaztatu dute Columbia Unibertsitatean. Hari esker, bonbilla bat piztea eta jostailuzko ibilgailu […]

Josu Lopez-Gazpio Zenbakiek gobernatzen gaituzte. Estatistika hitzaren beraren etimologiak zenbakien garrantziaz ohartarazten du: gobernuak —alegia, estatuak— indartzeko zenbakiak erabiltzen zituen zientzia zen estatistika. Estatistak ziren zenbakiak aztertzen zituztenak, eta hortik, estatistika. Lehen estatistak hainbat fenomeno kuantifikatzen saiatzen ziren, patroiak bilatu […]

Europako iparraldean asko erabiltzen da zura etxeak egiteko. Alemanian, Norvegian, Suedian edota Danimarkan ohikoak dira egurrezko etxebizitzak hango klima hemengoa baino askoz gogorragoa izan arren. Euskal Herrian hazi egin bada ere zuraren erabilera etxeak eraikitzeko orduan, hormigoia eta altzairua nagusi […]

Hurrengo ekitaldiak

Bilbo Zientzia Plaza 2025

Aurten ere, Bilbo zientzia-dibulgazioaren hiriburu bilakatuko da irailean.17tik 30era, zientzia protagonista izango duten hitzaldiekin, erakusketekin, tailerrekin eta ikuskizunekin itzuliko baita Bilbo Zientzia Plaza (BZP). Zortzigarren edizio honetako plater nagusia Naukas Bilbao izango da, aurten bere 15. urteurrena ospatuko duena eta Euskalduna Bilbao zientziaz eta umorez beteko duena irailaren 19an eta…

2025ko irailaren 17a — 2025ko irailaren 30a

Bidebarrieta Kulturgunea, Bizkaia Aretoa - EHU eta Euskalduna Bilbao

Bilbo

Osasun sistemikoa gizakiaren potentzial biologikoa garatzeko oinarri gisa

Zerk bihurtzen du aparta kirolari bat? Zeintzuk dira eliteko atletek konpartitzen dituzten ezaugarri fisiologikoak eta metabolikoak, esate baterako Everest oxigenorik gabe eta sei egunen buruan bi aldiz igo zuen Kilian Jornet mendi-lasterkari bikainarenak? Jesús Álvarez-Herms fisiologoak Jorneten ibilbidearen erronkarik gogorrenetakoentzat elikadura programak diseinatu ditu. Garaipenak eta errekorrak lortu ditu atleta…

2025ko irailaren 17a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Naukas Bilbaoaren 15. urteurrena

Beste urtebetez -hamabost, dagoeneko-, irailean itzuliko da Bizkaiko hiriburura Estatu espainolean egiten den dibulgazio zientifikoko ikuskizunik handiena, Naukas Bilbao. Bere formula paregabearekin itzuliko da, zientziaren ezagutza era samur eta askean zabaltzeko eta gerturatzeko helburuarekin. Naukas dibulgazio zientifikoko plataformak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak elkarlanean antolatutako ekimenak Euskal Herriko eta Estatuko…

2025ko irailaren 19a

Euskalduna Bilbao

Bilbo

Fernando G. Baptista. Infografia zientifikoaren esploratzailea

Infografia ezinbesteko tresna da zientziaren komunikazioan. Informazio konplexua ulergarri egin dezake eta hori lortzeko hainbat elementu erabil ditzake: ilustrazioak, diagramak, mapak edo grafikoak, betiere era ulergarri batean baina zehaztasunari uko egin gabe. Arrazoi honengatik, ilustratzaile zientifikoaren lana funtsezkoa da begiratu batean ikusezinak diren prozesuak ulertzeko eta zientzia modu argi, bisual…

2025ko irailaren 20a — 2025ko irailaren 30a

Bizkaia Aretoa-EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo