Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Mapping Ignorance-n asteon argitaratu diren artikuluak: Gizakiok hiru fotorrezeptore erabiltzen ditugu bakarrik koloreko ikusmenenerako. Txoriek eta narrastiek aldiz laurekin konpontzen dira. Zortzi izatea ez da gauza arraroa tximeletetan, baina zertarako behar ditu hamabi ganba batek? Erantzuna Francisco J. Hernándezek itsas […]

Amaia Portugal Hedabideetako gai kuttunetako bat dira alergiak garai honetan. Berez urte osoan legoke asaldura mota horri buruz hitz egiteko aitzakia; galde diezaietela, bestela, hautsarekin edo akaroekin doministikuka aritzen diren horiei. Baina polenari alergia izatea ere arrunta da oso, eta […]

Astrobiologoei izugarrizko jakin-mina piztu die Lur planetaz kanpoko ura egon litekeelako ideiak. Bereziki, likido egoeran egon litekeen uraz ari dira, eta zentzuz: beste hainbat aukera plazaratu diren arren, ur likidotik sortu zen ezagutzen dugun bizitza era bakarra. Bertan garatu zen […]

Javier Duoandikoetxea Budapest, 1913: martxoaren 26an mutil bat jaio zen Erdöstarren etxean. Pál izena eman zioten, baina denborak eta munduan zeharreko ibilerek Paul bihurtu zioten izena [1]. Familian poza beharko zuten egunean, ordea, samina zen nagusi, etxeko alaba biak hil […]

Jon Zarate Ikerlarion zeregina da naturak egiten dizkigun milaka galderaren artean bat aukeratu eta erantzuteko saioak egitea eta ikerlarion ametsa gaixotasun baten aurkako sendagaia asmatzea. Koroideremiari buruzko lehen berriak 2013ko udan izan nituen, Koroideremiak Kaltetutakoen Elkarteak (KKE-ak) Aulestiko herrian, ikerketarako […]

Haize-sorgailu txikiak oro har haize-baldintzak kaskarragoak diren eremuetan kokatzen dira. “Gaur egungo haize-sorgailuen kontrol-sistemak ez dira moldagarriak; alegia, algoritmoek ez dute ahalmenik ingurunean gertatzen diren egoera berrietara egokitzeko edo moldatzeko” adierazi du Iñigo Kortabarria UPV/EHUko APERT ikerketa-taldeko ikertzaileak. Horrenbestez, “egoera […]

Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. Asteari hasiera […]

Mapping Ignorance-n asteon argitaratu diren artikuluak: Jesús Zamora Bonillak “Jakinduriaren Bazar Handia” artikulu-sorta ederrari amaiera emateko, filosofiaren zientziaren eredu matematikoak berrikusten ditu. Oinarri matematikoa duten ereduak errepasatzen ditu egileak The Grand Bazaar of Wisdom (and 6) artikuluan eta hauetako batzuk […]

Komunikabideetan etengabe entzuten ditugu giza genetikarekin zerikusia duten berriak. Baina, zer topatu da genetikaren ikerketan azkenaldian? Nolako tratamenduak garatuko dira ezagupen berri horiekin? Minbiziaren kontra borrokatzeko erabilgarriak izango dira, adibidez? Ana Zubiaga UPV/EHUko Genetikako katedradunarekin egon gara gai hauetaz solasean […]

Zaila da inork besteen oroimenean biziraungo duen jakitea. Paolo Coelhok gizagaixo baten istorioa idatzi zuen behin: emakume bat zaintzen ari zen, eta emakumeak ezin zuen gogoratu ez gizona, ez bere laztanak eta xuxurlak, ez eta gizonak egunero beragatik hartzen zuen […]