Kolaborazioak
Kategorien artxiboa 1226 artikulu
Geologia modernoaren erronka handienetako bat planeten barne egitura zehatz-mehatz ezagutzea da: barne geruzak nolakoak diren –monolitikoak diren edo oso hautsita dauden–, zein egoeratan dauden –solido edo likido–, eta zein osaera duten. Eta ez da datu hutsala; izan ere, atea irekiko […]
María Durán, baso-ingeniaria: “Pausoak eman ahala joan naiz bidea egiten”
María Durán Lázarok aitortu duenez, txikitatik zuen gustuko natura, baina ez zeukan arrastorik ere zer bidetatik joko zuen ikasketetan eta lanean. “Mediku edo suhiltzaile izango ote zaren galdetzen dizute, baina ez biologo edo baso-ingeniari; beraz, gaztetan ez nuen erreferenterik. Pausoak […]
Diapasoia: sukaldetik laborategira, orkestratik igarota
Gero eta gutxiago ikusten dugu kontzertuetan. Afinagailu digitalak ditugunetik, haien herenaitona analogikoa gero eta gutxiago erabiltzen dugu. Baina zure lagunetako bat musika kontuetan apur bat frikia bada, edo noizbait abesbatza baten entsegura joan bazara, adibidez, baliteke oraindik ere bat ikusi […]
Itsas dortokak habiaratzeko leku hotzagoen bila dabiltza
Los Bolinches hondartzan agertutako dortokaren habia zigilatu zuten agintariek, eta ordu batzuk geroago aditu-talde bat bertaratu zen, arrautzarik ba ote zegoen egiaztatzera. Habia ongi arakatu eta gero, egiazko kareta emeak 72 arrautza errun zituela jakinarazi zuten. Tamalez, habia ur-bazterretik oso […]
Erreproduzigarritasunaren krisia
Egunotan inoiz baino gehiago hitz egiten da pentsamendu kritikoaz eta pentsamendu kritikoa izatearen garrantziaz. Pentsamendu kritikoaren oinarrian metodo zientifikoak egon behar du. Metodo zientifikoa helburutzat ezagutza sortzea duen sistema bat da eta bere oinarri-oinarrian bi euskarri ditu: faltsutzea eta erreproduzigarritasuna […]
Naturak 57 modu ditu mineralak sortzeko
Igneoak, sedimentarioak eta metamorfikoak. Oso ezaguna da arrokak sailkatzeko erabiltzen den modu orokorra. Jakina denez, arroken jatorria aintzat hartzen da sailkapenean, eta hori oso lagungarria da beren ezaugarriak eta testuinguru geologikoa ulertzeko. Ez da mineralen kasua. Kasu horretan, haien ezaugarriak […]
Geodibertsitateak inguratzen gaitu
Joan den ekainaren 5ea, Ingurumenaren Mundu Eguna ospatu genuen eta, ez baduzue uste ere, oso efemeride geologikoa da. Ingurumenaz hitz egiten dugunean, oro har, biodibertsitatearekin lotutako irudiak etorri ohi zaizkigu burura lehenik, hau da, inguru batean garatzen den aniztasun biologikoarekin […]
Izozkia, udako beroari aurre egiteko jaki goxoa
Udako egun hauetan ez dago izozkia bezalakorik beroari aurre egiteko. Makina bat zapore daude: txokolatezkoa, banillazkoa, marrubizkoa, limoizkoa… Gogokoena aukeratzea zaila izaten da. Izozkiaren jatorria ez dago argi. Zenbaiten arabera lehenengo izozkiak edo antzeko produktuak orain dela milaka urte sortu […]
Izenei esker izana aitortu zitzaien zuhaitzak
Artocarpus odoratissimus zuhaitza (malaysieraz tarap, tagaloz marang) ogi-zuhaitzaren (Artocarpus altilis) eta jackaren (Artocarpus heterophyllus) ahaidea da. Zuhaitz hauek guztiak tropikoan hazten dira eta morazeoen familikoak dira. Manuel Blancok –Filipinetan bizi zen fraide espainiar batek– eman zion Artocarpus odoratissimus zuhaitzari izen […]
‘Tartalo’ aurkeztu dute, Miozenoko hartz–txakur berria
30 milioi urte inguruz Ipar Hemisferioan jaun eta jabe izan ziren hartz-txakurrak. Alabaina, jakina da erregealdi guzti-guztien ondoren datorrela ezinbestean erorialdia: duela 36 milioi urte agertu baziren ere, duela 7,5 milioi urte behin betiko iraungi ziren. Animalia horiek —Amphicyonidae familiakoak […]