Kolaborazioak Archives - Page 66 of 147

Planeten sorrera Elementu bat gas eran edo solido (hauts) egoeran existitzea izar-hodeiak barnean duen puntuz puntuko presio eta tenperaturaren menpe dago. Hodeiaren erdialdea kanpoaldea baino beroagoa da, eta, beraz, nagusi dira bertan material erregogorrak. Material lurrunkorrek, berriz, hodeiaren kanpoaldean bakarrik […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias “Egun, luxua gogoko dute gazteek. Portaera txarra dute, agintaritza mespretxatzen dute; ez dituzte nagusiak errespetatzen, eta nahiago dute berriketan aritzea ariketa egitea baino gehiago” Askotan, halakoak esaten ditugu helduok. Ez da oraingo kontua, gero; aitzitik, gure […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Irati Romero Garmendiak Bordeletik eman du bere ibilbidearen berri. Hain zuzen, minbizia ikertzen duen laborategi baten lanean dabil orain, eta, hara iristeko ahalegin handia egin behar izan badu ere, nahiko modu naturalean heldu dela iritzi […]

Koldo Garcia Gizateriak dituen erronken artean klima-aldaketa da hauts gehien harrotzen duena, eta, era berean, gure planetaren etorkizuna gehien baldintzatzen duena. Gero eta ohikoagoak dira neurriak hartzeko antolatzen diren egitasmoak, biltzarrak eta protestak. Zientziak aspaldi jarri zuen gai hau mahaiaren […]

Gaur egun, Eguzki Sistema ez ezik, beste sistema planetario batzuk ere ezagutzen ditugu. Merkurio, Artizarra, Lurra, Marte, Jupiter, Saturno, Urano eta Neptunoz gain, 3.000tik gora planeta topatu ditugu gertuen ditugun izarren inguruan biraka. Aipagarria da TRAPPIST-1 kasua, izarraren inguruan 7 […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias 1950ean, udako egun batean, Enrico Fermi, Edward Teller, Herbert York eta Emil Konopinski fisikariek, bazkaltzera zihoazela, objektu hegalari ezezagunak (OHE) ikusi izanaren inguruan berriketan jardun zuten, besteak beste. Bazen tarte bat gaia aldatu zutela, eta, bazkaltzen […]

Juanma Gallego Zetazeo hauek portaera bitxia garatu dute haien harrapakari diren orketatik babesteko. Ur sakonetan aritzen dira, eta, itsas azalera bueltatzean, isilpean eta zeharka igotzen dira . Ez da erraza moko-balea edo zifio bat ikustea, eta agian horregatik ere ez […]

Josu Lopez-Gazpio Diabetes gaixotasuna ulertzeko bidean bi etenaldi egin ditugu jada: alde batetik, glukosaren metabolismoaren erregulazioa aztertu dugu eta, bestetik, erregulazio horretan akatsak agertzen direnean sortzen diren arazoak deskribatu ditugu. Dakigunez, diabetesa aspalditik ezaguna den gaixotasuna da eta, hortaz, hainbat […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Bizi-itxaropena handiagoa da herrialde aberatsenetan —hau da, jendeak diru-sarrera handiagoak dituenetan— herrialde pobreenetan baino. Horren arrazoiak bistakoa dirudi: zenbat eta diru-sarrera handiagoak, orduan eta hobeak elikadura, etxebizitza, arropa, eta abar, eta, horrenbestez, orduan eta hobea, halaber […]

Uxue Razkin Gizakiak ulertzea zinez da gaitza, bada, pentsa zelakoa litzatekeen makina batekin ongi moldatzea, berauek ulertu eta entzutea. Are gehiago, haientzako adierazpide erabilgarri eta fidagarriak sortzea; halaber, gainerako ezjakinei makina jakin horiek nola funtzionatzen duten azaltzea. Jean Sammet informatikariak […]

Hurrengo ekitaldiak

Ondarroan “Jakinduriek” bat egingo du bertsoen errimekin

Atsotitzak esaera labur eta zorrotzak dira. Ateraldi edo sententzia gisa har daitezke eta badira pentsaera jakin baten isla ere. Horietako bat da “Jakinduriek mundue erreko dau” atsotitza, ezagutzarekiko mesfidantza agertzen duenak. Baina ekainaren 2an Ondarroko Kofrafia Zaharrean erremedioa jarriko diogu esaera zaharrari, ezagutza errimekin jantziz. Hamar urtez Ondarroan ezagutza zientifikoa…

2025ko ekainaren 2a

Kofradia Zaharra

Azoka plaza, 35, Ondarroa

Osasuna, hiria eta hirigintza

Osasuna beti egon da lotuta hirien garapenarekin. Izan ere, jada hiri zaharrenak diseinatu eta eraiki zirenean higieneari buruzko ezagutzak aplikatzen ziren. Kezka horren isla dira, adibidez, erromatar hirietan dauden akueduktu eta bainu publikoak. Hala ere, industria-iraultzaren ondorioz —eta jende pilaketa desordenatuak eragindako osasun-krisi larrien ondorioz— nabarmenagoa egin zen harreman hori…

2025ko ekainaren 11a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo