Amaia Portugal Argi kutsaduraren munduko atlasa sortu dute Italiako eta AEBtako zenbait ikertzailek. Ondorioztatu dutenez, gizateriaren heren batek eta europarren %60ak ezin dugu Esne Bidea antzeman, gure hirietako argi artifizialak zeruari itzal egiten diolako. Munduan, oro har, Singapurren dute argi […]
Diego Garate Maidagan Zientziak erronken bidez egiten du aurrera. Ikertzaileak azaltzen diren arazoei erantzun zehatza lortzen aritzen dira. Askotan gizartean bertan dauden kontuen inguruan gertatzen da hori. Printzipio bera ageri da antzinako gizarteen ikerketan eta oro har, gure izaeraz hausnarketa […]
Amaia Portugal Zante irlatik gertu aurkitutako arrasto batzuk hondoratutako antzinako zibilizazio batenak ote ziren aztertzen aritu da ikerketa talde bat. Ez da hala. Topatutako piezek zementuzkoak badirudite ere, duela bost milioi urte gertatutako fenomeno geologiko natural baten emaitza dira. Altxor […]
Esteban Esteban Fisikariek modu zehatz batean definitu dute segundoa: “9 192 631 770 zesio-133 atomoaren oinarrizko egoeraren maila hiperfin bien arteko trantsizioari dagokion erradiazioaren periodoaren iraupena da”. Baina zergatik zenbaki hori eta ez 9 mila milioi? Zergatik ez borobildu? Laborategi-saioetan […]
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Naiara Moreirak aitortzen duenez, sortzeko grinak bultzatuta egin zen ikertzaile. “Telekomunikazio-ingeniaria naiz, eta ikasketak amaitu ondoren topatu nituen irteerak ziren, batetik, aholkulari gisa, zeinetan lana antzekoa izaten den ia beti, eta bestetik, ikerketa eta garapena […]
Amaia Portugal Langabezia, ospitaletan egindako gastu publikoa eta minbiziak eragindako heriotzak elkarlotu dituzte ikerketa batean. Hiruon artean kausa-ondorio zuzena ote dagoen ezin izan dute egiaztatu, baina lotura kronologikoa agerikoa da. Izan ere, enpleguan izandako gorabeherek bat egiten dute, denboran, minbiziagatiko […]
Josu Doncel Matematika aplikatuan ari diren ikertzaileak hipotesiak aztertzen ibiltzen dira. Zertarako behar dituzte? Zergatik dira hain garrantzitsuak? Behi esferikoaren adibidea erabilita lortuko ditugu galdera hauen erantzunak. Matematika aplikatuak sistema errealaren analisia du helburu. Ingeniaritza, fisika, kimika eta beste hainbat […]
Amaia Portugal Intsektu itxura duten miniaturazko robotak garatzen dihardute Harvarden, baina nahi baino energia gehiago xahutzen dute hegan ari direnean. Arazoa konpontzeko, gailuoi edozein materialen gainean atseden hartzeko aukera ematen dien plataforma ezarri diete. Biomimetikan oinarritu dira, robota bera zein […]
Maria José Moreno Orain egun batzuk, hainbat lankiderekin aritu nintzen jendeari “zaharkitze programatua” delako kontzeptua azaltzeko aukerez. Irrati-saio espezializatugabeaz ari ginen, eta mundu guztiak ulertzea genuen helburu. Ni egoskor nengoen “esateko beste erarik ez dago, ez dago eta ez dago […]
Asier Fullaondo Duela hainbat urte galdu du klonazioaren ikerketak bereziki hedabideetan zuen xarma. Aspaldian desagertu dira klonazio esperimentuak egunkarien orrietatik. Uztailean hogei urte beteko dira Dolly ardia klonatu zenetik. Garai hartan ikertzaile talde askok eta askok klonazio lasterketari ekin zioten […]