Archivo de Etiquetas:: biologia

Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat.
Formica selysi inurriak talde izaera berezia erakutsi dute Lausanako Unibertsitateko ikertzaileek antzeman dutenez. Inurriok uraren arriskutik ihes egiteko euren gorputzak elkartzen […]

Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat.

Google Scholar Citacion baliabidea probatu zuen Txema Egañak, MUko irakasleak, eta interesgarria iruditu zitzaion. Besteak beste, argitalpenen inpaktua neurtzeko H […]

Juan Ignacio Pérez “Kandelario egunean eguzkia ikusi baino, otsoa ardi tartean ikusi nahiago” (9751. atsotitza Gotzon Garateren bilduman)
Gaur, otsailaren 2, Kandelaria eguna da; Hartzaren eguna Europan, eta Marmotarena Ameriketako Estatu Batuetako ekialdeko kostaldeko zenbait herritan. Gaztelaniazko esaera zaharrak hartzari buruz esaten du Kandelarian hartzulotik irteten dela eta hotza egiten badu, berriro sartzen dela hartzulora. Eta esaera zaharrik […]

Antonio Martínez Ron
Aurrean duzun hau, aurtengo zientzi argazki onenetakoa da. Arratoi eme berberaren ezker eta eskuin erretinak ikusten dira bertan. Kolorei jarraiki, ikus daiteke aitaren X kromosoa non adierazi den (berdez), eta amaren X kromosoma non adierazi den (gorriz). Ikus dezakezun bezala, ematen du gurasoen gene bakoitzak, adierazia izateko, bi begietako bat aukeratu dutela.
Biologia ikasketarik egin ez baduzu […]

Antonio Martínez Ron Hona hemen torloju bat bezala kiribiltzen den bakterioaren istorioa. Helicobacter pylori deritzo, eta gure sabeletan maiz bizi delarik, ultzera gastrointestinal asko sortzen dizkigu.
Bakterioa berraurkitu zuen zientzialariak, hau da, Robien Warren patologoak, mikroorganismoaren hazkuntza likidoa edan egin behar izan zuen, frogatu egin nahi izan zuelako bakterio honek sortzen dituela gastritisetatik asko. Izan ere, 1980. urte hartan inork […]

Juan Ignacio Pérez
Zientziaz gutxieneko ezagutza duen jendeak badaki nor zen Niels Bohr fisikaria. Duela 101 urte, mekanika kuantikoari bidea ireki zion atomo eredua, berak proposatu zuen. Baina gehienek ez dakite nor zen Christian Bohr, Niels fisikari eta Harald matematikari eta futbolariaren aita. Christian Bohr fisiologoa zen, bere garaiko fisiologorik handienetako bat hain zuzen ere. Baina maila handiko zientzialaria izan […]

Adarrak dira istorio honen protagonistak, adarrak edo adar horiek daramatzaten abereak, Hirta uharteko ardi eta ahariak hain zuzen ere. Hirta uharteko ardi-ahariak txikiagotzen ari dira urtetik urtera, eta aspaldi aritu nintzen horri buruz. Oraingo honetan, berriz, ardien tamainari erreparatu beharrean, ardi-aharien adarrei erreparatuko diet, uharteko ahari gehienak adar handikoak izan arren adar aztarnak baino ez baitituzte gutxi batzuek, eta horrek […]

Antonio Martínez Ron Holly Bik ikertzaileak dio itsas bakterioak nolabaiteko hipsterrak direla, hau da, ez dietela halabeharrez jarraitzen “boladan” dauden ohiturei. Hala baieztatzen du zientzialari honek ISMEn berriki argitaratu duen ikerketan. Bertan esaten du oso desberdin jokatzen dutela itsas bakterioek lehorreko bakterioen aldean: tropikoetan ugari izan beharrean, ugariagoak dira neguan eta latitude hotzagoetan.
Hau guztia dela eta, bereziki interesgarria da […]

Antonio Martínez Ron Australiako lehen biztanleek esaten dute Tharalkoo izeneko ahate eme temati bat bizi izan zela “Ametsaren Garaian”. Behin, gurasoen aholkuei jaramonik egin gabe, ibaian behera igerika joan zen eta Bigoon izeneko ur-arratoi bat topatu zuen. Arratoiak bortxatu egin zuen ahatea, eta behartu egin zuen berarekin gelditzera. Azkenean ihes egitea lortu zuen Tharaikook, eta bere senitartera itzuli zen; beste […]