Archivo de Etiquetas:: itsasoa

Pelagibacter ubique gure planetako izaki bizidunik ugariena da. Hala ere, itsasoan bizi den bakterio hau ezezaguna zen guretzat duela 25 urte arte. Itsasoa planetako ekosistemarik handiena da, eta birus, bakterio zein protozoo ugari bizi dira bertan, baina oraindik ez daukagu informazio gehiegirik haiei buruz.
Aste honetako elkarrizketan itsasontzi batera igo gara Iñigo Azua UPV/EHUko ikertzailea eta irakaslearekin, itsasoan bizi […]

Amaia Portugal Zante irlatik gertu aurkitutako arrasto batzuk hondoratutako antzinako zibilizazio batenak ote ziren aztertzen aritu da ikerketa talde bat. Ez da hala. Topatutako piezek zementuzkoak badirudite ere, duela bost milioi urte gertatutako fenomeno geologiko natural baten emaitza dira.
Altxor bilatzaile zenbaiten ametsak zapuztu ditu Ingalaterrako eta Greziako ikerketa talde batek. Urpekari batzuek aztarna bereziak aurkitu zituzten Zante irlatik (Grezia […]

Artikoan gerta litezkeen petrolio isuriei aurre egiteko metodoak garatzea ari da Plentziako Itsas Estazioak (PIE), SYKE Finlandiako Ingurumen Institutuak koordinatzen duen ikerketa baten. Ikerlana herrialde eskandinaviar eta artikoetako zenbait erakunderekin batera gauzatzen ari da eta helburu da, Artikoan gerta litezkeen petrolio isuriei aurre egiteko metodoak garatzea.
Plentziako Itsas Estazioa UPV/EHUko goi mailako ikerketa eta irakaskuntza zentro bat da eta itsas […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Agurtzane Urtizberea matematikaria da. Dioenez, batxilergoan piztu zitzaion zaletasunak: “Nituen ikasgai guztietatik, matematika nuen gustukoena. Historia eta halakoak teorikoegiak iruditzen zitzaizkidan, eta ez zitzaidan gustatzen gauzak buruz ikastea. Haien aldean, matematika askoz ere entretenigarriagoa zen, niretzat dibertigarria zen problemei soluzioak bilatzea”.
Hortaz, matematikan lizentziatzea erabaki zuen. Karreran, estatistika eta programazioa zituen gustukoen, “aplikatuenak zirelako”, eta […]

Adrian Alvarez Euskal Baleazaleen istorioa Fikziozko nahiz dokumentalezko hamaika film labur eta film luzetan parte hartu du Eñaut Tolosak (Beasain 1977) eta hamaika betebehar izan ditu zinemagintzan. Attrezzoan hasi eta gero, ekoizpenean ibili zen, errealizadore, gidoigile, ekintzaile… proiektu batzuetan guztiak batera egin ditu, orkestra gizonen erara. Hamabost ofizio eta hamasei miseria ikus-entzunezkoaren bidez istorioak kontatze aldera. 2015ean Euskal Baleazaleen Triskantza […]

Amaia Portugal Haien kumeak babesteko, izurde emeak elkartu egiten dira eta taldetxoak osatzen dituzte erditze garaian. Gainera, Australiako mendebaldeko itsasoetan egindako ikerketa honetan egiaztatu dutenez, kide berberekin elkartzen dira urtero, denboran luzatzen diren lotura iraunkor eta egonkorrak sortuz.
Emakumeok maiz hitz egiten dugu familiaren zaintza eta lana uztartzeaz, eta are gehiago, martxoaren 8aren bueltako egunetan. Bada, gure espezieko emeak ez […]

Amaia Portugal Olatu erraldoiak ezerezetik sortzen dira, eta oso arriskutsuak dira ozeano zabalean dabiltzan itsasontzi eta plataformentzat. Fenomenoa gertatu baino bizpahiru minutu lehenago, hura aurresateko ahalmena duen algoritmoa sortu dute Massachusetts Institute of Technology unibertsitateko bi ikertzailek.
Bat-batean eta itsas sakonean sortzen den uhin oso handiari deitzen zaio olatu erraldoia. Ez dauka zerikusirik tsunamiekin: honek ez du kausa sismikorik, […]

Amaia Portugal Autoetako nabigatzaileek erabiltzen dituzten satelite berberak baliatuta, ozeanoen garaiera ezagutu daitekeela erakutsi dute ikerketa batean. GPS seinaleek itsas azalean egiten duten islapenari buruzko informazioa biltzea da gakoa.
GPS seinaleei esker, askoz ere gutxiagotan galtzen gara orain, ezezaguna zaigun errepideren batean gidatzen ari garenean. Satelite bidezko nabigazio sistema globala estrategia militarrerako sortu zuten hasiera batean, baina haren aplikazioak nabarmen […]

Olatuek zenbateko energia ekarriko duten aurreikusteko teknika bat garatu du UPV/EHUko EOLO ikerketa-taldeak. Honen bidez, uhinen indarra ordu batzuk lehenago iragartzeko bidea lortu dute random forests (ausazko basoak) deritzon teknikaz baliatuta.
Itsas energiaren potentziala handia da, adituen iritziz, baina bide luzea egin behar da, oraindik, masiboki ekoizteko. Hala ere, haize-energiarekin alderatuta, adibidez, badu abantaila bat olatuena: errazago iragar daitezke […]

Amaia Portugal Gaur egun gizakiak itsasoaz egiten duen erabilera konparagarria da XIX. mendearen hasieran lurrazalean egiten ari zenarekin. Mugarik gabeko ustiapen hark animalia askoren desagerpena ekarri zuen, eta neurririk hartu ezean, patu berbera izan dezake itsas biodibertsitateak hurrengo 150 urteotan.
Azken 500 urteotan, gure planetako lurrazalean bizi ziren 500 animalia espezie inguru desagertu dira giza aktibitatearen erruz. Itsasoan, aldiz, bilakaera […]