itsasoa
Etiketen artxiboa 61 artikulu
UPV/EHUko Plentziako Itsas Estazioan egindako ikerketa batean, lupia-multzoak monitorizatu dituzte estres-eragileen mende jartzean nola jokatzen duten aztertzeko. Arrain-multzoak sentsore biologiko gisa erabil daitezkeela frogatu dute irudi-analisi bidezko metodologia ez-inbaditzaile bat erabiliz. Akuikultura adimenduna lortzeko bidean urrats garrantzitsutzat jotzen du Harkaitz […]
Marie Tharp (1920-2006): Itsas hondoko enigma, trazu leun eta koloretan
Uxue Razkin Uranoren eta Gearen arteko ezkontzatik jaio zen Ozeano titana. Greziarrek mundua inguratzen zuen ibai erraldoiaren pertsonifikazioa zela zioten, ur masa handiak ordezkatzen baitzituen haien sinesmenean. Antzinatik izan zuten ozeanoen eta itsasoen berri, jakina, baina guztiz ezezaguna egiten zitzaien […]
Zientzialari (52) – Iñigo Azua: “Planetako izaki bizidun ugariena duela 25 urte ezagutu genuen”
Pelagibacter ubique gure planetako izaki bizidunik ugariena da. Hala ere, itsasoan bizi den bakterio hau ezezaguna zen guretzat duela 25 urte arte. Itsasoa planetako ekosistemarik handiena da, eta birus, bakterio zein protozoo ugari bizi dira bertan, baina oraindik ez daukagu […]
Ez dago Atlantidarik Grezian
Amaia Portugal Zante irlatik gertu aurkitutako arrasto batzuk hondoratutako antzinako zibilizazio batenak ote ziren aztertzen aritu da ikerketa talde bat. Ez da hala. Topatutako piezek zementuzkoak badirudite ere, duela bost milioi urte gertatutako fenomeno geologiko natural baten emaitza dira. Altxor […]
Petrolio isuriei aurre egiteko metodo baten bila
Artikoan gerta litezkeen petrolio isuriei aurre egiteko metodoak garatzea ari da Plentziako Itsas Estazioak (PIE), SYKE Finlandiako Ingurumen Institutuak koordinatzen duen ikerketa baten. Ikerlana herrialde eskandinaviar eta artikoetako zenbait erakunderekin batera gauzatzen ari da eta helburu da, Artikoan gerta litezkeen […]
Agurtzane Urtizberea: “Beti zabiltza lan bila; horrek zure burua oso estu hartzea dakar”
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Agurtzane Urtizberea matematikaria da. Dioenez, batxilergoan piztu zitzaion zaletasunak: “Nituen ikasgai guztietatik, matematika nuen gustukoena. Historia eta halakoak teorikoegiak iruditzen zitzaizkidan, eta ez zitzaidan gustatzen gauzak buruz ikastea. Haien aldean, matematika askoz ere entretenigarriagoa zen […]
Eñaut Tolosa: “Euskal baleazaleek arrantzatutako baleen gantzak Europa osoko etxeak argiztatzen zituen”
Adrian Alvarez Euskal Baleazaleen istorioa Fikziozko nahiz dokumentalezko hamaika film labur eta film luzetan parte hartu du Eñaut Tolosak (Beasain 1977) eta hamaika betebehar izan ditu zinemagintzan. Attrezzoan hasi eta gero, ekoizpenean ibili zen, errealizadore, gidoigile, ekintzaile… proiektu batzuetan guztiak […]
Izurde emeak, elkarrekin sendoago
Amaia Portugal Haien kumeak babesteko, izurde emeak elkartu egiten dira eta taldetxoak osatzen dituzte erditze garaian. Gainera, Australiako mendebaldeko itsasoetan egindako ikerketa honetan egiaztatu dutenez, kide berberekin elkartzen dira urtero, denboran luzatzen diren lotura iraunkor eta egonkorrak sortuz. Emakumeok maiz […]
Itsas munstroari aurrea hartzeko tresna
Amaia Portugal Olatu erraldoiak ezerezetik sortzen dira, eta oso arriskutsuak dira ozeano zabalean dabiltzan itsasontzi eta plataformentzat. Fenomenoa gertatu baino bizpahiru minutu lehenago, hura aurresateko ahalmena duen algoritmoa sortu dute Massachusetts Institute of Technology unibertsitateko bi ikertzailek. Bat-batean eta itsas […]
GPS seinaleak, itsasoaren mailaren ispilu
Amaia Portugal Autoetako nabigatzaileek erabiltzen dituzten satelite berberak baliatuta, ozeanoen garaiera ezagutu daitekeela erakutsi dute ikerketa batean. GPS seinaleek itsas azalean egiten duten islapenari buruzko informazioa biltzea da gakoa. GPS seinaleei esker, askoz ere gutxiagotan galtzen gara orain, ezezaguna zaigun […]