Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

matematika

Etiketen artxiboa 325 artikulu

Irantzu Barrio: “Arazo bati aurre egiteko asmoz hasi nintzen tesian lanean”

Ikasleen begietatik, Kolaborazioak

estatistika ikerketa medikuntza

Alagala euskera taldea Irantzu Barrio Beraza UPV/EHUko Matematika Aplikatua eta Estatistika eta Ikerkuntza Operatiboa Saileko ikertzailea da. 2015ean “Proposal and validation of methodologies for the categorisation of continuous variables in the development of prediction models” (Aldagai jarraituetarako kategorizaziorako metodoen proposamena […]

Agurtzane Urtizberea: “Beti zabiltza lan bila; horrek zure burua oso estu hartzea dakar”

Emakumeak zientzian, Kolaborazioak

emakumeak ikerketa itsasoa

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Agurtzane Urtizberea matematikaria da. Dioenez, batxilergoan piztu zitzaion zaletasunak: “Nituen ikasgai guztietatik, matematika nuen gustukoena. Historia eta halakoak teorikoegiak iruditzen zitzaizkidan, eta ez zitzaidan gustatzen gauzak buruz ikastea. Haien aldean, matematika askoz ere entretenigarriagoa zen […]

Ba al dago matematikaririk Marten?

Argitalpenak, Dibulgazioa

Ekaia aldizkaria teknologia

Ez da lehenengo aldia aurten Marte egunkarietan azaltzen zaiguna. Hilabete batzuk lehenago, Martxoaren 24an, planeta gorriaren esplorazioan beste pausu bat eman zen, maratoi baten luzerako pausu bat alegia. Lehenengo aldiz astroibilgailu batek, Opportunity deiturikoak, lasterketa hau osatzen duten 42.195 kilometroak […]

Hautatze-sistema ere hautatu behar da

Dibulgazioa, Kolaborazioak

Javier Duoandikoetxea Hautagaiak, hautesleak, bozkak, emaitzak: ohituta gaude hauteskundeetara, izan politikoak edo bestelakoak. Gutxitan pentsatzen dugu, hala ere, hauteskunde prozesuaren aurretik hautu bat egin dela: zein izango den hautatze-sistema. Hauteskunde batzuetan —esate baterako Espainiako hauteskunde politikoetan— zerrendei ematen zaie botoa […]

Espazioaz eta denboraz (III)

Zientziaren historia

fisika zientziaren_historia

César Tomé López XIX. mende hasieran urrats erabakigarriak eman ziren ondoren Gauss-ek ez-euklidear izendatuko zituen geometriak matematikoki eraikitzeko prozesuan. Hain zuzen, Carl Friedrich Gaussek berak 1813an eta Ferdinand Karl Schweikart-ek 1818an, bakoitzak bere aldetik, geometria mota horren oinarrizko ideiak garatu […]

Pitagorasen teorema kolokan? Bai zera!

Dibulgazioa, Kolaborazioak

Javier Duoandikoetxea Pitagoras entzun eta teorema etorriko zaio akordura ia mundu guztiari. Hain ezaguna izan arren, Zientzia Kaiera honetan Pitagorasen teorema aipatu behar izan nuenez, Googlera jo nuen euskarazko esteka baten bila. Eman zidan lehen aukera egokia iruditu zitzaidan. Baina […]

Paper-txoriak tolestea, dirudien baino konplexuagoa

Dibulgazioa, Kolaborazioak

Jose Ignacio Royo Prieto Non eta UPV/EHUko Miguel de Unamuno Ikastetxe Nagusiko blasoian ikus daiteke paper-txori bat, Bizkaiko Arbola eta unibertsitateko ikurrarekin batera. Hauxe da arrazoia: idazle eta filosofo bilbotarrak (Migel Unamunokoak, berak bere euskarazko olerkietan sinatu zuen legez [1]) […]

George E. P. Box, XX. mendeko estatistikari bikaina

Dibulgazioa, Kolaborazioak

estatistika historia

Ines Garmendia George Edward Pelham Box zientzialariaren bizitza harrigarria da. Txikitan diru-eragozpen larriak jasan bazituen ere, XX. mendeko estatistikari handienetako bat izatera iritsi zen. Funtsezko ekarpenak egin zituen estatistikan eta estatistikaren aplikazioetan, bereziki industrian. Boxek asmatutako denborazko serieak aztertzeko teknikek […]