Nolakoak izan ziren gure arbasoak? Noiz eta non bizi izan ziren? Nola sortu ziren? Galdera asko daude oraindik erantzuteko eta horretan gogor ari dira lanean Carmen Manzano Basabe bezalako antropologoak. Pasa den apirilaren 21ean Zientziatekan eskaini zuen Giza eboluzioa: zer ez dakigu eta zer uste dugu dakigula? hitzaldian argi laga zuen, giza eboluzioan aditua den irakasle honek, oraindik gauza […]
Amaia Portugal MITeko bi ikertzailek ekuazio bat sortu dute, teknologia batek datozen hilabete eta urteetan izango duen garapena neurtzeko. Patenteei eta batez ere haien kalitateari erreparatu diete horretarako, kantitateari baino gehiago.
Komunikazio optikoa eta haririk gabekoa, hiru dimentsiodun inprimagailuak eta erresonantzia magnetiko bidezko irudigintza dira, gaur egun, azkarren garatzen ari diren teknologiak. Hala adierazi dute Christopher Benson eta Christopher […]
Jokin Altzibar, Edorta Ibarra, Jon Andreu, Jose Ignacio Garate eta Iñigo Kortabarria Gaur egun, aurrezte energetikoa eta ingurumen-arrazoiak direla eta, ibilgailu elektriko eta hibridoen arrakasta areagotuz doa.
Energia-kontsumoaren mailak gizartearen bilakaera eta ongizatea neurtzea ahalbidetzen du. Nazioarteko Energia Agentziaren arabera, munduko energiaren kontsumoa % 56 haziko da 2010-2040 tartean. Energia-iturri tradizionalak mugatuak dira, eta beraz, eskari hori ezin izango […]
Javier San Martín EGB ikasi dugunoi, mundua goitik behera eroriko zaigu Penintsulako hegoaldera bagoaz, edo Salamancara eta Extremadurara jotzen badugu. Izan ere, desikasi egin beharko genuke ikasia genuen hura, edo agian zapuztu egingo zaigu lurralde horietaz genuen irudia, ez baitugu antzekorik ere aurkituko. Gaztela/Leongo hegoaldean, Duerok Portugalekin muga egiten duen bazter hartan, batek espero lezake hanka beltzeko zerriak taldeka ikustea. […]
Gotzone Barandika Duela urte batzuk, honako hau irakurri nuen plataforma ekologista baten pankarta batean: “Los químicos van a acabar con el planeta”.
Kimikaria naizenez, izugarrizko ikara hartu nuen, nik honela ulertu nuelako: “Kimikariek akabatuko dute lur-planeta”. Argitu behar dut sustoa ez nuela hartu “akabatu” eta “planeta” elkarrekin jartzean sortzen den mezu fatalistaren ondorioz. Ordez, sosegurik ezin nuen hartu pentsatzean geu […]
2014ko abenduan DIPCko ikertzailea den Ion Errea fisikariak eta haren lankideek sorpresa bat izan zuten hainbat esperimentu egin ondoren. Tenperatura oso altuko supereroale bat aurkitu zuten fisikariek, azido sulfhidrikoa presiopean jarrita. Orain, presio altuko hidrogeno sulfuroan aurkitutako supereroankortasun errekorra hura nola sortzen den azaltzeko gai izan dira UPV/EHUko ikertzaileak.
Supereroankortasuna, zenbait materialek duten propietate bat da, kasu gehienetan oso tenperatura […]
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu?
Asteon urtebetetze bat ospatu dugu, Hubble espazio-teleskopioak 25. urte bete ditu orbitan. 1990. urteko apirilaren 24an bidali zuten espaziora eta espero zuten baino tarte gehiago egon da lanean Unibertsoko hainbat sekretu argitzen. Zientzia Kaieran kontatzen digute bi astronomo planetarioek, Naiara Barradok eta Itziar Garatek: Hubble teleskopioa: 25 […]
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena.
Landareek entzuteko gaitasuna dute. Baietz ba, benetan dela. Baina, galdera da, nola egiten dute ez badute belarrik ez burmuinik? Daniel Morenok azaltzen digu: When plants listen.
Jakina da itsutasunak arazoak sortzen dituela modu autonomoan mugitzeko. Baliteke honen soluzioa izatea, José Ramón […]
Uxune Martinez 1906. urtean San Frantzisko hiria suntsitu zuen minutu bakarreko lurrikarak. Hau izan zen argazkiekin eta pelikulekin dokumentatu zen lehen fenomeno sismikoa. Sasoi hartan geologoek ez zekiten zein zen hauen oinarria. Izan ere, ez zekiten failak ziren lurrikaren oinarria edota hauen ondorio. San Frantziskoko lurrikara hura, besteak beste, baliagarria izan zen kontzientzia hartzeko eta egiaztatzeko Lurraren dardarak ez zuela […]
Naiara Barrado eta Itziar Garate Hubble iraupen luzeko misio zientifikoa izateaz gain, ezagutzen den arrakastatsuenetarikoa ere izan da. Milaka artikulu idatzi dira haren datuetan oinarrituz. 1990eko apirilaren 24an jarri zen Lurraren inguruan orbitan eta 25 urtetik geroztik ari zaigu informazio oso baliagarria bidaltzen astronomooi.
Hubble Lurraren atmosferatik at dugun espazio-teleskopioa da eta, gutxi gorabehera, 593 kilometroko orbitan dago. Atmosferatik kanpo […]