Farmakologia klinikoak duen arazo handienetako bat da informazio gutxi duela haurrei medikamentuak emateko dosifikazioari, eraginkortasunari eta segurtasunari buruz. Haurrekin saiakuntza kliniko gutxi egiten denez —bereziki arrazoi etiko eta ekonomikoak medio—, farmako-indikazio ofizial gutxi aurkitzen da haurrentzat. Adin desberdinetako haurrei botikak […]
Asteon zientzia begi-bistan #120
Uxue Razkin Biologia Duela 200 miloi urte hasi zen ugaztunen ikusmen-sistemaren gau-bizitzarako egokitzapenaren prozesua. Ikusmen-sistemaren gakoa da erretina, eta bertan, argiaren harreran espezializatutako bi zelula mota: konoak eta bastoiak. Zelula foto-hartzaile hauek pigmentu bereziak dauzkate, opsina izeneko proteina batez eta […]
Stephanie Kwolek (1923-2014): Zuntz salbatzailearen izenean
Uxue Razkin Stephanie Kwolek kimikaria polimeroekin lanean ari zen laborategian, lortutako emaitzek erabat harritu zutenean. Esku artean zuena ikusita, saiakuntza gaizki egin zuela pentsatu zuen. Soluzio kristalinoa zuen begien aurrean eta berak bazekien natura horretako elementu gehienak biskatsuak izan ohi […]
Ura, bizitzarako ezinbestekoa
Ura Bizitzarako ezinbestekoa da ura. Eta animalia askorentzat ura lortzea izaten da buruhauste handienetako bat. Ura lortzeko edo ura aurrezteko animaliek garatu dituzten estrategiak ikusiko ditugu hemendik aurrerako artikuluetan, eta oso egoera desberdinetan ikusiko ditugu, gainera. Baina hasi, kontrako arazoa […]
Txertoei buruzko uste ustelak Europan ari dira errotzen
Amaia Portugal Frantzian, herritarren %41ak ez du uste txertoak seguruak direnik; Bangladeshen, aldiz, %1ak baino gutxiagok. Txertoekiko Konfiantzaren Proiektuak munduko 66.000 lagunen artean egin du inkesta. Gizartean segurtasunarekiko konfiantza eraikitzeko lan egin behar dute erakundeek, ikertzaileek berretsi dutenez. Zientzia Kaieran […]
Genomaren kokapen alderantzikatua, nola ikusten duzu?
Josean Rodriguez Zelaitik edo argitasun gutxiko parke batetik gauez paseatzen dugunean, batzuetan guri begira daudela iruditzen zaigu. Eta susmo artegagarri hori oso zentzuzkoa da sarritan: begiak daude iluntasunean, guri begira. Guk haiek ikusten ez baditugu ere, saguek eta beste gau-animaliek […]
Gamifikazioa
Arantxa Arzamendi Gamifikazioa behin eta berriro entzuten ari garen hitza da, baina zer da zehazki? Zertarako balio du? Non eta nola aplika dezakegu? Gamifikazioa ez da gauza berria eta betidanik egin izan da, funtsean jokoak sortzea da normalean jokoetatik kanpo […]
Pobrezia-indizearen aldagai matematikoak
Herrialde baten pobrezia-indizea formula matematiko baten bidez hiru aldagairen arabera adieraztea lortu du Oihana Aristondo UPV/EHUko ikertzaileak. Europako 25 herrialdetan, 2005 eta 2011 bitartean, pobrezia nola aldatu den aztertu du, eta aldaketa horren jatorria zein den adierazi: pobre-kopurua, pobreziaren intentsitatea […]
Asteon zientzia begi-bistan #119
Uxue Razkin Osasuna Aldakako eta eskumuturreko hausturek adineko pertsonetan zer eragin duten neurtzeko asmoz etorkizuneko azterketa bat egin dute UPV/EHUko Medikuntza Prebentiboa eta Osasun Publikoa saileko ikertzaileek. Ikerketaren arabera, adineko pazienteen suspertze funtzionala ez da hausturaren ezaugarrien oso mendekoa, haien […]
Ezjakintasunaren kartografia #126
Musika entzuten dugunean entzefaloan gertatzen dena asko ikertu da. Aldiz, ez da aztertu hainbeste zer gertatzen den musika sortzen denean, eta azken hau oso baliagarria izan daiteke sormena nola eratzen den ezagutzeko. Ignacio Amigok lantzen du gaia Exploring the brain […]