Emetze-fenomenoa euskal kostaldean zabalduta dagoela berretsi dute UPV/EHUko ikertzaileek Gernikan, Arriluzen, Santurtzin, Plentzian, Ondarroan, Deban eta Pasaian, estuarioetako arrain arrek emetzearen zantzuak dituztela ikusi dute UPV/EHUko Biologia Zelularra Ingurumen Toxikologian taldeko kideek. Aurkikuntza Urdaibain egin zuten 2007/08 urteetan, eta orain […]
Asteon zientzia begi-bistan #6
Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. Asteari hasiera […]
Ezjakintasunaren kartografia #6
Mapping Ignorance-n asteon argitaratu diren artikuluak: Gizakiok hiru fotorrezeptore erabiltzen ditugu bakarrik koloreko ikusmenenerako. Txoriek eta narrastiek aldiz laurekin konpontzen dira. Zortzi izatea ez da gauza arraroa tximeletetan, baina zertarako behar ditu hamabi ganba batek? Erantzuna Francisco J. Hernándezek itsas […]
Doministikuak ere loratzen dira udaberrian
Amaia Portugal Hedabideetako gai kuttunetako bat dira alergiak garai honetan. Berez urte osoan legoke asaldura mota horri buruz hitz egiteko aitzakia; galde diezaietela, bestela, hautsarekin edo akaroekin doministikuka aritzen diren horiei. Baina polenari alergia izatea ere arrunta da oso, eta […]
Ur asko
Astrobiologoei izugarrizko jakin-mina piztu die Lur planetaz kanpoko ura egon litekeelako ideiak. Bereziki, likido egoeran egon litekeen uraz ari dira, eta zentzuz: beste hainbat aukera plazaratu diren arren, ur likidotik sortu zen ezagutzen dugun bizitza era bakarra. Bertan garatu zen […]
Zein da zure Erdös zenbakia?
Javier Duoandikoetxea Budapest, 1913: martxoaren 26an mutil bat jaio zen Erdöstarren etxean. Pál izena eman zioten, baina denborak eta munduan zeharreko ibilerek Paul bihurtu zioten izena [1]. Familian poza beharko zuten egunean, ordea, samina zen nagusi, etxeko alaba biak hil […]
Koroideremia: Niretzat jada ez da gaixotasun arraroa
Jon Zarate Ikerlarion zeregina da naturak egiten dizkigun milaka galderaren artean bat aukeratu eta erantzuteko saioak egitea eta ikerlarion ametsa gaixotasun baten aurkako sendagaia asmatzea. Koroideremiari buruzko lehen berriak 2013ko udan izan nituen, Koroideremiak Kaltetutakoen Elkarteak (KKE-ak) Aulestiko herrian, ikerketarako […]
Haize-sorgailu txikien eraginkortasuna hobetzen duen algoritmo berria
Azken urteotan izugarri ari da garatzen energia minieolikoa. Haize-energiaren munduko erakundearen (WWEA) arabera, aurreikuspenak oso onak badira ere, industria minieolikoaren garapenak ez du oraindik industria eolikoaren maila lortu. Horren arrazoi nagusienetako bat da haize-sorgailu txikiek eraginkortasun baxuak dituztela. Arazo horri […]
Asteon zientzia begi-bistan #5
Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. Asteari hasiera […]
Ezjakintasunaren kartografia #5
Mapping Ignorance-n asteon argitaratu diren artikuluak: Jesús Zamora Bonillak “Jakinduriaren Bazar Handia” artikulu-sorta ederrari amaiera emateko, filosofiaren zientziaren eredu matematikoak berrikusten ditu. Oinarri matematikoa duten ereduak errepasatzen ditu egileak The Grand Bazaar of Wisdom (and 6) artikuluan eta hauetako batzuk […]