Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 3116 artikulu
Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Uxoa Iñurrieta UPV/EHUko IXA taldeko ikertzaileak itzulpengintza ikasi zuen, eta, ikerketan aritzeaz gain, itzulpenak ere egiten ditu tarteka. Ikasketak bukatu baino lehen hasi zen itzultzaile-lanetan, baina argi zuen master bat ere egin nahi zuela. Orduan hurbildu zen […]
Hizkuntza baten jabekuntza, ume kontua, edadetuentzako laguntza
Maria José Moreno Askok dute hizkuntzak jakiteko irrika, baina gehienetan, grina amets hutsal modura gelditzen da, gauzatu gabe. Dela diru falta, dela denbora falta, dela borondate falta, gehienek alde batera uzten dute asmoa, kontuari urte berrian berriz ekiteko. Ziur aski […]
Hatz-markak aldatzen dira denborarekin, baina ez hainbeste
Amaia Portugal Zientifikoki frogatuta dago nork bere hatz-markak dituela eta gainontzekoengandik desberdinak direla, baina oso ikerketa gutxi egin da iraunkortasunaren inguruan: aldatzen al dira denboraren poderioz? Galdera horri erantzuteko, gaiaren inguruan inoiz burutu den azterketa zabalena egin dute Michigango Estatu […]
Zergatik ditu egunak 24 ordu eta orduek 60 minutu?
Estitxu Txurruka eta Jesus Mari Txurruka Egin dezagun atzera 5.200 urte inguru eta koka gaitezen sumertarrak idazten eta kontatzen hasi omen ziren garaian. Mesopotamian idazkera kuneiformea erabiltzen zen eta zenbakietan kokapen bidezko notazioa erabiltzen hasi zen lehen aldiz. Kokapen bidezko […]
Asteon zientzia begi-bistan #65
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Medikuntza Ekialde Ertaineko Arnas Sindromea edo MERS birusa 2012an ezagutu zen lehen aldiz Saudi Arabian. Gripearen antzeko sintomak eragiten ditu birusak: sukarra, eztula eta arnasa hartzeko zailtasunak, eta, horregatik, zaila […]
Ezjakintasunaren kartografia #71
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Soberan ikertuta dagoen arratoia bezalako animalia baten anatomiari buruz ezer gehiagorik ezin zitekeela jakin uste bagenuen ere, aurkikuntza berri bat ezagutu da. Ikerketa-talde batek antzeman […]
Zientzialari (32) – Maite Insausti
Zientzialari 32 – Maite Insausti from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Zertarako erabiltzen dira nanopartikulak, bereziki medikuntzaren arloan? Eta zeintzuk dira nanoteknologia erabiltzearen abantailak esparru honetan? Maite Insausti UPV/EHUko Kimika ezorganikoko irakaslearekin egon gara gai hauei buruz gehiago jakiteko. ‘Zientzialari‘ […]
Hezkuntza eta jakin-mina
Ana Ribera Azken hilabeteotan, eztabaida bat piztu da gizarte-sareetan eta blogetan. Eztabaidak ez du kasu guztietan emaitza interesgarririk eman, baina sutsua izan da beti ere: zientzia-ikasketetan emakume gutxi daude. Ikerketa batzuek agerian jarri omen dute adin txikiko ume guztiek erakusten […]
Lurrunari ere atera dakioke txinparta
Amaia Portugal Bacillus generoko bakterioen esporak uzkurtu egiten dira ingurunea lehorra denean, eta zabaldu hezetasuna dagoenean. Mugimendu hori baliatuta, lurrunketa ere potentzial handiko energia iturri berriztagarria izan daitekeela egiaztatu dute Columbia Unibertsitatean. Hari esker, bonbilla bat piztea eta jostailuzko ibilgailu […]
Zenbakikrazia
Josu Lopez-Gazpio Zenbakiek gobernatzen gaituzte. Estatistika hitzaren beraren etimologiak zenbakien garrantziaz ohartarazten du: gobernuak —alegia, estatuak— indartzeko zenbakiak erabiltzen zituen zientzia zen estatistika. Estatistak ziren zenbakiak aztertzen zituztenak, eta hortik, estatistika. Lehen estatistak hainbat fenomeno kuantifikatzen saiatzen ziren, patroiak bilatu […]