kutsadura
Etiketen artxiboa 40 artikulu
Euskal Autonomia Erkidegoan landareak dira hirugarren elikagai kontsumituenak, frutaren eta esnekien atzetik. Landareen artean, berriz, tomatea da gehien kontsumitzen dena. Egunean herritar bakoitzak 60 bat gramo tomate kontsumitzen ditu batez besteko. Aipatutako kontsumoa kontuan izanik, giza osasunerako kaltegarria izan daiteke […]
Zientzialari (23) – Nestor Etxebarria
Zientzialari 23 – Nestor Etxebarria from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Inguratzen gaituen airean edo gure araztegietako uretan, giza jarduerek sortutako kutsadurak eragin ugari sortzen ditu izaki bizidunetan. Portuetan bizi diren arrainek, adibidez, sexu aldaketak pairatu ditzakete produktu kimiko jakin […]
Kutsatzaile kimikoen eragina haurren garapenean
Aipatu ditugun konposatuak kutsatzaile kimikoak dira eta hauen eragina aztertzen dihardute hainbat ikertzailek. Horien artean ditugu INMA (Haurtzaroa eta Ingurumena – Infancia y Medioambiente) ikerketa-proiektuko parte hartzaileak. Proiektu honen ikerlerroa da, ingurunean dauden kutsatzaile kimikoek zer eragin izan dezaketen haurren […]
Zientzialari (13) – Elena Agirre
Arnasten dugun airearen kalitatea gure gizarteak ingurugiroarekiko duen kezka nagusietako bat da. Gure inguruko airearen kalitatea zelakoa den jakiteko aditu batekin izan gara. Elena Agirre Matematikaren didaktikako irakaslea da UPV/EHUn, eta baita AireKal taldeko ikertzaile nagusia ere. Bertan eredu matematikoak […]
Zientzialari (12) – Miren Cajaraville
Miren Cajaravillek kutsatzaileek itsasoko animalietan daukaten eragina ikertzen du. Biologia Zelularreko katedraduna da UPV/EHUn, eta baita ‘Biologia zelularra ingurumen toxikologikoan’ taldeko zuzendaria ere. Berarekin izan gara Plentziako Itsas Estazioan kutsadurari buruzko hainbat zalantza argitzeko, adibidez zelakoa den gure kostaldeko egoera […]
Zabor espaziala
Amaia Portugal Gizakiak 6.600 satelite inguru jaurti ditu azken ia 60 urteotan, eta horrek guztiak eragin duen zabor espaziala arriskutsua da oso. Espazio agentziak hasiak dira satelite jasangarriagoak eraikitzen, baina hori ez da aski hamarkadotan sortutako kuxidadea txukuntzeko. ESA misio […]
Ozeano nuklearrak: zaborra lehenago iritsi da, gizakia baino
Javier San Martín Ez gaude gerra hotzean (Ukrainiari begira bagaude ere), eta egun ez daukate beste garai batean bezainbesteko garrantzirik Múrmansk edo Polyarny bezalako izenek, Zientzia eta atomoaren gaineko kontrol eta botere kutsua zutenek. Azkar bilakatu ziren estrategiko, eta azkar […]
Marea beltza, hamaika urte igaro ondoren
Javier San Martín Istorio ezagunegia da berarekin txantxetan ibiltzeko. Azken atala, joan den urtean idatzi zen, orduan plazaratu baitzen Prestige kasuaren epaia. Hedabideek eman ziguten epaiko zigorren berri: Itsasontziaren kapitaina zen Apostolos Mangourasentzat bederatzi hilabete espetxean,… baina ez da kartzelara […]
Emetutako arrain ar gehiago euskal kostan
Emetze-fenomenoa euskal kostaldean zabalduta dagoela berretsi dute UPV/EHUko ikertzaileek Gernikan, Arriluzen, Santurtzin, Plentzian, Ondarroan, Deban eta Pasaian, estuarioetako arrain arrek emetzearen zantzuak dituztela ikusi dute UPV/EHUko Biologia Zelularra Ingurumen Toxikologian taldeko kideek. Aurkikuntza Urdaibain egin zuten 2007/08 urteetan, eta orain […]
Europa inguruko itsasoen egoera tamalgarria da
Javier Peláez 2008.ean Europar Batasunak oso ingurumen-proposamen garrantzitsua egin zuen Itsas Estrategiarako Arautegiaren bidez. Horrela, hasiera eman zitzaion elkarlaneko ekimen bati. Ekimen hau 2020.ean bukatuko da eta Espainian, itsas ingurunea babesteko 41/2010 legearen bidez gauzatu zen. Zuzenbideko terminologian denbora alferrik […]