Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Amaia Portugal Autoetako nabigatzaileek erabiltzen dituzten satelite berberak baliatuta, ozeanoen garaiera ezagutu daitekeela erakutsi dute ikerketa batean. GPS seinaleek itsas azalean egiten duten islapenari buruzko informazioa biltzea da gakoa. GPS seinaleei esker, askoz ere gutxiagotan galtzen gara orain, ezezaguna zaigun […]

Jose Ramon Bilbao Homo sapiens espeziearen genomaren sekuentziazioak agerian utzi zuen oso urriak zirela gene proteina-kodeatzaileak eta horrek harridura eragin zuen zientzialarien artean, nolabait ezbaian jarri zelako genoma hitzaren jatorrizko esanahia, hau da, “gene guztien multzoa”. Izan ere, ordura arteko […]

Elementu metalikoak ez dira degradatzen, ez kimikoki ez biologikoki, eta, horren ondorioz, iraun egiten dute ingurumenean. Toxikoak izan daitezkeela kontuan hartuta, hauek arazo larriak sor ditzakete. Azibar Rodriguez UPV/EHUko IBeA ikerketa-taldeko ikertzaileak kutsadura metalikoa nora heltzen den aztertu du. Estuarioetako […]

Uxue Razkin Asteon zientzia begi-bistan astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluen bilduma da. Zientzia Kaiera blogaren igandeetako gehigarria. Teknologia eta medikuntza Amaia Portugal kazetariak dakarkigu albiste hau: Wake Forest Unibertsitateko (AEB) ikertzaileek hezur eta giharrak sortu dituzte hiru […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Suteen prebentzioak kontuan izaten du ezagutzen dugun zerbait, grabitatea. Lurrean egiten dugun ezerk ez gaitu babestuko mikrograbitatean sute batek izan dezakeen portaeraz. Silvia Románek azaltzen […]

Uxue Razkin Latorrizko teontzia eskulekuan, salakota (esploratzaileek janzten duten kapela) buruan; gerrikotik zintzilik, zartailua, bidean topatzen ahal diren txakurrak izutzeko. Horrekin batera, pistola bat darama, gauzak gaizki baldin badoaz, bi aldiz pentsatu gabe tiro egiteko. Begien aurrean, paisaiak, askotarikoak: Europa […]

Txakurren azalean oso urriak dira izerdi-guruinak, eta beraz ontzat eman daiteke ez dutela izerdirik botatzen. Horrek, baina, ez du esan nahi gorputza hozteko lurrunketara jo ezin dezaketenik. Beroa xahutu behar dutenean hatsankatu egiten dira eta horrek sortzen duen aire-mugimenduak erraztu […]

Amaia Portugal Hezur eta giharrak sortu dituzte hiru dimentsiodun inprimagailu batekin, giza eskalan eta haien benetako barne egitura errespetatuz. Gibel, birika eta giltzurrunetako ehunekin beste hainbeste egin nahi dute orain, noizbait organoen transplanterik behar ez izatea amets. Organo baten transplantearen […]

Alagala euskera taldea Beñat Intxauspe Zubiaurre UPV/EHUko Estratigrafia eta Paleontologia Saileko ikertzailea da. Bertan “Eozeno garaiko gertakari hipertermalen ondorioak nanoplankton karetsuan eta sakonera txikiko itsasoan, Euskokantauriar arroan” doktorego-tesia burutzen ari da. Lan honen helburua da iraganean gertatuko lau beroketa globalen […]

Arantxa Arzamendi Alfredo Abad Domingo (Madrid, 1961) @AlphesTic, fisikaria, zientzia dibulgatzailea eta irakaslea, CuriositaTICS blogaren sortzailea da, non informazio eta komunikazio teknologien inguruko aplikazioaz eta hezkuntza ikuspuntuko hausnarketaz dihardu. 2015ean Familias digitales liburua argitaratu zuen Madrilgo Palabra argitaletxearen eskutik paper […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo