Aitorpen batekin hasi behar dut gaurkoan. Bai, daitort: loti ederra baino lotiagoa naiz. Eta udazken-negu bide honetan gabiltzala, hotza eta iluntasuna gero eta handiagoak diren sasoi honetan, ohearen deia gero eta indartsuagoa da. Niretzat behintzat. Berri txarrak ditu zientziak lotiak […]
Ozeanoetan milioika tona itsas zabor flotatzen ari dira, gehienak plastikoak. Horri erantzuteko, inoiz baino premiazkoagoa da hondakin horiek eraginkortasunez kudeatzea. Errealitate horren aurrean, Euskal Herriko Unibertsitateko Materialak + Teknologiak ikerketa-taldeak lehen pauso bat eman nahi izan du. “Ikuspegi praktiko bat […]
Esklerosi anizkoitza (EA) hanturazko gaixotasun kroniko bat da, neuronen eta axoien kalte progresiboa eta desmielinizazioa eragiten dituena. Heldu-gazteen artean desgaitasun neurologikoen arrazoi nagusia da, emakumeengan duen prebalentzia handiagoa delarik. Eritasunak gaixoen bizi-kalitatea nabarmen aldatzen du, desgaitasun sintoma ugari dituelako; espastizitatea […]
Intsektuek proteina-eduki altua dute (% 50-80 bitartekoa pisu lehorrean), eta gainera gantz-azido poliasegabe ugari dituzte, osasun kardiobaskularrerako onuragarriak direnak. Era berean, burdina, magnesioa, zinka eta beste mineral garrantzitsuak ematen dituzte, baita B taldeko bitaminak eta A bitamina ere. Ez hori […]
Askotan, gizakiok eraikitako presek eta dikeek ibilgu ugariko ibaiak ibilgu bakar batean bideratzera behartu dituzte. Uholdeak aurreikusi eta saihesteko, ezinbestekoa da leheneratze eraginkorra egitea. Horretarako, ibai baten jatorrizko egoeraren azpian dagoen sorrera-mekanismoa ezagutu behar da eta, berriki argitaratutako artikulu honek […]
Gizakien artean, historian zehar zeru izartsua elementu garrantzitsuena izan da ozeanoetan nabigatzeko, eta oraindik ere abilezia horren funtsezko oinarriak nabigazio eskoletan irakatsi egiten dira, gailu teknologikoek huts eginez gero, elementu sinpleekin eta izarren laguntzarekin orientazio aukera izateko. Animalien artean, berriz […]
20 urte baino gehiagoko ikerketari esker, EHUko Neurokimika eta Neurodegenerazioa taldeak terapia berriak garatzeko etorkizun handiko bide bat aurkitu du, alzheimerrak, parkinsonak eta antzeko gaixotasun neurodegeneratiboek narriadura kognitiboa eragiten dutenean memoria hobetzeko. Marta Moreno Rodriguez doktoreak EHUko taldean egindako ikerketak […]
Eta betiereko gaztetasunaren iturria gure baitan balego? From within our brain and kidneys, we could have the protein of youth, José R. Pinedaren eskutik. Itsaso Hila bakarra da munduan gauza askorengatik. Horien artean, gatz pilaketa erraldoiak daudelako. Orain bakarrik hasi […]
Oraindik ere planeta hain modu erradikalean aldarazi zuten kausei eta prozesuei buruz eztabaidatzen dugu. Planeta apurka-apurka aldatu zen ala bat-batean? Edo, agian, Marteren historia batez ere hotza izan da, baina atmosfera trinkoagoa izateak ur likidoa bere azalean egonkorra izatea ahalbidetzen […]
Ez da magia: fotosinbiosia da Symsagittifera roscoffensis, edo Roscoff zizarea deritzonak, 1 – 4 milimetroko luzera duten eta Ipar Atlantikoko hondartzetan zehar bizi diren zizare nimiñoak dira. Jaio orduko, Tetraselmis convolutae espeziekoak diren mikroalgen bila abiatzen dira; izan ere, biziraupenerako […]