Kolaborazioak Archives - Page 3 of 154

XIX. mendean, Perun ez zegoen emakumezkoentzako instituturik eta neskek irakurtzeko eta idazteko oinarrizko nozio batzuk baino ez zituzten ikasten, ezkontzeko nahikoa baitziren hauek. Laura Rodríguez Dulantok oso argi izan zuen txikitatik bide hori ez zela berarentzat. Gauza berriak ikasi nahi […]

Aaron Olson eta Charles Ramsay ikertzaileek 2025. urte honetan bertan auzitegi-kasuen berrikuspena argitaratu berri dute, azken 48 urteetan toxikologiaren alorrean egon diren akats garrantzitsu batzuk aipatuz. Askotan errepikatzen den akatsa alkoholemia-probak izaten dira. Esaterako, 2010era arte, Columbiako Metropoliko Polizia Departamentuak […]

Haurtzaroa eta gaztaroa Stanisława Dorota Liliental 1897ko uztailaren 2an jaio zen Varsovian. Regina Gitla Eiger (1877-1924) etnografo, itzultzaile eta kazetari eta Natan Nuchim Liliental (1868-1927) bankuko agente senar-emazte judutarren hiru seme-alabetatik nagusiena izan zen. Bere amak, Reginak, Uniwersytet Latający (Flying […]

Bigarren Mundu Gerran Adolf Hitlerrek Europa menderatu nahi izan zuenean, Britainia Handiarekin arazo handi bat izan zuen: lurralde kontinentala menderatzea eta gauza hori egitea uharte batekin ez da, inondik inora, gauza berdina. Hortaz, naziak hegazkin bidezko erasoekin saiatu ziren aurrenekoz […]

30 urte baino gehiago pasa dira lehen aldiz ioi metalikoz eta molekula organikoz osaturiko egitura errepikakorra aurkitu zenetik. 1989 urtean, aurten kimikako Nobel saria irabazi duen Richard Robson-ek ioi metalikoak konposatu organiko zurrunekin lotu zitezkeela aurkitu zuen Melbourne unibertsitateko laborategietan […]

Tamara Mkheidze 1915eko abenduaren 22an jaio zen Kutaisin, Georgiako mendebaldean, Errusiar Inperioaren parte zen garaian. 16 urte zituenean, bigarren hezkuntzan graduatu ondoren, zoologia ikasten hasi zen Tibilisiko Stalin Unibertsitatean, eta ordurako interes berezia zuen animalia-talde horri buruz. Are gehiago, bere […]

Oraingoan Agarwal-ek eta kolaboratzaileek Ameriketako Estatu Batuetako Cincinnatiko Ospitale Pediatrikoan egindako lanak piztu du komunitate zientifikoaren interesa. Jakina da odoleko zelulak hezur-muinean sortzen direla eta guztien jatorria Zelula Ama Hematopoietikoa (ZAH) dela. ZAHak hezur-muinean daude eta, gorputzak odoleko zelula gehiago […]

Hedabide hau irakurtzen duzuenok dakizuen bezala, Ig Nobel sariak Nobel sarien parodia modukoak dira, baina ez txantxetako ikerketak saritzen direlako, baizik eta seriotasun osoa duten ikerketa barregarriak saritzen direlako. Horren adibideak behin baino gehiagotan ekarri ditugu hona; esaterako, errusiar mendien […]

Ibai baten delta izan nahi dugu: gizartea bere aniztasun osoan bustiko duen ezagutza-bidea, adar ugari dituen ezagutzaren ibilgua. Erdiguneetara mugatu beharrean ertzetara ere iritsiko dena, zientziarekin hain lotuta ez dauden espazioetara isuriko dena. Ezagutza lurralde horietara (lurralde geografikoak, sozialak eta […]

Batez ere Mendebaldeko gizarteetan gero eta jende gehiagok ardura berezia dauka dietarekiko, bizimodu azkarra eta elikagai ultraprozesatuak gero eta zabalduago dauden honetan inoiz baino errazagoa baita nork bere burua gaizki elikatzea. Arazoa dirudiena baino larriagoa da, behin baino gehiagotan aipatu […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo