Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

Kolaborazioak

Kategorien artxiboa 1166 artikulu

Menopausia ez da gizakiaren berezko ezaugarria

Dibulgazioa

biologia

Lehenik eta behin, argibide pare bat artikulu honetan erabiliko den “menopausia” hitzaren inguruan. Zientifikoki erabat zuzenak izateko, menopausia hitza gizakiarentzat sortu zen terminoa da, eta bi hitz grekotatik dator: “meno” terminoak hilabeteari egiten dio erreferentzia (hau da, hilekoari), eta “pausis”-ek […]

Muitze Zulaika, hizkuntzaren prozesamenduaren ikertzailea “Espazio hau askoz ere feministagoa izatea nahiko nuke”

Emakumeak zientzian

hizkuntzalaritza informatika

Muitze Zulaika Gallastegik boladan dagoen arlo batean egiten du lana: adimen artifizialean. Zehazki, euskarazko zuzentzaile gramatikala garatzen dabil, Orai adimen artifizialeko zentroan (Elhuyar). Horra iristeko bidea abiatu zuenean, ordea, adimen artifiziala ez zegoen hain bogan. Are gehiago, gogoratu duenez, informatika […]

Marterako artxipelago bolkaniko bat

Dibulgazioa

astronomia geologia

Gaur egun Marteren paisaia etzea begiratzen dugunean, ditugun froga guztiak gorabehera, oso zaila da duela hiru edo lau mila milioi urte nolakoa zen irudikatzea: planetak atmosfera askoz dentsoagoa zeukan, eta ozeano batek estaltzen zuen bere arro boreal handia; ibaiak zeuzkan […]

Hizkuntza bat zaila izan daiteke?

Gogo Elebiduna

hizkuntzalaritza

Hizkuntzen zailtasuna ikerketaren eremura ekarriz gero, gaiak hainbat ertz dituela konturatuko gara. Alde batetik, irakurleak ziurrenik jakingo duen moduan, ezin da ukatu hizkuntza bat, bere horretan, zail edo erraz gisa irudikatzea ideologia kontu bat ere badela, hizkuntza-ideologia kontu bat. Askotan […]

Xanpainaren kimika

Dibulgazioa

kimika

Kondairaren arabera, Dom Pierre Pérignon monjeak aurkitu zuen xanpaina egiteko metodoa, duela 300 urte. Hasiera batean Pérignonen helburua ardoak burbuilarik ez izatea zen, baina ondorengo urteetan modan jarri zen eta ardoaren karbonatazioa areagotzen saiatu zen. Hala ere, baliteke kondaira hau […]
Irudia:

Nekazaritza eta bioaniztasuna bateragarri? Saguzarrak hizpide

Ikasleen begietatik

animaliak ekologia nekazaritza

Saguzarrak ugaztun hegalari bakarrak dira, eta bigarren talderik dibertsoena karraskarien ondoren. Munduan 1.400 saguzar-espezie daude. Euskal Herrian 27 saguzar-espezie ezberdin ditugu, eta erdiak daude mehatxatuta. Mehatxu horien jatorria gizakiak eragindako habitat-asaldura da (askotariko eragozpenak, kutsadura, habitat-galera, basoen ustiaketa…). Saguzarrek zerbitzu-ekosistemikoak […]