Javier Peláez 2008.ean Europar Batasunak oso ingurumen-proposamen garrantzitsua egin zuen Itsas Estrategiarako Arautegiaren bidez. Horrela, hasiera eman zitzaion elkarlaneko ekimen bati. Ekimen hau 2020.ean bukatuko da eta Espainian, itsas ingurunea babesteko 41/2010 legearen bidez gauzatu zen. Zuzenbideko terminologian denbora alferrik […]
Ariketa fisikoak osasunean dituen onurak: zein, zenbat, nola eta noiz? II. Bihotz eta odol-hodien sistema
Jon Irazusta Onurak Orain dela mende erdia baino gehiago, Estatu Batuetako tren-enpresetan behatu zen bulegoetako langileek bihotz eta odol-hodietako patologiek eragindako hilkortasun handiagoa zutela trenbideak konpontzen aritzen ziren langileek baino. Ordutik hona, asko dira ariketa/jarduera fisikoak bihotz eta odol-hodietan duen […]
Eguraldiaz txioka: meteorologiaren oinarrizko kontzeptuak labur-labur
Euskalmet, Maialen Martija eta Onintze Salazar Eguraldia egunerokotasunean elkarrizketa askoren gaia izaten da. Beroa, hotza, euria, haizea, elurra, itsasoaren egoera eta abar bor-bor egoten dira gure ahotan. Meteorologiak fenomeno hauek eta beste batzuk zer diren eta noiz gertatuko diren aurresateko […]
Melanomaren diagnostikoa eta pronostikoa egiteko metodo berria
UPV/EHUn garatutako diagnostiko-metodo batek aukera emango du melanoma goiz detektatzeko; garrantzi handikoa da hori, pazienteen biziraupenerako UPV/EHUko ikertzaile batzuek azaleko melanomaren, heriotza-tasa handiena duen azaleko minbizi-motaren, diagnostikoa eta pronostikoa egiteko metodo bat garatu eta patentatu dute. Metodo horri esker, batetik […]
Asteon zientzia begi-bistan #1
Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. Google Scholar […]
Ezjakintasunaren kartografia #1
Mapping Ignorance-n asteon argitaratu diren artikuluak: Zein da Segway, bi gurpilez hornitutako giza hiri-garraiagailua, eta minbiziaren kontrako tratamenduaren arteko harremana? Itxuraz bat bera ere ez eta etorkizunean asko izan dezakete. Izan ere, zauri txikiko kirurgian erabiltzeko, orratzak txertatzeko sistema robotikoak […]
Zientzialari (1) – Onintze Salazar: “Denboralerik bortitzenak urrutitik datozen olatuek sortzen dituzte”
Zientzia Kaierak ekimen berria jarri du abian. ‘Zientzialari’ sail honen bitartez zientziari euskal begirada eman nahi diogu, euskal zientzialarien jardun, bizipen eta ezagutzetara gerturatu asmoz. Ekimen berri honek kamera aurrera ekarriko ditu euskal zientzialariak. Zientziaren ikuspegitik gaurkotasuna izan dezaketen gaien […]
Bidaia bat dimentsio ezezagunera
Javier San Martín Demagun 1942.ean gaudela eta eta zu sonar bat erabiltzen ari zarela, urpeko batean. Gauzak horrela, itsasoan zeharreko bidaian ari zara eta horrelako batean zure lokalizagailuaren oihartzunak ezezaguna den zerbaiten aurka talka egin eta zuregana itzuli da. Gauza […]
#KZJaia: 3. Laburpena
Aurreko Urtarrilaren 7an abiatu zen #KulturaZientifikoa 1. Jaialdia (#KZJaia). Egun horretatik urtarrilaren 19ra bitartean egindako 16 ekarpenak lehenengo laburpenean bildu genituen. Hurrengo bi asteetan marka hau gainditu, eta 19 lan bildu genituen bigarren laburpenean. Marka bikaina, dudik gabe. Bromoa (Br) […]
Jupiter erraldoia
Maialen Martija Jupiter gure eguzki sistemako planetarik handiena da. Barne planetak eta kanpo planetak banatzen dituen asteroideen gerrikotik gertuen dagoen lehenengo Gas-Erraldoia da. Handiena izan arren, eta gure planetatik begi hutsez ikus daitekeen arren, misterio handiak gordetzen ditu planeta honek […]