Dibulgazioa
Kategorien artxiboa 2984 artikulu
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Udaberriarekin batera, martxoaren 20an eguzki-eklipsea izango dugu. Eklipsea ez da totala izango baina une garaienean, ilargiak eguzkia estaliko du %70ean. Ez dugu gaua egunez sumatuko baina Pamplonetarioko Miren Karmele Gomezek […]
Ezjakintasunaren kartografia #56
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Nola da posible ezagutzen den azidorik gogorrena ez izatea korrosiboa? Molekulen arteko interakzioen inguruan, mundu mailan dagoen aditurik handienetakoak azaltzen digu nola den posible hau […]
Zientzialari (25) – Itziar Alkorta Calvo
Zientzialari 25 – Itziar Alkorta Calvo from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Sarritan esaten da bakterioek antibiotikoen aurrean duten erresistentzia geroz eta handiagoa dela, baina zer dela eta gertatzen da hori? Zeintzuk dira gertaera horren ondorioak, eta zein da zientziak […]
Gure antzera irudikatzen dugu Neandertalgo gizakia
UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedra Nondik gatoz eta nora goaz? Historian zehar gizakiok galdera hauei erantzutea izan dugu helburu eta, baliteke hori izatea, gure arbasoen inguruan dugu jakin-minaren oinarria. Alvaro Arrizabalaga historiaurrean aditua da, UPV/EHUko Geografia, Historiaurrea eta Arkeologia Saileko ikertzailea […]
Fukushimaren nondik norakoak, #Zientziatekan
Duela lau urte, martxoaren 11n, historiako bigarren istripu nuklearrik garrantzitsuena gertatu zen Japonian, Fukushimako istripua. Richter eskalan bederatzi graduko lurrikara baten eraginez, 15 metroko altuerako tsunamia sortu zen eta honek Japoniako 14 erreaktore nuklear kaltetu zituen. Horien artean, Fukushima-Daiichi zentraleko […]
Asteon zientzia begi-bistan #49
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Gari abeslariaren letra batek dio, “zaharra zara Bilbo”. Bizkaiko hiriburuak urteak baditu gure espezieak ere uste baino urte gehiago ditu. Etiopian aurkitutako hominido baten hezurdurak ikertu ostean, 500.000 urte atzeratu […]
Ezjakintasunaren kartografia #55
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Baliteke Artizarra Eguzki-Sistemako planetarik motelena edo txepelena izatea. Horrela dirudi begi-bistan erakusten duenari so eginez baina beste neurri batzuetara begiratuz gero, harago jotzen badugu, adibidez […]
Julio Zesar edo MZOMR CHXDV. Zein da seguruagoa?
Xabier Díaz Silvestre Film askotan Bigarren Mundu Gerran Alemaniak komunikazioak zifratzeko erabilitako “Enigma” makinak agertzen dira. Enbaxadek, urpeko ontziek, espioiek… irrati uhinak erabiltzen zituzten komunikatzeko, eta gure inguruan barreiatzen direnez, zifratuta bidaltzen ziren sekretua bermatzeko asmoz. Ondorioz, estatuek deszifratzera dedikatzen […]
Genetikaren ibilbidea (IV): Informazioa helize batean
Koldo Garcia Aurrekoan ikertzaileak kromosomekin lanean utzi genituen eta mugarri baten ateetan geundela esan genuen. Kromosomak herentzia unitatea zirela jakina zen baina zein molekulatan garraiatzen zen informazio genetikoa? Urte askotan proteinetan garraiatzen zela uste zen, baina benetan horrela ote zen? […]
Tomateak, lurreko kutsatzaile metalikoetatik salbu
Euskal Autonomia Erkidegoan landareak dira hirugarren elikagai kontsumituenak, frutaren eta esnekien atzetik. Landareen artean, berriz, tomatea da gehien kontsumitzen dena. Egunean herritar bakoitzak 60 bat gramo tomate kontsumitzen ditu batez besteko. Aipatutako kontsumoa kontuan izanik, giza osasunerako kaltegarria izan daiteke […]