biologia Archives - Page 90 of 93

Amaia Portugal Aurpegiko zenbait ezaugarri gure organismoaren zahartzea neurtzeko bioadierazle apartak dira. Hala ondorioztatu dute Txinako zenbait ikertzailek, hiru dimentsiodun modelazioa erabilita. Guztira 17 eta 77 urte arteko 332 boluntarioren bisaiak baliatu dituzte mapa osatzeko. Iragarkietako krema eta tratamenduek kontrakoa […]

Euskal Autonomia Erkidegoan landareak dira hirugarren elikagai kontsumituenak, frutaren eta esnekien atzetik. Landareen artean, berriz, tomatea da gehien kontsumitzen dena. Egunean herritar bakoitzak 60 bat gramo tomate kontsumitzen ditu batez besteko. Tomateaz gain, letxuga edo uraza dieta mediterraneoaren ezinbesteko elikagaietako […]

Koloreak dira haurren marrazkien ezaugarri nabarmenenetariko bat. Hori dela eta, José Domingo Villarroel biologo eta ikertzaileak ikertu du 4 eta 7 urte arteko haurrek nola erabiltzen dituzten koloreak, bai eta mundua irudikatzeko marrazten dituzten elementu piktorikoak eta eremua bera ere […]

Amaia Portugal Onddo espezie batzuei argi berde moduko bat pizten zaie gauean. Brasilgo eta AEBtako ikertzaile talde batek artikulu batean azaldu berri duenez, zomorroak erakartzen dituzte dir-dir horri esker, eta horiek, aldi berean, lagundu egiten diete haien esporak zabaltzen eta […]

Galdera honi erantzun dio UPV/EHUko Saioa Lopez ikertzaileak egindako doktorego-tesiak. Honen arabera, europarren azaleko despigmentazioa hautespen naturalak lagundutako egokitzapen-prozesu baten bidez gertatu da. Zehazki, azala argitzea eragiten duten bi mutazio identifikatu ditu ikertzaileak. Izan ere, gure populazioan ageri diren pigmentazio-diferentziekin […]

Zientzialari 25 – Itziar Alkorta Calvo from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Sarritan esaten da bakterioek antibiotikoen aurrean duten erresistentzia geroz eta handiagoa dela, baina zer dela eta gertatzen da hori? Zeintzuk dira gertaera horren ondorioak, eta zein da zientziak […]

Koldo Garcia Aurrekoan ikertzaileak kromosomekin lanean utzi genituen eta mugarri baten ateetan geundela esan genuen. Kromosomak herentzia unitatea zirela jakina zen baina zein molekulatan garraiatzen zen informazio genetikoa? Urte askotan proteinetan garraiatzen zela uste zen, baina benetan horrela ote zen? […]

Hogeita hamar urte bete eta laugarren hamarkadarantz hurbiltzen doazela, hainbat emakumeri, abian jartzen zaie erloju biologikoa, eta ama sena pizten zaie nonbait. Askok pentsa lezakete adin tarte horretako emakumeek baizik ez dutela erloju biologikoa, baina ez da hala. Denok gara […]

Koldo Garcia Genetikaren historiari buruzko sorta honetan aurrekoan ozpin-euliaren kromosomak aztertzen utzi genituen genetistak. Beranduago zer gehiago aurkitu zen herentzia eta aldakortasun biologikoa ikasten dituen zientziaren arlo honetan? Ozpin-euliaren kromosomak aztertzeaz gain beste izaki bizidunen kromosomen egitura aztertu ziren, eta […]

Amaia Portugal Dokumentazioa eta matematika baliatuta, minbiziaren kausak nagusiki ausazkoak direla kalkulatu dute Cristian Tomasetti eta Bert Vogelstein ikertzaileek. Gaitza izateko arriskuaren herena baino ez dago lotuta genetika edo ingurune faktoreei. Minbizi batek askotariko kausak izan ditzake, baina zenbaterainoko pisua […]

Hurrengo ekitaldiak

Eboluzioa eta neurozientziari buruzko jardunaldiak 2025

Zerk egiten gaitu gizaki? Nola sortzen dira sinesmen irrazionalak? Edo nola eragiten du gure jatorriak gaur egun garen horretan? Galdera horiek eta giza portaeraren bilakaerari buruzko beste galdera batzuk izango dira Eboluzioa eta neurozientziari buruzko jardunaldien edizio berriaren ardatz. Maiatzaren 22an eta 23an izango da, Bizkaia Aretoan (UPV/EHU), Bilbon. Eva…

2025ko maiatzaren 22a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

“Naturaren sekretua” dokumentalaren emanaldia eta ondorengo solasaldia Ondarroan

Euskal Herriko Unibertsitateko Kultura Zientifikoko Katedrak ekoitzitako eta José Antonio Pérez Ledok zuzendutako Naturaren sekretua dokumentala datorren maiatzaren 26an, astelehena, 18:30ean ikusi ahal izango da Ondarroako Kofradia Zaharrean. Sarrera librea lekuak bete arte. Ikus-entzunezko lan hau Pedro Miguel Etxenike, Euskal Herriko Unibertsitateko Materia Kondentsatuaren Fisikako katedradunaren eta Donostia International Physics…

2025ko maiatzaren 26a

Kofradia Zaharra

Azoka plaza, 35, Ondarroa

Ondarroan “Jakinduriek” bat egingo du bertsoen errimekin

Atsotitzak esaera labur eta zorrotzak dira. Ateraldi edo sententzia gisa har daitezke eta badira pentsaera jakin baten isla ere. Horietako bat da “Jakinduriek mundue erreko dau” atsotitza, ezagutzarekiko mesfidantza agertzen duenak. Baina ekainaren 2an Ondarroko Kofrafia Zaharrean erremedioa jarriko diogu esaera zaharrari, ezagutza errimekin jantziz. Hamar urtez Ondarroan ezagutza zientifikoa…

2025ko ekainaren 2a

Kofradia Zaharra

Azoka plaza, 35, Ondarroa

Osasuna, hiria eta hirigintza

Osasuna beti egon da lotuta hirien garapenarekin. Izan ere, jada hiri zaharrenak diseinatu eta eraiki zirenean higieneari buruzko ezagutzak aplikatzen ziren. Kezka horren isla dira, adibidez, erromatar hirietan dauden akueduktu eta bainu publikoak. Hala ere, industria-iraultzaren ondorioz —eta jende pilaketa desordenatuak eragindako osasun-krisi larrien ondorioz— nabarmenagoa egin zen harreman hori…

2025ko ekainaren 11a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo