Zientzialari (50) – Maria Merino from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Interneteko bilatzaile bat erabiltzen duzunean, eguraldiaren iragarpena ikusten duzunean edo Google Maps-en ibilibiderik egokiena bilatzen duzunean algoritmoak erabiltzen ari zara. Informazio batetik emaitza jakin batzuk ateratzeko jarraibide multzoa dira […]
César Tomé López Historian zehar, ia edozein zibilizazio kontuan hartuta ere, gizakiak, bere esperientziatik abiatuta, beti sinetsi du zenbakiek, nola edo hala, unibertsoaren esentzia osatzen dutela. Zeruan edota urtaroen segidan ikus zitezkeen ereduek eskaini zioten lehen aukera naturak gordetzen dituen […]
Uxue Razkin Eiffel dorrean, habeetan grabatuta ageri diren zientzialari eta ingeniari frantsesen izenen artean ez da emakumerik; bertan ez dago Sophie Germainen arrastorik. Jakina da Gustave Eiffelek burdinazko egitura erraldoia eraikitzeko hainbat zientzialariren laguntza behar izan zuela. Horien ekarpenak saritzeko […]
Alagala euskera taldea Irantzu Barrio Beraza UPV/EHUko Matematika Aplikatua eta Estatistika eta Ikerkuntza Operatiboa Saileko ikertzailea da. 2015ean “Proposal and validation of methodologies for the categorisation of continuous variables in the development of prediction models” (Aldagai jarraituetarako kategorizaziorako metodoen proposamena […]
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Agurtzane Urtizberea matematikaria da. Dioenez, batxilergoan piztu zitzaion zaletasunak: “Nituen ikasgai guztietatik, matematika nuen gustukoena. Historia eta halakoak teorikoegiak iruditzen zitzaizkidan, eta ez zitzaidan gustatzen gauzak buruz ikastea. Haien aldean, matematika askoz ere entretenigarriagoa zen […]
Javier Duoandikoetxea Euskal Herriko Unibertsitateak Maria Jesus Esteban eta Carlos Kenig matematikariak honoris causa doktore izendatuko ditu martxoaren 4an. Maria Jesusen kasua berezia da orain arte UPV/EHUk izendatu dituen honoris causa doktoreen artean, unibertsitate honetan bertan hasi baitzuen zientziaren gailurrerako […]
Amaia Portugal Olatu erraldoiak ezerezetik sortzen dira, eta oso arriskutsuak dira ozeano zabalean dabiltzan itsasontzi eta plataformentzat. Fenomenoa gertatu baino bizpahiru minutu lehenago, hura aurresateko ahalmena duen algoritmoa sortu dute Massachusetts Institute of Technology unibertsitateko bi ikertzailek. Bat-batean eta itsas […]
Ez da lehenengo aldia aurten Marte egunkarietan azaltzen zaiguna. Hilabete batzuk lehenago, Martxoaren 24an, planeta gorriaren esplorazioan beste pausu bat eman zen, maratoi baten luzerako pausu bat alegia. Lehenengo aldiz astroibilgailu batek, Opportunity deiturikoak, lasterketa hau osatzen duten 42.195 kilometroak […]
Javier Duoandikoetxea Hautagaiak, hautesleak, bozkak, emaitzak: ohituta gaude hauteskundeetara, izan politikoak edo bestelakoak. Gutxitan pentsatzen dugu, hala ere, hauteskunde prozesuaren aurretik hautu bat egin dela: zein izango den hautatze-sistema. Hauteskunde batzuetan —esate baterako Espainiako hauteskunde politikoetan— zerrendei ematen zaie botoa […]
César Tomé López XIX. mende hasieran urrats erabakigarriak eman ziren ondoren Gauss-ek ez-euklidear izendatuko zituen geometriak matematikoki eraikitzeko prozesuan. Hain zuzen, Carl Friedrich Gaussek berak 1813an eta Ferdinand Karl Schweikart-ek 1818an, bakoitzak bere aldetik, geometria mota horren oinarrizko ideiak garatu […]